Spelt

Spelt (Triticum spelta) is een soort grove tarwe en evenals gewone tarwe een hexaploïde tarwesoort met 42 chromosomen. Het is een soortskruising van de tetraploïde Emmertarwe met 28 chromosomen en de diploïde Eenkoorn met 14 chromosomen en ontstaan in het Nabije Oosten, waar het tenminste al 3000 jaar lang wordt verbouwd. In de middeleeuwen werd het verbouwd in Europa in Zwitserland, Duitsland en Tirol. Nog steeds wordt spelt verbouwd in Schwabenland (rassen: Bauländer Spelz, Schwabenkorn), Franken (Franckenkorn), Zwitserland, Oostenrijk (rassen: Hubel, Ostro) en België (rassen: Hercule, Redouté, Rouquin). Andere rassen in Duitsland: Emilius, Holstenkorn, Oberkulmer Rotkorn.

In de twinstigste eeuw is spelt bijna geheel door o.a. zijn veel lagere opbrengst verdrongen door gewone tarwe (Triticum aestivum). Het komt nu weer in de belangstelling bij de biologische landbouw omdat het minder bemesting nodig heeft, meer resistent is tegen ziekten en een zogenaamde harde korrel met een hoog gehalte aan gluten heeft wat gunstig is voor het bakken van brood.

De kafjes van spelt zijn vergroeid met de korrel, dit in tegenstelling tot gewone tarwe. Hierdoor is hij welliswaar beter beschermd, maar moet in de bewerking ervan een extra bewerkingsstap ondergaan om de korrel van de kaf te scheiden.

Mensen die niet tegen tarwemeel kunnen, maar wel gluten verdragen, verdragen speltmeel wel. Spelt bevat gemiddeld 62% koolhydraten, 8,8 % vezel, 12% eiwit en 2,7% vet.

In Duitsland wordt spelt als Grünkern, dat is de onrijpe gedroogde graankorrel, in onder andere soep gegeten. Spelt wordt door bakkers ook gebruikt in sommige broodsoorten zoals de Seelen in het Schwabenland.

• 
  Afbeelding C en D is spelt
• 
  Brood gebakken met spelt