Gebruiker:Lamngo

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

De tijdlijn van de Vietnamese geschiedenis

VOOR CHRISTUS (BC)

– 2879BC – 257BC: De Hồng Bàng dynastie begon in 2879BC met de eerste Hùng koning en er waren in totaal achttien Hùng koningen die Vietnam tot 258BC regeerden. Deze periodes is doorgaans gevormd door mythes en legendes, omdat archeologisch onderzoek ontbreekt.

– 257BC – 207BC: An Dương Vương heeft de laatste Hùng koning verslagen en richtte Âu Lạc op.

– 207BC – 111BC: De Chinese generaal Triệu Đà maakte zichzelf keizer van Nam Việt.

– 111BC – 938AD: De Chinese keizer Hán Vũ Đế veroverde Nam Việt. Dit was het begin van duizend jaar Chinese overheersing van Vietnam. Tijdens deze periode waren er talloze opstanden. Noemenswaardig waren de opstanden van de gezusters Trưng en Lý Bôn oftewel Lý Nam Đế (de stichter van de Vroegere Ly-dynastie)

NA CHRISTUS (AD)

  • 40: Twee zusters Trưng (Trưng Trắc en Trưng Nhị) leidden een opstand tegen de Chinese overheersing en riepen zichzelf uit tot de koninginnen van een onafhankelijk Vietnam. Hun regeringsperiode heeft twee jaar geduurd. Vanaf het jaar 43 duurde de Chinese overheersing nog tot 544AD. In dat jaar werd Lý Nam Đế de eerste keizer van Vietnam.
  • 544 – 602: Lý Nam Đế was de stichter van de Vroegere Ly-dynastie. In 602 wilde de Chinese keizer Sui Wendi Vạn Xuân, (het land van de tienduizend lentes) zo heette Vietnam in die tijd, veroveren. Zo kwam er een eind aan de zes decennia van de Lý-dynastie en van het land Vạn Xuân.

– 938 – 968: De Ngô-dynastie. Ngô Quyền leidde in de slag bij de Bạch Đằng-rivier om Vietnam na 1000 jaar Chinese overheersing te heroveren. Het koninkrijk Đại Việt werd onafhankelijk van China.

– 968 – 980: De Đinh-dynastie

– 980 – 1009: De Vroegere Lê-dynastie

– 1009 – 1225: De Lý-dynastie

– 1225 – 1400: De Trần-dynastie

  • 1288: De Mongolen vielen Đại Việt binnen, maar werd door het leger van generaal Trần Hưng Đạo verslagen op de Bạch Đằng-rivier.

– 1400 – 1407: De Hồ-dynastie

– 1407 – 1428: De Chinese Ming-dynastie veroverde het koninkrijk Đại Việt.

– 1428 – 1527: De Latere Lê-dynastie. Lê Lợi kreeg in 1428 na 10 jaar hevige verzet tegen de Chinese overheersing de onafhankelijkheid van Vietnam terug.

Decentraliseerde periode (1527–1802)

  • 1527 – 1592: De Mạc-dynastie. Nadat de Mac de macht had gegrepen, was er aanvankelijk redelijk wat protest en de Chinese Ming-dynastie kwam de tegenstanders van de Mac te hulp. Het was pas toen de Latere Le-dynastie terug op de troon zat (1533) dat de oorlog in alle hevigheid losbarstte.
  • 1533 – 1788: de tweede periode van de Latere Lê-dynastie. Een generaal van de Lê dynastie, Nguyễn Kim, boekte de overwinning op de Mac. In 1533 kroonde hij een kind van oude keizer Lê Chiêu Tông, tot keizer Lê Trang Tông. Nguyễn Kim versloeg de Mạc en duwde ze terug naar het noorden. Vanaf dan was er de zogenaamde Lê-Mạc oorlog (1533-1677) tussen de “Noordelijke” Mạc-dynastie en de “Zuidelijke” Lê-dynastie.
  • 1558 – 1771: Trịnh-Nguyễn burgersoorlog. Een periode van instabiliteit en oorlogsvoering tussen Trịnh vanuit het noorden (Đàng Ngoài) en de Nguyễn vanuit het zuiden (Đàng Trong). De Trinh-heren zijn een familie die van 1545 tot 1787 de macht hadden in noordelijk Vietnam. Ze bleven in naam loyaal aan de Le dynastie die in werkelijkheid geen macht had.
  • Hun belangrijkste rivaal was de familie Nguyễn (1558-1777) in centraal en zuid Vietnam (Annam, Cochin China). De familie Nguyễn was aan de macht vanaf de tweede periode van de Latere Lê-dynastie in het midden van de 16e eeuw tot aan de Tây Sơn-opstand in de 18e eeuw.
  • 1788 – 1802: De Tây Sơn-opstand begon in 1778 en de Tây Sơn-dynastie vestigde als een nieuwe macht in de Rode Rivier delta. Van 1778 tot 1788 riep Nguyễn Nhạc zichzelf uit tot keizer. ​In 1788, nadat zijn jongere broer Nguyễn Huệ de troon opeiste en zichzelf tot keizer Quang Trung had uitgeroepen, zegde Nguyễn Nhạc zijn titel op als keizer en verklaarde hij zichzelf tot koning van Tây Sơn. Nguyễn Nhạc en zijn broers, namelijk Nguyễn Lữ en Nguyễn Huệ, bekend als de gebroeders Tây Sơn, maakten een einde aan de eeuwenlange burgeroorlog tussen de twee feodale families – de Trịnh Lords in Noord-Vietnam en de Nguyễn Lords in het zuiden van Vietnam. De Lê-dynastie kwam in 1788 ten einde.

– 1802 – 1945: een overlevende prins van de Nguyễn,  Nguyễn Ánh, slaagde er met Franse steun in om de Tây Sơn van de keizerstroon te stoten. Als keizer Gia Long stichtte hij een nieuwe Nguyễn-dynastie, die tot 1945 over Vietnam regeerde. Het land werd voor het eerst in meer dan 200 jaar herenigd.

  • 1847: Frankrijk begon de eerste grote aanval  in de haven van Đà Nẵng, maar slaagde er niet in om de keizer in Huế  af te zetten.
  • 1858 –  De Frans-Spaanse invasiemacht richtte zich vervolgens op het zuiden. Met de Cochinchina-campagne (1858-1862) veroverde Frankrijk Saigon en Laos en Cambodja, die samen Frans Indochina vormde.
  • 1883: Met de Tonkin-campagne (1883-1886) nam Frankrijk in 1883 de controle over van de rest van Vietnam en verdeelde Vietnam in drie gebieden, twee protectoraten in het noorden en het midden (Tonkin en Annam)  en een kolonie in het zuiden (Cochinchina).  

UNIE VAN INDOCHINA (1887 – 1954)

1887: Frans Indochina werd in oktober 1887 gevormd uit Annam, Tonkin, Cochinchina (die samen het modern Vietnam) en de Koninkrijk Cambodja. Laos was toegevoegd na de Frans-Siamese oorlog.

1930 – Hồ Chí Minh richtte de Indochinese Communistische Partij (ICP) op.

1945 – Hồ Chí Minh maakte gebruik van het machtsvacuüm dat de nederlaag van Japan in 1945 bood en riep op 2 september van dat jaar de onafhankelijkheid van Vietnam uit. De Democratische Republiek Vietnam (1945 – 1976) werd opgericht.

1946 – Onderhandelingen tussen Fransen en de DRV liepen in het najaar van 1946 uit op een gewapende strijd. Franse troepen vielen Viet Minh aan. Het verzet tegen de koloniale macht deed ontbranden. Dit was het begin van de Eerste Indochina-oorlog (1946-1954) die in twee fasen verliep. 1946-1950: Een georganiseerde Franse troepenmacht bestaande uit allerlei nationaliteiten ging de strijd aan tegen het leger van de Việt Minh. 1950-1954: De strijd tegen de Viet Minh kreeg ook een internationaal karakter waarbij de Koude Oorlog een belangrijke rol speelde.

1949 – 1955: in het zuiden ontstond de Staat Vietnam. Ze voerde het gezag in Vietnam in de Franse Unie tijdens de eerste Indochinese Oorlog.

1954 – De Viêt Minh-troepen vielen met succes een geïsoleerde Franse militaire buitenpost aan in Điện Biên Phủ. De vredesbesprekingen in Genève begon. Vietnam werd op de conferentie van Genève opgedeeld in Noord en Zuid.

VIETNAM-OORLOG (1955-1975)

1955 – 1963: Ngô Đình Diệm werd de eerste president van de Republiek Vietnam (Zuid-Vietnam).

1959 – Troepen uit Noord-Vietnam begonnen het zuiden te infiltreren.

1964 – Golf van Tonkin-incident: Het Amerikaanse Congres keurde de Tonkin-resolutie goed en gaf toestemming voor militaire actie in de regio. Amerikaanse gevechtstroepen kwamen aan in Zuid-Vietnam.

1968 – Het Tet-offensief: Tijdens de nieuwjaarsdagen werd normaal gesproken een wapenstilstand gehouden, maar de Việt Cộng viel de steden in Zuid-Vietnam onverwachts aan. De Việt Cộng werd bijna vernietigd.

1972 – Het Paas-offensief of de Rode vurige zomeroffensief: zoals geromantiseerd in de Zuid-Vietnamese literatuur, was een militaire campagne uitgevoerd door het reguliere leger van Noord-Vietnam tegen het leger van de Republiek Vietnam (ARVN) en het Amerikaanse leger tussen 30 maart en 22 oktober 1972. Het offensief was bedoeld om een ​​beslissende overwinning te behalen, maar dit was niet geleid tot de ineenstorting van Zuid-Vietnam. Wel werd de onderhandelingspositie van het noorden bij de vredesakkoorden van Parijs aanzienlijk verbeterd.

1973 – de Akkoorden van Parijs was bereikt. Amerikaanse troepen hebben zich volledig teruggetrokken.

1975 – Noord-Vietnamese troepen vielen Zuid-Vietnam binnen en namen de controle over het hele land nadat de Zuid-Vietnamese president Dương Văn Minh zich overgaf. Na de val van Zuid-Vietnam ontstond er een grote stroom bootvluchtelingen.