Sulfozouten

Sulfozouten vormen een klasse mineralen met de algemene formule A_mB_nS_p, waarin

• A een metaal voorstelt (meestal lood, koper, kobalt, zilver of ijzer; zelden kwik, zink en vanadium)
• B een halfmetaal (meestal arseen, antimoon of bismut; zelden germanium) of een metaal (meestal tin; zelden vanadium) voorstelt
• S vrijwel altijd zwavel voorstelt, en heel soms seleen of telluur

De meeste sulfozouten zijn opaak en bijna altijd sterk met elkaar vergroeid. Er zijn meer dan 200 sulfozouten; slechts enkele daarvan zijn economisch belangrijk.

Term

De term sulfozout werd oorspronkelijk voorgesteld om verbindingen aan te geven die het zout zijn van meestal hypothetische zuren, waarin het zuurstofatoom is vervangen door een zwavelatoom. De term is nog steeds in gebruik om een bepaald type niet-geoxideerde zwavelmineralen te onderscheiden van sulfiden.

Wanneer in sulfiden een metaal en een niet-metaal (bijvoorbeeld arseen of antimoon) aanwezig zijn, neemt dit niet-metaal in de kristalstructuur de plaats in van zwavel, zoals in arsenopyriet (FeAsS). In de sulfozouten daarentegen nemen de niet-metalen in het algemeen de plaats in van de metalen, zoals in bournoniet (PbCuSbS₃).

Classificatie van sulfozouten

Naarmate het structuuronderzoek vordert, levert de classificatie van sulfozouten steeds meer problemen op. Enerzijds blijken verbindingen die tot de sulfozouten werden gerekend, beter bij de oude indeling van de sulfiden te kunnen worden ingedeeld (zoals enargiet), anderzijds blijkt de structuur van vele sulfozouten een treffende overeenkomst te vertonen met die van de silicaten. Tegenwoordig worden ze bij de sulfiden ingedeeld.

Lijst van sulfozouten (selectie)

Type A₃BS₃

Mineraal	Chemisch formule
Anniviet	Cu12Sb4S13
Pyrargyriet	Ag3SbS3
Proustiet	Ag3AsS3
Tennantiet	Cu12As4S13

Type A₃BS₄

Mineraal	Chemisch formule
Enargiet	Cu3AsS4
Geocroniet	Pb14(Sb,As)6S23
Gratoniet	Pb9As4S15
Samsoniet	Ag4MnSb2S6
Sulvaniet	Cu3VS4

Type A₂BS₃

Mineraal	Chemisch formule
Aikiniet	PbCuBiS3
Bournoniet	PbCuSbS3
Seligmanniet	PbCuAsS3

Type ABS₂

Mineraal	Chemisch formule
Boulangeriet	Pb5Sb4S11
Chalcostibiet	CuSbS2
Emplectiet	CuBiS2
Matildiet	AgBiS2
Smithiet	AgAsS2
Tealliet	PbSnS2

Type A₂B₂S₅

Mineraal	Chemisch formule
Jamesoniet	Pb4FeSb6S14
Ramdohriet	Ag3Pb6Sb11S24

Type A₂B₃S₆

Mineraal	Chemisch formule
Andoriet	PbAgSb3S6
Lindstromiet	Pb3Cu3Bi7S15

Type AB₂S₄

Mineraal	Chemisch formule
Berthieriet	FeSb2S4
Cylindriet	Pb3Sn4FeSb2S14
Zinkeniet	Pb9Sb22S42