Inname van Dordrecht (1481): verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
voldoende voor zover!
Japiobot (overleg | bijdragen)
→‎Nasleep: link van dp naar juiste pagina, replaced: BourgondiëBourgondië met AWB
Regel 28: Regel 28:


==Nasleep==
==Nasleep==
Nadat Dordrecht was ingenomen, volgde al snel de Hoekse bolwerken Gouda, Oudewater en Schoonhoven en verviel Leiden ook weer terug aan het landelijk gezag. In juni 1481 stuurde het huis [[Bourgondië]] extra troepen naar Dordrecht om het gezag te kunnen handhaven <ref name="Divisiekroniek">Divisiekroniek XXXI.30, blz. 423.</ref>.
Nadat Dordrecht was ingenomen, volgde al snel de Hoekse bolwerken Gouda, Oudewater en Schoonhoven en verviel Leiden ook weer terug aan het landelijk gezag. In juni 1481 stuurde het huis [[Hertogdom Bourgondië|Bourgondië]] extra troepen naar Dordrecht om het gezag te kunnen handhaven <ref name="Divisiekroniek">Divisiekroniek XXXI.30, blz. 423.</ref>.
Historici spreken van een succesvolle list die honderd jaar later opnieuw uitgevoerd zou worden met het [[Turfschip van Breda]], tijdens de [[Tachtigjarige Oorlog]] onder leiding van [[Maurits van Oranje]].
Historici spreken van een succesvolle list die honderd jaar later opnieuw uitgevoerd zou worden met het [[Turfschip van Breda]], tijdens de [[Tachtigjarige Oorlog]] onder leiding van [[Maurits van Oranje]].



Versie van 24 mei 2010 00:34

Inname van Dordrecht
Onderdeel van de Hoekse en Kabeljauwse twisten
Datum 6 april, 1481
Locatie Dordrecht, Holland
Strijdende partijen
Hoeksgezinde bestuur van Dordrecht Kabeljauwse voorstanders
Leiders en commandanten
Gilles Adriaanszoon
Adriaan Janszoon
Jan III van Egmont
Verliezen
tientallen
200 gevangenen
onbekend

Sjabloon:Zijbalk Hoeken en Kabeljauwen De Inname van Dordrecht vond plaats op 6 april 1481 tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten [1].

Achtergrond

De stad Dordrecht was in de 15e eeuw een speelbal geworden van de diverse besturen die de ene keer Hoeks waren en andermaal weer Kabeljauwsgezind. Bij het beleg van 1418 was de stad nog stevig in handen van de Kabeljauwsgezinde Jan VI van Beieren, maar toen deze door vergiftiging in 1425 om het leven kwam, viel de stad ten prooi aan de diverse op macht beluste bestuurders. In 1480 was de stad weer onder een Hoeks bestuur gevallen, maar de situatie escaleerde in 1481 nadat het bestuur steun had gegeven aan de Hoeken in Leiden, die met belegeringen en ontzettingen bezig waren onder Reynier van Broeckhuysen

Inname

Tevens was Jan van Egmond beledigd door de Dordtse schout Adriaan Janszoon en kondigde aan de stad te zullen innemen, desondanks werd Dordrecht niet extra beveiligd. In de nacht van 5 op 6 april 1481 vertrokken twee schepen vanuit Gorinchem met daarin verborgen Jan van Egmond, Kabeljauwse ballingen en 150 Engelse soldaten naar Dordrecht. De schepen werden de stad binnengelaten, omdat de bootsman een bekende was en er vanuit werd gegaan dat de twee schepen met rijshout en andere levensmiddelen beladen was, de stad werd daardoor verrast [2]. Meteen daarna kwamen de mannen tevoorschijn en ging Van Egmond op zoek naar de bestuurders van de stad, hij kwam bij een grachtengordel waar Gilles Adriaanszoon, de toenmalige burgemeester, stond met vijf andere ambtbekleders, ze werden ter plaatse zo verwond dat ze het met de dood moesten bekopen. Een van hen genaamd Adriaan Heimanszoon vluchtte het water in, waar hij na een korte achtervolging gevangen werd genomen [3].

Er werden 200 hoogambtsbekleders opgepakt; waaronder de belangrijkste mannen de schout Adriaan Janszoon en Dirk van Beaumont Govertszoon waren (in 1477 burgemeester, tot 6 april 1481 schepen, ze werden na een proces in 's-Gravenhage op 2 augustus 1481 onthoofd.

Nasleep

Nadat Dordrecht was ingenomen, volgde al snel de Hoekse bolwerken Gouda, Oudewater en Schoonhoven en verviel Leiden ook weer terug aan het landelijk gezag. In juni 1481 stuurde het huis Bourgondië extra troepen naar Dordrecht om het gezag te kunnen handhaven [4]. Historici spreken van een succesvolle list die honderd jaar later opnieuw uitgevoerd zou worden met het Turfschip van Breda, tijdens de Tachtigjarige Oorlog onder leiding van Maurits van Oranje.

Een raamwerk in de Grote kerk van Dordrecht herinnerd nog aan de inname van 1481. Tevens hebben diversen dichters in de 16e en 17e eeuw zich dichterlijk verdiept in dit voorval.

Referenties

  1. Hanno Brand, Over macht en overwicht: stedelijke elites in Leiden (1420-1510), blz 97
  2. A.Janse - oorlog en partijstrijd in de late middeleeuwen, de sprong van Jan van Schaffelaar, 2003
  3. Matthijs Balen, Beschrijving der stad Dordrecht, 792, 793
  4. Divisiekroniek XXXI.30, blz. 423.