Zwaardleen

Een zwaardleen, ook wel kwaadleen of recht leen genoemd, is in het leenstelsel een type leengoed dat alleen op een man kon vererven. De aanduiding zwaardleen is ontstaan doordat het zwaard vroeger het zinnebeeld was van de man. Een leengoed dat zowel op mannen als vrouwen kon vererven, wordt aangeduid met spilleleen.

Meermalen in de geschiedenis leidde de zwaardleenstatus van graafschappen of hertogdommen tot conflicten. Zo werd Margaretha II van Henegouwen in 1345 de gravin van de zwaardlenen Holland en Zeeland, tot ongenoegen van vele inwoners, wat aanleiding gaf tot het ontstaan van de Hoekse en Kabeljauwse twisten.

Het graafschap Loon viel onder de status zwaardleen.

Bronnen, noten en/of referenties

• Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993-2002) s.v. zwaardleen. Microsoft Corporation/Het Spectrum.
• Johan Hendrik Van Dale, Taalkundig handboekje of alphabetische lijst van alle Nederlandsche woorden die wegens spelling of taalkundig gebruik aan eenige bedenking onderhevig zijn (1867) 82. Deventer: A. Ter Gunne.