Gebruiker:BeeBringer/Fenomenologisch Onderwijs
Fenomologisch onderwijs is de overdracht van kennis, inzichten en vaardigheden gericht op het doordringen tot de essentie van een bepaald verschijnsel. Deze benadering is afgeleid van de fenomenologie als een stroming in de filosofie[1].
Achtergrond[bewerken | brontekst bewerken]
In de pedagogiek kent men de fenomenologische pedagogiek als stroming[2]. Fenomenologie wordt in het onderwijs (en de psychologie) niet alleen gezien als een filosofie maar ook als een onderwijsmethode[3] (of onderzoeksmethode[4]). In Nederland ontwikkelde de Duits-Nederlandse wiskundige en pedagoog Hans Freudenthal bijvoorbeeld een methode die de fenomenologie als filosofie verbond met het wiskundeonderwijs[5]. Hij deed dit door het leren waar te nemen van kinderen en de ontwerpen te analyseren waarmee ze experimenteerden. Hij bedacht daarmee als eerste de term didactische fenomenologie[6].
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Op de vrije school (zie ook antroposofie of Rudolf Steiner) wordt in de natuurwetenschappelijke vakken gebruik gemaakt van de fenomenologie ontwikkeld door J.W. von Goethe, ook wel de Goetheanistische fenomenologie genoemd. Goethe was van mening dat we de zintuiglijke indrukken voor ‘waar’ mogen nemen. Goethe was daarmee ver voor Edmund Husserl die de fenomenologie als stroming in de filosofie bracht. In de psychologie, als drijvende kracht voor onderwijsvernieuwing, ontstond de zogeheten Utrechtse (Fenomenologische) School[7], een informele benaming van een richting in de psychologie en psychiatrie in Utrecht die sterk door de fenomenologie was beïnvloed. Adriaan de Groot leverde als belangrijke vernieuwer van het Nederlandse onderwijsonderzoek[8] stevige kritiek op de fenomenologische methode. Jean Piaget, een on het onderwijs beroemde Zwitsers psycholoog die de cognitieve ontwikkeling van kinderen bestudeerde, leverde aan het eind van zijn leven eveneens kritiek op de fenomenologische methode.
Toepassing[bewerken | brontekst bewerken]
De fenomenologie wordt internationaal in het onderwijs[9] in vele disciplines toegepast bijvoorbeeld in de kosmologie[10], bewegingsleer[11], religie[12], muziek[13], sociologie, geografie[14], natuurkunde[15] en wiskunde[16].
In het constructivistisch onderwijs is de fenomenologische benadering vaak een onderdeel van de onderliggende onderwijstheorie [17]. Met name werkt men dan met de eerste waarneming van de lerende zelf, psychofenomenology genoemd, die men verder verkent met ondersteunende technieken, zoals NLP[18]. Ook als wijze van coachen van onderwijsprofessionals wordt de fenomenologische methode ingezet.
Bronvermelding[bewerken | brontekst bewerken]
|
Referenties
|