Wikipedia:Cyberpesten

Overzicht beheerpagina's

Cyberpesten is het pesten via internet. Hier op Wikipedia valt cyberpesten onder de brede term vandalisme, aangezien cyberpesten de opbouw van de encyclopedie verstoort.

Neem bij cyberpesten via Wikipedia contact op met een Wikipedia-moderator of een andere gebruiker die ervaren is in het bestrijden van vandalisme op artikelen, zodat deze eventueel maatregelen kan treffen. Eventueel wordt contact met de betrokken school of bedrijf opgenomen.

Wikipedia is vrij bewerkbaar en daarom kwetsbaar voor het plaatsen van beledigende of bedreigende teksten. Er zijn verschillende manieren om op Wikipedia en soortgelijke internetsites te cyberpesten. Er kunnen beledigende teksten geplaatst worden. Ook kunnen pesters ongewenste foto's uploaden of privégegevens (zoals telefoonnummers) openbaar maken. In uiterste gevallen kan er sprake zijn van "stalkingactiviteiten", waarbij een individu of groep doelbewust over een langere periode een slachtoffer lastig blijft vallen.

Pesten via internet is over het algemeen niet terug te draaien. Gegevens blijven namelijk vaak heel lang staan, zodat slachtoffers er jaren nadien nog mee geconfronteerd kunnen worden. Werkgevers die via internet informatie over sollicitanten opzoeken, kunnen bij hun zoektocht ook cyberpesten tegenkomen, waardoor zij zich misschien minder geroepen voelen om de gepeste persoon in dienst te nemen. Dit gevaar is op Wikipedia minder groot, omdat pestbijdragen doorgaans snel verwijderd worden — ook uit de artikelgeschiedenis.

Tips

Beheerders van schoolcomputers en andere publieke computers wordt aangeraden ook Wikipedia:Informatie voor beheerders van publieke computers te lezen.

Maatregelen tegen cyberpesten in het algemeen

Zie Cyberpesten voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

• Maak het makkelijk om pesten op school of in het bedrijf te melden. Stel een vertrouwenspersoon aan op de afdeling of in de klas of schoolafdeling.
• Maak bij melding duidelijk dat de bedreigingen of beledigingen niet persoonlijk of ernstig moeten worden genomen en dat het meer zegt over de dader zelf. Stel duidelijk dat er geen sprake is van schuld of verwijtbaarheid.
• Adviseer niet te reageren op haatmail of berichten op fora of websites. Als de cyberpester geen reactie krijgt is de lol er sneller af.
• Onderzoek het pestpatroon. Is het eenmalig of structureel? Is het een actie van één individu of is het een groep die één slachtoffer zoekt? Betrek het slachtoffer hier actief bij. Beloof hierbij geen snelle oplossing, maar maak duidelijk dat het probleem serieus genomen wordt en dat je er met geduld achter kunt komen waar het vandaan komt. Niemand blijft op internet anoniem en met behulp van de logboeken van de bedrijfsserver/schoolserver kan achterhaald worden wie wanneer wat heeft gedaan.
• Bedrijven, scholen en ouders kunnen een logboek bijhouden van het internetgedrag van hun ondergeschikten, leerlingen respectievelijk kinderen.
• Vraag het slachtoffer bewijsmateriaal te verzamelen en te bewaren en informeer de leidinggevende of leerkrachten van de school, ook op andere afdelingen of in andere klassen van het probleem want het hoeft niet nabij in de organisatie te gebeuren.
• Breng bij ernstige gevallen als stalking of bedreiging de politie op de hoogte. Bij de politie zijn mensen werkzaam met ervaring op dit terrein. Heb dan het complete dossier bij de hand en bespreek wat er met de pester dient te gebeuren.

Het melden van cyberpesten op Wikipedia

Wanneer u ziet dat er op Wikipedia gepest wordt, of wanneer u zelf slachtoffer bent, neem dan direct contact op met een moderator of andere ervaren gebruiker. Als u de weg op Wikipedia niet goed weet, volg dan de volgende stappen:

1. ga naar Wikipedia:Lijst van gebruikers met extra bevoegdheden;
2. klik onder Actieve moderatoren op actief? achter een naam;
3. kijk naar de bovenste bijdrage:
   • is deze bovenste bijdrage recent (bijvoorbeeld de laatste paar uur), klik dan bovenaan (onder Bijdragen gebruiker) op Overleg;
   • dateert deze bijdrage van langer geleden, dan is de betreffende moderator misschien niet snel bereikbaar. Ga met de 'terug'-knop naar de moderatorenlijst, klik op actief? achter de naam van een andere moderator en doe stap 3 opnieuw;
4. klik op het plusje bovenaan, leg de situatie uit en klik op Pagina opslaan;
5. wacht op een reactie door regelmatig zijn overlegpagina te verversen of uw volglijst in de gaten te houden.

Houd er rekening mee dat u snel aangesproken wordt. Dit kan ook door een andere gebruiker dan degene bij wie u een bericht achter liet gebeuren. Hij of zij zal u wellicht helpen.

Tips voor scholen

Vanaf scholen worden veel bewerkingen gedaan op Wikipedia. Gelukkig maar, want scholieren voegen veel zinnige informatie toe. Een deel van de bewerkingen van leerlingen is echter vandalistisch, waarvan een deel weer gericht is op het pesten van medeleerlingen (of soms van leraren). Maak de kinderen/leerlingen duidelijk dat cyberpesten op Wikipedia snel gevonden kan worden en niet getolereerd wordt; niet door Wikipedia en hopelijk ook niet door de school zelf. Leg uit dat het in veel gevallen ook strafbaar is om bedreigingen of schelden via internet te doen.

Gebruikers van Wikipedia seinen soms scholen in als vanaf schoolcomputers gecyberpest wordt, waardoor de scholen maatregelen kunnen nemen. Het wordt scholen ook aangeraden om hun Wikipedia-overlegpagina's in de gaten te houden. Deze zijn te vinden door naar http://nl.wikipedia.org/wiki/Overleg_gebruiker:xx.xxx.xxx.xxx te surfen, waarbij op de plaats van de x-en het ip-adres van de school moet worden ingevuld.

Afhankelijk van de ingeschatte ernst van het pesten en de eerdere bewerkingen die vanaf de computers van een school gedaan zijn, kan een moderator besluiten om de hele school gedurende een korte of lange periode (maximaal 1 jaar) te blokkeren. Deze blokkade houdt in dat het onmogelijk wordt om aanpassingen te doen aan Wikipedia. Het bekijken en uitprinten van artikels blijft wel mogelijk.

Tips voor bedrijven

De verhouding tussen werknemers van bedrijven (en andere organisaties) is niet altijd goed en collega's gedragen zich niet altijd collegiaal ten opzichte van elkaar. Er is een verschil tussen practical jokes en het stelselmatig blijven belagen via internet van een medewerker. Maar voor de goede orde: beide zaken zijn op Wikipedia niet toegestaan, omdat hier getracht wordt een encyclopedie te schrijven.

Een bedrijf dient zich er van bewust te zijn dat een pester een zeer negatieve invloed heeft op de bedrijfscultuur en -resultaten en dat cyberpesten vanwege zijn soms ongrijpbare karakter extra bedreigend kan zijn voor mensen. Daarnaast komt wangedrag door werknemers niet ten goede aan de goede naam van het bedrijf; op Wikipedia is van elke niet-ingelogde gebruiker gemakkelijk het ip-adres te achterhalen en dus ook vaak van werknemers die vanaf bedrijfscomputers op Wikipedia actief zijn.

Gebruikers van Wikipedia seinen soms bedrijven in als vanaf hun computers gecyberpest wordt, waardoor zij maatregelen kunnen nemen. Het wordt bedrijven ook aangeraden om hun Wikipedia-overlegpagina's in de gaten te houden. Deze zijn te vinden door naar http://nl.wikipedia.org/wiki/Overleg_gebruiker:xx.xxx.xxx.xxx te surfen, waarbij op de plaats van de x-en het ip-adres van het bedrijf moet worden ingevuld.

Zie ook

• Wikipedia:Wikipedia voor scholieren