Fietsverlichting
 |
 |
 |
 |
Fietsverlichting bestaat uit op een fiets aangebrachte lampen, met als doel het zicht van de berijder en de zichtbaarheid voor andere weggebruikers tijdens duisternis te vergroten.
Fietsverlichting moet bestaan uit een wit of geel licht uitstralende lamp aan de voorkant van de fiets, de zogeheten koplamp, en een roodgekleurd licht aan de achterkant, de achterverlichting. Als de koplamp over voldoende vermogen beschikt kan deze het zicht naar voren vergroten. Doordat het achterlicht een andere kleur heeft dan de koplamp kunnen andere weggebruikers de voorkant van de fiets onderscheiden van de achterkant. De zichtbaarheid van de fiets in de duisternis kan ook vergroot worden door het aanbrengen van diverse reflecterende materialen. Dit laatste valt niet onder de wettelijke beschrijving van fietsverlichting.
Types
De koplamp en het achterlicht bestaan uit een gloei- of ledlampje die als lichtbron in een behuizing zit. Als gloeilamp wordt tegenwoordig vaak een halogeenlamp gebruikt. Met name bij ledverlichting zitten er vaak meerdere lampjes in een behuizing. De fietsverlichting zit direct in of aan de fiets bevestigd of wordt bij sommige ledverlichtingen "los" gedragen.
De stroomvoorziening van de fietsverlichting komt meestal van een fietsdynamo, of van batterijen of accu's. Een dynamo wordt aangedreven door één van de wielen en zal zo de benodigde stroom opwekken. Een nadeel van het gebruik van een fietsdynamo is de benodigde bedrading, want die is vrij kwetsbaar. De los gedragen ledverlichting werkt met batterijen. Voordeel van deze verlichting is dat ze nauwelijks kapot gaat en blijft branden als de fiets stilstaat. De batterijen moeten, wanneer nodig, vervangen of, indien mogelijk, opgeladen worden. Het verdere voordeel van ledverlichting met batterijen is dat er geen gebruik wordt gemaakt van een bekabeling vanaf een fietsdynamo. Nadeel is dat de batterijen klein chemisch afval zijn.
Zicht
Moderne koplampen kunnen door de ontwikkeling van hoogwaardige halogeen- en ledverlichting in het donker het weggedeelte voor de fiets goed beschijnen. Bij fietsverlichting met gewone gloei- en laagwaardige ledlampjes als lichtbron is het ermee verlichte zichtveld voor de fietser naar voren meestal matig of zelfs geheel afwezig. Er is dan meer sprake van dat de verlichting aan de voorzijde voor de overige weggebruikers dient.
Levensduur en vervangbaarheid van de lichtbron
Ledverlichting gaat qua levensduur van de lichtbron het langst mee, maar bij een kapotte lichtbron in de behuizing is deze niet los te vervangen. Gloeilampjes zijn vervangbaar doordat ze een fitting hebben. Hoogwaardige ledlampjes kunnen tienduizenden branduren meegaan. De halogeenlampjes voor de fietsverlichting gaan over het algemeen met 50 tot 100 branduren relatief kort mee.
Automatische fietsverlichting
Bij automatische fietsverlichting is er een lichtsensor ingebouwd waarmee de verlichting zichzelf aanzet. Daarbij kunnen met name dynamo-aangedreven koplampen standlicht hebben zodat de fietsverlichting, meestal nog enige minuten in afgezwakte vorm, blijft branden. Bij achterlichten kan dit ook aanwezig zijn.
Voorschriften in Nederland
Volgens artikel 35 RVV moeten fietsers bij dag, indien het zicht ernstig wordt belemmerd, en bij nacht voor- en achterlicht voeren. Volgens artikel 92 RVV is het overtreden van deze regel een strafbaar feit. Regelmatig houdt de politie acties waarbij een groot aantal bekeuringen voor fietsen zonder licht wordt uitgedeeld. Toch blijft een groot deel van de fietsers in Nederland zonder deugdelijke verlichting rijden.
Knipperende verlichting is wettelijk niet toegestaan. In de praktijk knippert fietsverlichting vaak, niet alleen doordat de verlichting zo gefabriceerd is, maar ook doordat de dynamo slecht functioneert.
Over het algemeen zijn de voorschriften voor fietsverlichting minder streng dan voor motorvoertuigen:
- De verlichting van een motorvoertuig moet intact zijn, ook overdag als de verlichting niet brandt. Bij een fiets hoeft dat niet.
- Trekt een auto een aanhangwagen, dan moeten de achterlichten van de auto normaal functioneren. Het achterlicht van een fiets hoeft niet te branden als de fiets een aanhangwagen trekt (zie ook fietskar).
- Een motorvoertuig mag niet meer en niet minder reflectie hebben dan is voorgeschreven. Een fiets mag niet minder (ook overdag) maar wel meer reflectie hebben.
Er wordt wel eens beweerd dat fietsverlichting op batterijen niet toegestaan is. Dat is een misvatting. Wel gold tot 2008 dat fietsverlichting zich op de fiets moest bevinden.
Wijzigingen van de voorschriften sinds 1 november 2008
Het voorschrift dat de verlichting aan de fiets zelf moet zijn bevestigd en niet afgeschermd mag zijn is vervallen. Daarvoor in de plaats zijn deze regels gekomen: [1].
- De fietsverlichting mag niet of nauwelijks bewegen ten opzichte van fiets, rug of borst.
- Het voorlicht moet voortdurend zichtbaar zijn voor tegemoetkomend verkeer.
- Het achterlicht moet voortdurend zichtbaar zijn voor achteropkomend verkeer.
- Het voorlicht mag door de bestuurder ook op de borst geplaatst worden.
- Het achterlicht mag door de fietser of passagier ook op de rug bevestigd worden.
- Het verplichte keurmerk voor het achterlicht vervalt.
Externe link
- ↑ artikel in de Vogelvrije Fietser nr. 5 - 2008 (pdf) publicatie van de Fietsersbond)
