Wikipedia:Humor en onzin/Echte splijtzwam

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Echte splijtzwam
Vruchtlichaam
Taxonomische indeling
Rijk:Fungi (Schimmels)
Stam:Basidiomycota
Klasse:Agaricomycetes
Onderklasse:Agaricomycetidae
Orde:Boletales
Familie:Serpulaceae
Geslacht:Serpula
Soort
Serpula splitosis
J. Rigolle (1993)
Portaal  Portaalicoon   Biologie

De echte splijtzwam (Serpula splitosis) is een zwam die behoort tot de familie Serpulaceae. Deze zwam is verwant met de algemeen voorkomende huiszwam. De echte splijtzwam is parasitair en een infectie kan zich onder bepaalde omstandigheden snel verspreiden door middel van de sporen.

Hoewel de echte splijtzwam van oorsprong een tropische zwam is, wordt hij meestal waargenomen in grote gebouwen of houten constructies.[1] De zwam wordt meestal waargenomen in nabijheid van mensen, maar komt ook in het wild voor.

Kenmerken en toxiciteit[bewerken | brontekst bewerken]

De splijtzwam groeit bij voorkeur in warme en vochtige omgevingen. De zwam heeft een temperatuuroptimum van 30-40°C en overleeft net als andere Serpulasoorten in een groot bereik van luchtvochtigheid (30-100%).[1] Afhankelijk van de voedingsbodem waarop de zwam groeit, is hij sterk gepigmenteerd. Het vruchtlichaam heeft meestal zwarte tot donkerbruine en rode tinten.

De zwam verteert cellulose in hout, maar kan ook andere suikerketens verteren. Hij komt zowel voor in tropische wouden en bossen, als in door de mens gemaakte houten constructies, waarvan de draagkracht sterk vermindert bij infectie. In tegenstelling tot de echte huiszwam blijft de infectie meestal lokaal. Aangezien de echte splijtzwam echter veel stekelige sporen verspreidt, kan deze op korte tijd grote schade aanrichten.

Volgens recent onderzoek, blijkt de zwam ook hallucinogene vluchtige stoffen te produceren.[2] In de druppels die op het vruchtlichaam gevormd worden, zit bufotenine, dat het hartritme sterk verhoogt, en amatoxin, dat een koortsachtig gevoel veroorzaakt en inwerkt op het zenuwstelsel. Personen die in aanraking of in nabijheid van de splijtzwam komen, hebben een verhoogde temperatuur, blozende wangen en meestal ook verkrampte spieren. Een koud compres of een behandeling met ijsblokjes kan helpen met de bestrijding van deze symptomen.

De invloed van de aanwezigheid van een splijtzwam op mensen in diens nabijheid is wisselend. Wanneer de echte splijtzwam voorkomt in tropische bossen kan joggen of intensieve sportbeoefening het risico op een infectie verhogen. Hetzelfde geldt voor aangetaste houten constructies in gebouwen. De levensduur van de zwam wordt bovendien door intense humane aanwezigheid significant verlengd. De zwam werkt door zijn hallucinogene eigenschappen sterk in op de gebieden in de hersenen die gevoelens regelen. Empatische gevoelens, inlevingsvermogen en sociaal contact veranderen daardoor in een giftig streven naar dissentie en conflict. Hoewel de geaffecteerde mens de wijziging in eigenschappen eerstlangs niet bemerkt, zal in de loop der tijd duidelijk worden dat de persoon in kwestie niet heer handhaafbaar is in de sociale omgeving waarin deze vertoeft. Bij verplaatsing naar een andere splijtzwamvrije ruimte zullen de symptomen na enige maanden verdwenen zijn.

Een ondersoort van de splijtzwam, de Serpula splitosis ssp aurensis, heeft zich gespecialiseerd in het verteren van korte suikerketens. Deze kwaadaardige ondersoort nestelt zich in het binnenoor van een mens.[3] Doordat hallucinogene producten onmiddellijk in de bloedbaan van het slachtoffer komen, verhoogt dit de uitwerking drastisch. De persoon vertoont alle eigenschappen van een dissentieve persoonlijkheid, verliest elk sociaal aanvoelen, maar kan daardoor ook hechte groepen mensen uiteendrijven. Het diepgaand reinigen met een antifungicide van de oorgang en een lange geneesmiddelenkuur zijn houden de infectie onder controle tot deze langzaam overgaat. Helaas zijn slachtoffers zelden geneigd om deze behandeling toe te staan, aangezien ze meestal op fervente wijze het probleem ontkennen.