Flor Alpaerts

Flor Alpaerts
Algemene informatie
Volledige naam	Florentius Alpaerts
Geboren	12 september 1876
Geboorteplaats	Antwerpen
Overleden	5 oktober 1954
Overlijdensplaats	Antwerpen
Land	België
Werk
Beroep	Componist en muziekpedagoog
(en) Discogs-profiel (en) MusicBrainz-profiel
Portaal    Muziek

Flor Alpaerts (Antwerpen, 12 september 1876 - 5 oktober 1954) was een Vlaams componist en muziekpedagoog.

Levensloop

Hij werd geboren binnen het gezin van tabaksbewerker Antonius Josephus Alpaerts en Maria Adela Mynendonckx. Alpaerts, die vroeg zijn ouders verloor, was vanaf 1885 leerling in de Vlaamsche Muziekschool, die in 1898 het Koninklijk Vlaams Conservatorium van Antwerpen werd, en leerde er notenleer bij Albert De Schacht. Hij studeerde er bij Flor Tillemans en Jean-Baptiste Colyns (viool), Jan Blockx (harmonie en compositie), Jan Tilborghs (contrapunt en fuga). In 1901 studeerde hij af met verscheidene eerste prijzen. Vanaf 1903 gaf hij aan dezelfde school les in notenleer, contrapunt en fuga. In 1933 werd hij, na een bitsige strijd met Lodewijk De Vocht, tot directeur benoemd van het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen en bleef dit tot in 1941. Hij zette het onderwijs verder in de traditie van Peter Benoit.

Vanaf 1891 speelde Alpaerts viool in verschillende orkesten, onder meer in het Orkest van de Bourlaschouwburg en in dat van de Koninklijke Harmoniemaatschappij. Hij begon ook te dirigeren, eerst met amateurorkesten, weldra met beroepsorkesten die hem faam bezorgden. Hij vervolmaakte zich in het dirigeren bij Edward Keurvels (1853-1916).

In 1904 werd hij dirigent van de Peter-Benoitkapel, een afdeling van het Peter-Benoitfonds. Deze kapel bestond uit een vrouwelijk koor met enkele instrumentisten. Als artistiek leider van het Benoitfonds werd hij de belangrijkste dirigent van de werken van Benoit, onder meer in 1934 De Oorlog. Naast de Benoitcultus, zette hij zich in voor de muziek van Igor Stravinsky en Arthur Honegger.

Alpaerts was een zeer aanwezige dirigent in het Antwerpse. Hij dirigeerde in de Koninklijke Nederlandse Schouwburg en in de Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde. Het orkest van de zoo en het koor Arti Vocale gaven tot in 1951 maandelijks een concert met werk van eigen componisten en uit het internationaal repertoire. In 1922-23 was hij dirigent van de Koninklijke Vlaamse Opera.

Hij werd als vrijmetselaar vermeld op een door La Libre Belgique op 17 mei 1938 gepubliceerde lijst.

Alpaerts werd begraven op de Antwerpse begraafplaats Schoonselhof.

Componist

Alpaerts liet een uitgebreid oeuvre na. Hij componeerde eerst in een impressionistisch idioom, later expressionistisch en uiteindelijk neoclassicistisch. Hij liet zich hierbij inspireren door het Vlaamse leven. Peter Benoit was zijn grote voorbeeld, maar hij hertaalde zijn principes en gaf aan de Vlaamse muziek een actuele taal en een eigentijds gezicht.

Hij schreef vooral voor symfonisch orkest. Daarnaast schreef hij ook toneelmuziek, een opera, heel wat Vlaamse liederen, kamermuziek en werk voor fanfare en harmonie.

Publicatie

• Muzieklezen en zingen, 5 delen (1915- 1918).

Oeuvre

Vocale Muziek

Voltooid in	titel	aard	libretto
1910-1913	Shylock	Opera in 3 bedrijven	H. Melis
1912	Het Schooner Vaderland	Kindercantate en orkest	R. Verhulst
	Van Nieuwenhuize-cantate	Kindercantate en orkest	P. Liekens
1924	Huldezang (Lofzang aan God)	Kindercantate en orkest	E.H. Walgraeve
	Jonker Karel van Klaverghem	Soli - koor - orkest	Pol de Mont
1901	Ave Maria	Koor en orkest
1903	Kyrie eleison	Koor en orkest
1926	Benedictus Deus	Koor en orkest
1926	Benedictus Deus	a capella-koor
	Tantum Ergo	Driestemmig koor met orkest
	Jubelend Paaschlied	Solo en koor met orgel
	Aan Zee	Gemengd a capella-koor	H. Melis
1920	Lof aan de Kunst (Van Nieuwenhuize-Cantate)	Kindercantate en orkest	W. Gijssels

Orkestmuziek

Voltooid in	titel	aard
1936	Humor	Vlaamse vertelling
1899	Psyche	Symfonisch gedicht in 3 delen
1905	Cyrus	Symfonisch gedicht geïnspireerd op werk van Louis Couperus
1906	Lentesymphonie	Symfonie in 4 delen
1904	Herleving	Symfonisch gedicht
1921	Pallieter	Symfonisch gedicht
	Avondstemming	Symfonisch gedicht
1904	Boschspeling	Symfonisch gedicht
1920	Vlaamsche Idylle	Symfonisch gedicht
1907	Salomé's Dans	Thema met variaties
1927	Thijl Uilenspiegel	Symfonisch gedicht
1928	Avondindruk	Symfonisch gedicht
1928	Zomer Idylle	Symfonisch gedicht
1929	Treurdicht	Blazers en slagwerk
1931	'James Ensor-suite'	Suite in 4 delen
	Korte Marsch (Librado)
1915	Avondmuziek a) aan Jef b) aan Flora	2 serenaden voor houtblazers
1932	Eerste Orkestsuite	Suite in 4 delen
1932	Tweede Orkestsuite (Bloempjes uit mijn tuintje)	Kindertonelen
1903 (herwerking in 1940)	Symphonisch gedicht	Fluit en orkest in 3 delen
1928	Romanza	Viool en orkest
1915	Serenade	Cello en orkest
1904	Karakterstuk	Trompet en orkest
1939	Inhuldigingsfanfare (Opening N.I.R.-gebouw)	Koperblazers
1948	Vioolconcerto	Viool en orkest
1944	Concertstuk voor hobo (of fluit)	Hobo (of fluit) en orkest
1948	Fantasia voor klarinet	Klarinet en orkest

Klaviermuziek

Voltooid in	titel	aard
1913	Eerste Fantasia (Scherzo-Capriccio)
1913	Tweede Fantasia (Weemoed)
1913	Derde Fantasia (Lente)
1904	Heidebloempjes a) Menheer Klaas b) Albumblad c) Vertelseltje aan Jef d) Liedje zonder woorden
1926	Prelude en fughetta in e
	Klein Voorspel voor een groot Drama
	Trage Wals
1931	Kindertoneelen a) Vaarlied b) Tweespraak c) Wiegeliedje
	Symphonisch gedicht	Fluit met klavier (bewerking van de orkestversie)
	Karakterstuk	Trompet met klavier (bewerking van de orkestversie)
	Romanza	Viool met klavier (bewerking van de orkestversie)
	Serenade	Cello met klavier (bewerking van de orkestversie)

Liederen en gezangen

Voltooid in	titel	aard	Tekstschrijver
1914	Oudt liedeken	Zang met orkest	V. Delamontagne
	Duo uit 'Shylock'	Sopraan en Tenor met orkest	H. Melis
1934	Huldezang aan Peter Benoit	Zang met orkest	Julius Sabbe
	Klein lied	Zang met orkest	G. Priem
	Herdenken	Zang met orkest	G. Priem
	Van de Bloemkens	Zang met orkest	G. Antheunis
1934	Lentelied	Zang met orkest	G. Priem
1920	De Kerel	Zang met klavier	A. Weustenraad
	Herdenken	Zang met klavier (bewerking van de orkestversie)	G. Priem
	De Kleine God van Mei	Zang met klavier	G. Priem
	Oudt Liedeken	Zang met klavier (bewerking van de orkestversie)	V. Delamontagne
	Sneeuwwitje	Zang met klavier	G. Priem
	Lentelied	Zang met klavier (bewerking van de orkestversie)	G. Priem
	Duo uit 'Shylock'	Zang met klavier (bewerking van de orkestversie)	H. Melis
	Huldezang aan Peter Benoit	Zang met klavier (bewerking van de orkestversie)	Julius Sabbe
	Klein lied	Zang met klavier (bewerking van de orkestversie)	G. Priem
	Liedje	Zang met klavier	G. Priem
1897	Droom	Zang met klavier	G. Priem
1893	De Minne	Zang met klavier	Hugo Verriest
	Wiegelied	Zang met klavier	Tollens
1917	Aan Greta	Zang met klavier	H. Van Tichelen

Kinderliederen

Voltooid in	titel	Tekstschrijver
	Langoor op reis	T. van Buul
	Jantje weent en Jantje lacht	T. van Buul
	't Zandmanneke	H. Van Tichelen
	't Hofje 's morgens	G. Schmook
	Janneke Maan	H. Van Tichelen
	Lange Piet en Korte Jan	G. Antheunis
	Antje en het zakuurwerk	N. De Tière
	Nora zingt	Ern. Van den Bosch
	Tom, trom en Brom	H. Van Tichelen
	Van de Kat en de Muis	G. Antheunis
	Ons Poesje	J. Heye
	Van de bloemekens	G. Antheunis
	Knikkertje	H. Van Tichelen
	Pik, prik	H. Van Tichelen
	Te laat	M. Verkozen
	Zus	X.
	Kindeken, slaap	H. Van Tichelen
	Klokken van Rome	H. Van Tichelen
	Muizenbegrafenis	T. van Buul
	Sprokkelvrouwken	H. Van Tichelen
	In 't woud	H. Van Tichelen
	Kleine Mop	X.
	Het klokje luidt	H. Bruining
	De Reuzendochter	B. Van Meurs
	Oogstlied
	Lied van den Arbeid

Kamermuziek

Voltooid in	titel
1897	Snarenkwartet (1e deel)
1906	Trio voor viool, cello en klavier (Andante - Scherzo)
	Eerste Strijkkwartet
	Tweede Strijkkwartet
	Derde Strijkkwartet
	Vierde Strijkkwartet
1953	Vier Bagatellen (voor strijkkwartet)

Toneelmuziek

Voltooid in	titel	libretto
1906	Koning Oidipos	Sophocles (tragicus)
1907	Salomé	Oscar Wilde
	De Kampvechter van Ravenna	Dr. Venesoen
1907	De verzonken Klok	G. Hauptmann
1938	Cymbeline	William Shakespeare
	De Ring der Gyges	Aug. Monet

Bronnen, noten en/of referenties

Literatuur

• A. CORBET., Flor Alpaerts, De Sikkel, Antwerpen, 1941.
• A. CORBET, Flor Alpaerts, 1945.
• Jan DEWILDE, Flor Alpaerts, in: Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, Tielt, 1998.
• Flavie ROQUET, Lexicon van Vlaamse componisten, geboren na 1800, Roularta, Roeselare, 2007.
• Studiecentrum voor Vlaamse Muziek