Zuid-Willemsvaart
Sjabloon:Kanaal De Zuid-Willemsvaart is een kanaal dat als by-pass dient tussen het Belgische en Brabantse/Gelderse deel van rivier de Maas.
Het kanaal begint in de Nederlandse provincie Limburg (in Maastricht) en loopt vervolgens door Belgisch-Limburg. Ten zuiden van Weert gaat het kanaal weer Nederlands-Limburg binnen. Het laatste gedeelte van het kanaal voert door Noord-Brabant.
Het kanaal is 123 km lang en verbindt de steden Maastricht en 's-Hertogenbosch via onder andere Smeermaas, Lanaken, Maasmechelen, Dilsen-Stokkem, Maaseik, Bree, Weert, Helmond, Beek en Donk, Veghel, Bernheze en Sint-Michielsgestel. De constructie startte in 1823 en was drie jaar later gereed.
Geschiedenis
In 1804 wilde toenmalig keizer Napoleon het transport over water in Nederland en België verbeteren, ten behoeve van militaire doeleinden.
Al voordat de Zuid-Willemsvaart was aangelegd, was er al een waterverbinding tussen Maastricht en 's-Hertogenbosch: de rivier de Maas. Deze liep echter met een grote bocht via het zuiden van Nijmegen en was slechts vijf maanden per jaar bevaarbaar. Bovendien was de Maas niet overal diep genoeg om te bevaren.
De Willemsvaart heeft haar naam te danken aan koning Willem I, die in 1822 besloot een verbindingskanaal te graven tussen Maastricht en 's-Hertogenbosch. Toen er later in Drenthe ook een Willemsvaart werd aangelegd, werd het woordje Zuid aan de naam toegevoegd.
Het kanaal loopt over een gedeelte van zijn traject door Belgisch-Limburg.
De afstand tussen begin- en eindpunt is 122,5 kilometer, en het hoogteverschil tussen de twee punten 40 meter. Om het verval te overbruggen waren 21 sluizen nodig. Het kanaal werd met de hand gegraven en kostte uiteindelijk 4,45 miljoen gulden.
In de jaren zestig werd het gedeelte van het kanaal in het centrum van Maastricht en ten zuiden ervan gedempt wegens de aanleg van de Maasboulevard. Sindsdien begint het kanaal bij het Bassin in Maastricht.
Projecten
In het Nationaal Verkeers en Vervoersplan (NVVP) is de Zuid-Willemsvaart tussen de Maas en Veghel opgenomen als onderdeel van het hoofdvaarwegennet. Dat betekent dat de kanaal geschikt dient te zijn voor scheepvaart van klasse IV. Momenteel voert de Zuid-Willemsvaart vanaf Den Dungen door het centrum van 's-Hertogenbosch om vervolgens uit te monden in de Maas. De vaarweg is slechts geschikt voor scheepvaart van klasse II (type Kempenaar) en daarmee te beperkt bevaarbaar.
Vanaf eind 2007 wordt dit probleem opgelost, door vanuit Den Dungen een nieuwe aftakking te graven naar de Maas, langs de A2, tussen 's-Hertogenbosch en stadsdeel Rosmalen. Dit wil niet zeggen, dat de Zuid-Willemsvaart uit het centrum zal verdwijnen. Hij zal gewoon blijven liggen, alleen het scheepsvaartverkeer zal er niet meer doorheen varen. Dit project wordt tegelijkertijd uitgevoerd met de verdubbeling van de A2 en zal naar verwachting in 2014 gereed komen.