Cheti I

Cheti I, Achtoes I, Achtoy I
	Koperen kolenbrander met cartouche van Cheti I; Louvre
Farao van Egypte
Periode	Eerste tussenperiode (9e of 10e dynastie)
Voorganger	?
Opvolger	Neferkare VII (indirect)
Vader	onbekend
Moeder	onbekend
Namen van de farao in Egyptische hiërogliefen
	Serech of Horusnaam
	Nebtynaam
	Gouden Horusnaam
	Praenomen of troonnaam
;	;
	Nomen of geboortenaam
Portaal	Egyptologie

Cheti I of Meryibre Cheti, ook bekend onder zijn Horusnaam Meryibtawy, was een farao uit de 9e of 10e dynastie van Egypte, tijdens de eerste tussenperiode.

Regering[bewerken | brontekst bewerken]

Sommige geleerden^[1] zijn van mening dat Meryibre Cheti de stichter was van de 9e Dynastie, een nomarch uit Heracleopolis Magna die genoeg autoriteit wist te vergaren om zichzelf op te werpen als rechtmatige opvolger van de farao's van de 6e dynastie van Egypte. Het lijkt erop dat hij met ijzeren vuist over zijn naburige nomarchen heerste, en het is daarom waarschijnlijk dat in latere tijden deze heerser uitgroeide tot de beruchte Achthoes bij Manetho,^[2] een verdorven koning die gek werd en door een Nijlkrokodil werd gedood.^[3]

Andere egyptologen zoals Jürgen von Beckerath^[4] zijn van mening dat hij regeerde op het einde van de 10e dynastie, kort voor de regering van koning Merykare. Dit zou dan ook betekenen dat hij niet de beruchte Achthoes van Manetho zou zijn.

Omwille van de tegenovergestelde meningen onder geleerde, is het moeilijk om een betrouwbare datering te geven van zijn regering: indien hij effectief de stichter van de 9e dynastie was dan moet zijn regering volgens de conventionele datering omstreeks 2160 v.Chr. zijn begonnen,^[5] terwijl zijn regering anders een eeuw later zou beginnen.

Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]

Zijn naam wordt niet (of mogelijk slechts fragmentarisch) vermeld in de Koningslijst van Turijn (de papyrus is namelijk ter hoogte van de koningen van de Eerste Tussenperiode erg beschadigd), waardoor deze heerser enkel bekend is dankzij enkele andere teruggevonden voorwerpen: een koperen komfoor of mand uit een graftombe in de buurt van Abydos (teruggevonden samen met een schrijverspalet dat de naam van koning Merikare droeg) en nu te bezichtigen in het Louvre, een ebbenhouten staf uit Meir dat zich nu in het Egyptische Museum in Caïro bevindt (JE 42835), een fragment van een ivoren kistje uit El-Lisht en enkele andere vondsten.^[6] Dankzij deze vondsten kennen we zijn koninklijke titulatuur beter dan enig andere farao uit deze periode.

Noten[bewerken | brontekst bewerken]

↑ W. Flinders Petrie, A History of Egypt from the Earliest Times to the XVIth Dynasty, New York, 1897³, pp. 114–115, A. Gardiner, Egypt of the Pharaohs. An introduction, Londen - Oxford - New York, 1961, p. 112, N. Grimal, A History of Ancient Egypt, Oxford - e.a., 1992, p. 140, W.C. Hayes, The Middle Kingdom in Egypt: Internal History from the Rise of the Heracleopolitans to the Death of Ammenemes III, in Cambridge Ancient History I.2 (1971), p. 464.
↑ W.C. Hayes, The Middle Kingdom in Egypt: Internal History from the Rise of the Heracleopolitans to the Death of Ammenemes III, in Cambridge Ancient History I.2 (1971), p. 464. Gearchiveerd op 12 juni 2023.
↑ Manetho, fr. 27, 28 (a-b) (Loeb Classical Library, 1940, p. 61).
↑ J. von Beckerath, Handbuch der Ägyptischen Königsnamen, Mainz, 1999², p. 74 (noot 5).
↑ Chronological Tables. (A) Egypt, in Cambridge Ancient History I.2 (1971), p. 996.
↑ A. Gardiner, Egypt of the Pharaohs. An introduction, Londen - Oxford - New York, 1961, p. 112, W.C. Hayes, The Middle Kingdom in Egypt: Internal History from the Rise of the Heracleopolitans to the Death of Ammenemes III, in Cambridge Ancient History I.2 (1971), p. 464.

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Meryibre_Khety op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
W. Flinders Petrie, A History of Egypt from the Earliest Times to the XVIth Dynasty, New York, 1897³.
A. Gardiner, Egypt of the Pharaohs. An introduction, Londen - Oxford - New York, 1961.
N. Grimal, A History of Ancient Egypt, Oxford - e.a., 1992.
W.C. Hayes, The Middle Kingdom in Egypt: Internal History from the Rise of the Heracleopolitans to the Death of Ammenemes III, in Cambridge Ancient History I.2 (1971), pp. 464-531.
J. von Beckerath, Handbuch der Ägyptischen Königsnamen, Mainz, 1999².

Zie de categorie Cheti I van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] W. Flinders Petrie, A History of Egypt from the Earliest Times to the XVIth Dynasty, New York, 1897³, pp. 114–115, A. Gardiner, Egypt of the Pharaohs. An introduction, Londen - Oxford - New York, 1961, p. 112, N. Grimal, A History of Ancient Egypt, Oxford - e.a., 1992, p. 140, W.C. Hayes, The Middle Kingdom in Egypt: Internal History from the Rise of the Heracleopolitans to the Death of Ammenemes III, in Cambridge Ancient History I.2 (1971), p. 464.

[2] W.C. Hayes, The Middle Kingdom in Egypt: Internal History from the Rise of the Heracleopolitans to the Death of Ammenemes III, in Cambridge Ancient History I.2 (1971), p. 464. Gearchiveerd op 12 juni 2023.

[3] Manetho, fr. 27, 28 (a-b) (Loeb Classical Library, 1940, p. 61).

[4] J. von Beckerath, Handbuch der Ägyptischen Königsnamen, Mainz, 1999², p. 74 (noot 5).

[5] Chronological Tables. (A) Egypt, in Cambridge Ancient History I.2 (1971), p. 996.

[6] A. Gardiner, Egypt of the Pharaohs. An introduction, Londen - Oxford - New York, 1961, p. 112, W.C. Hayes, The Middle Kingdom in Egypt: Internal History from the Rise of the Heracleopolitans to the Death of Ammenemes III, in Cambridge Ancient History I.2 (1971), p. 464.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]