Willemstad (Noord-Brabant)
Willemstad (Brabants: De Willemstad) is een (vesting)stadje in de gemeente Moerdijk, in de provincie Noord-Brabant. Willemstad ligt waar Volkerak en Hollands Diep elkaar ontmoeten.
Geschiedenis
Vroeger lag hier een gors. Toen Jan IV van Glymes, markies van Bergen op Zoom deze had laten inpolderen, ontstond rond 1565 het dorpje Ruigenhil. Op 17 juni 1583 nemen de Spanjaarden Steenbergen in. Willem van Oranje laat Ruigenhil versterken tot vesting. Na diens dood in 1584 verleende zijn zoon, Prins Maurits, de plaats in 1585 stadsrechten. Willem's stad kreeg de officiële naam Willemstad.
Prins Maurits liet de 'Fortificatiemeester' Adriaan Anthonisz de vesting uitbreiden tot zijn huidige vorm van een zevenpuntige ster. De bastions op de punten van de ster werden ieder genoemd naar een van de zeven provinciën die zich hadden verenigd in de strijd tegen Spanje.
Ook werd, door Coenraet Norenburch, in Willemstad een protestantse kerk gebouwd, de Koepelkerk (1607). Dit is de eerste voor de protestantse eredienst gebouwde kerk in Nederland. Prins Maurits verleende financiële steun voor de kerk, op voorwaarde dat deze in een ronde of achtkante vorm zou worden gebouwd. In 1623 liet Maurits in Willemstad de Princehof bouwen (tegenwoordig Mauritshuis). Het gebouw was vanaf 1973 het stadhuis van de gemeente Willemstad, tot deze in 1997 opging in de gemeente Moerdijk.
Er bestaat nog altijd een band tussen Willemstad en de familie Van Oranje; één van de titels van Koningin Beatrix is Vrouwe van Willemstad.
Willemstad doorstond in 1793 een beleg door de Fransen, maar werd overgegeven na de val van Bergen op Zoom. In het begin van de 19e eeuw werd Willemstad bezocht door koning Lodewijk Napoleon op 27 en 28 april 1809 en door diens broer keizer Napoleon op 4 oktober 1811. De keizer gaf opdracht tot de bouw van een kruithuis.
In 1874 werd Willemstad het centrum van de Stelling van het Hollandsch Diep en het Volkerak. Het moest Holland beschermen tegen troepen die vanuit Brabant het Hollands Diep wilden oversteken en de toegang voor schepen naar het Hollands Diep afsluiten.
Veerdienst
Op 1 oktober 1900 laat de RTM een veerboot op Numansdorp varen.
Beschermd stadsgezicht
Op 28 mei 1926 werd de status van vesting bij Koninklijk Besluit opgeheven. In 1970 is de gehele voormalige vesting, inclusief binnenstad en schootsveld, tot beschermd stadsgezicht verklaard.
Economie
Willemstad leeft tegenwoordig voor een groot deel van toerisme. De stad is een van de vijftien leden van de "Nederlandse Vereniging van Vestingsteden", en richt zich met onder andere een jachthaven op de watersport. Naast de diverse musea binnen de vesting vormen de Volkeraksluizen vlakbij het vestingstadje een bezienswaardigheid.
Voormalige Burgemeesters
- 1901-1905 Jan Brunt
- 1905-1908 H.P.J. Bloemers
- 1920-1940 H. van der Veen
- 1940-1942 J. Bax
- 1953 Cor (C.) van der Hooft
- 1978-1985 J.R. van Andel
- 1985-1997 Cor (C.J.) de Ronde
Geboren in Willemstad
- Bas Maliepaard (wielrenner) (3 april 1938), Nederlands wielrenner