Naar inhoud springen

Temple Emanu-El of New York

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Mee bezig
Mee bezig
Aan dit artikel of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt.
Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen.


Temple Emanu-El of New York
Vooraanzicht (2008)
Locatie 1 East 65th Street, New York, Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
Coördinaten 40° 45′ NB, 73° 59′ WL
In gebruik 1929⁠–heden
Capaciteit 2500
Architectuur
Architect Robert D. Kohn,
Clarence Stein,
Charles Butler
Architectuurstijl neomoors of neoromaans met art-deco-elementen
Bouwperiode 19281930
Officiële website
Portaal  Portaalicoon   Jodendom

De Temple Emanu-El of New York is een synagoge in de wijk Upper East Side in de Amerikaanse stad New York. Het gebouw werd in 1929 in gebruik genomen en in 1930 ingewijd, en wordt geleid door de Hervormde Joodse Congregation Emanu-El of New York. Emanu-El is Hebreeuws voor God zij met ons. De synagoge biedt plaats aan 2500 personen en is een van de grootste ter wereld.[1][2] Na de oplevering was de Temple Emanu-El of New York zelfs enige tijd de grootste ter wereld.[3][4]

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Eerste gebouw (1845)

De Temple Emanu-El-congregatie werd op 6 april 1845 opgericht door 33 Duitssprekende Joden.[5] De samenkomsten vonden in eerste instantie plaats op de eerste verdieping van een gebouw op de hoek van Grand Street en Clinton Street. In 1854 verwierf de congregatie de 12th Street Baptist Church, een gebouw uit 1847.

Eerste synagoge (1894)

In 1868 werd voor het eerst een daadwerkelijke synagoge gebouwd op de hoek van 43rd Street en Fifth Avenue. Het gebouw was ontworpen door architect Leopold Eidlitz (bekend van onder meer het New York State Capitol) in neomoorse stijl. In 1927 werd het gebouw gesloopt, omdat de vastgoedeigenaar er een woon- en winkelgebouw neer wilde zetten. Hierdoor moest de congregatie op zoek naar een nieuw, vast onderkomen.[6][7] In de tussentijd werd gebruikgemaakt van de synagoge van de Beth-El-congregatie op de hoek van 76th Street en Fifth Avenue, die datzelfde jaar nog opging in die van Emanu-El.[6] Wel werd de Beth-El-synagoge nog tot 1946 gebruikt voor aanvullende diensten.[8]

In 1928 begon de bouw van een nieuwe synagoge op de huidige locatie[9][10], te weten de hoek van 65th Street en Fifth Avenue, waar eerder het Mrs. William B. Astor House stond. Het gebouw werd ontworpen door Robert D. Kohn, in samenwerking met Charles Butler en Clarence S. Stein. Een jaar later, nog tijdens de bouw, nam de congregatie haar intrek. In 1930 werd het gebouw ingewijd. Over de architectuur bestaat discussie: volgens sommigen is de bouwstijl neoromaans[5], volgens anderen neomoors met art-deco-elementen[9]. De mozaïektegels werden vervaardigd door Hildreth Meière.[10]

De Temple Emanu-El-congregatie was de eerste die diensten in het Duits en Engels hield in plaats van in het Hebreeuws.[4]

Andere faciliteiten[bewerken | brontekst bewerken]

De synagoge beschikt tevens over een museum. De museumcollectie bestaat uit meer dan 650 religieuze objecten, waarvan de oudste van de 14e eeuw dateren.[10]

Verder beschikt de synagoge over een school en bibliotheek (de Stettenheim Library)[11].

Lijst met rabbijnen[bewerken | brontekst bewerken]

De volgende rabbijnen zijn actief of actief geweest:[12]

Foto Naam Jaren
Leo Merzbacher 1845–1856
Samuel Adler 1857–1891
Gustav Gottheil 1873–1903
David Einhorn 1874–1879
Kaufmann Kohler 1879–1903
Joseph Silverman 1888–1930
Samuel Schulman 1898–1955
Judah Leon Magnes 1906–1910
Hyman G. Enelow 1912–1934
Nathan Krass 1923–1949
Nathan A. Perilman 1932–1991
Samuel H. Goldenson 1934–1962
Julius Mark 1948–1977
David M. Posner 1973–2018
Ronald B. Sobel 1962–heden
Joshua M. Davidson 2013–heden

Galerij[bewerken | brontekst bewerken]

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Temple Emanu-El, New York van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.