Willem van der Haegen
Willem van der Haegen of Willem De Kersemakere[1][2] was een Vlaamse koopman uit Brugge (geboren in de eerste helft van de 15e eeuw – overleden op 21 december 1507/9 in São Jorge, Azoren).
Op advies van heer Joost de Hurtere besloot Isabella van Bourgondië om van haar broers zoon koning Alfons V van Portugal het vruchtgebruik van de Azoren te vragen. Isabella van Bourgondië was bezorgd over de armoede van haar bevolking in Vlaanderen en wilde pioniers vanuit Vlaanderen laten wonen op de eilanden van de Azoren. Alfons V stemde ermee in en heer Joost de Hurtere vertrok met 2000 Vlaamse kolonisten naar de Atlantische archipel. De Vlaamse edelman Jacob van Brugge maakte deel uit van deze groep kolonisten.
Een aantal Vlaamse kolonisten op Terceira verhuisde nadien naar Faial. Wilhelm van der Haegen kreeg São Jorge toegewezen. Hij vertrok omstreeks 1466 met twee schepen en een groep handelaars. Hij zou tevens het westelijkste eiland van de Azoren, Flores, koloniseren en verbleef op Terceira en Faial. De Vlamingen die zich in Portugal en op de Azoren vestigden, lieten hun namen aanpassen, meestal door een vertaling. Willem van der Haegen zou voortaan door het leven stappen als Guilherme da Silveira (Silveira is het Portugees voor "haag").
Mogelijke oorsprong
In 2011 vond de Belgische genealoog André L. Fr. Claeys een civile sententie[2] in de archieven van Brugge, die gaat over de handelsrelaties van Willem De Kersemakere met verschillende Portugese kooplieden. Deze sententie, samen gelezen met het testament van de echtgenote van Willem van der Haegen, Margarida de Zabuya, gedateerd 15 september 1510 (waarin ze naar hem verwijst als Guilherme Casmaca), bewees dat de echte naam van de kolonisator die tot dan toe bekend stond als Willem van der Haegen in feite Willem De Kersemakere was.[1]
Casmaca/Cosmacra (of kaasmaker), kan ook een bijnaam zijn, eerder dan een linguïstische corruptie, verwijzend naar een kaasmakerij op Sao Jorge uit de vijftiende eeuw. Het is de grootste kaas van Portugal. Deze kaas, Sao Jorge, is dus ook door de Vlamingen voor het eerst gemaakt rond de 15 eeuw.
Naast Claeys hebben verschillende auteurs[3][4][5][6][7][8][9] door de eeuwen naar Willem verwezen als Guilherme Casmaca of Cosmacra (een verbastering van Kersemakere). Het oudste verslag, behalve de testament van zijn echtgenote, is een beschrijving van zijn leven en gezin door Gaspar Frutuoso geschreven in de jaren 1586-1590[10], in het hoofdstuk 36 van het manuscript Saudades da Terra.
Bronnen en referenties
- ↑ a b [| André L. Fr. Claeys] (2011). Vlamingen op de Azoren sinds de 15de eeuw, Volume III, pp. 2-5.
- ↑ a b Archief Bank Brugge, Civiele Sententiën, Vierschaar, Nr. 104 van 02.04.1470, pg. 56, beschikbaar in de officiële archieven van Brugge op https://www.archiefbankbrugge.be/Archiefbank[dode link], via route: Civiele Sententiën > Vierschaar > 1470 > 56.
- ↑ (pt) António Ferreira de Serpa (1932). A Família “Brum”. Papelaria América, 8, 446-4450.
- ↑ (pt) António de Ferreira Serpa (1928). Os Flamengos na Ilha do Faial. A Família Utra, vol. III, pp. 123-282.
- ↑ (pt) Serpa, António Ferreira de (1904). "A Revolta dos Flamengos". Boletim da Sociedade de Geografia de Lisboa, S. 22(4): 142–148. 1904
- ↑ (pt) Silveira, Pedro da (2010). "Variações à Roda Do Descobrimento e Do Povoamento Das Flores e do Corvo". Boletim do Núcleo Cultural da Horta, pg. 544-552, 2010
- ↑ Transcription of a lecture by Jorge Forjaz, Portuguese Historian and Genealogist, 2017
- ↑ (pt) Jorge Forjaz (2009). Genealogias das quatro ilhas : Faial, Pico, Flores e Corvo. DisLivro Histórica.
- ↑ (pt) Leite, José Guilherme Reis (21 december 2012). Flamengos na Colonização dos Açores. Boletim do Instituto Histórico da Ilha Terceira. LXIX - LXX: 57–74. 2012
- ↑ (pt) Gaspar Frutuoso 1522-1591 (2005). Saudades da Terra. Instituto Cultural de Ponta Delgada. Vol VI, Chapter 36.