Kempo Thessaliensis

Kempo Thessaliensis oftewel Kempo van Texel (Texel, ongeveer 1480 - Zwolle, na 1530) was een Nederlands humanist, pedagoog en neo-Latijns dichter. Van 1517 tot 1523 was Kempo rector van de Latijnse school in Alkmaar. In 2020 verwierf het Regionaal Archief Alkmaar "laboribus Herculis", een onbekende uitgave van Alkmaars eerste boekdrukker Johannes Daventriensis oftewel Johan Haghen van Deventer,^[1] gedrukt in de Langestraat in Alkmaar.^[2] Het betreft een tekst over de werken van Hercules, een verhaal uit de klassieke oudheid, geschreven door Kempo.

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Kempo is afkomstig van het waddeneiland Texel en studeerde en promoveerde in Parijs. In 1505 wordt hij daar genoemd „eruditissimus vir Kempo Thessaliensis Hollandiae magister bonarumartium Parrhisiensis".

Rector[bewerken | brontekst bewerken]

In 1517 werd Kempo op verzoek van de Alkmaarse vroedschap rector van de Alkmaarse Latijnse school. Op 10 december 1517 werd Kempo door Dirck Allertsz. en Jan Claesz., burgemeesters van Alkmaar, als rector aangenomen, tegen een salaris (jaarwedde) van 100 gouden philipsgulden en 3 ponden groot vlaamsch voor een huis. De inkomsten die hij direct van zijn leerlingen kreeg zou van het salaris afgetrokken, maar wat het schoolgeld minder opbracht door de stad Alkmaar bijgepast worden. Kempo legde hierover jaarlijks rekenschap af.^[3] Uit deze jaarcijfers blijkt dat de school ongeveer 70 leerlingen telde. Voor Kempo in 1517 naar Alkmaar kwam was hij leraar in Zwolle, de stad waarnaar hij na zijn Alkmaarse jaren weer terugkeerde. Hier volgt hij in 1522 Gerhard Listrius op die als rector van de Latijnse school in Zwolle naar Amersfoort was gegaan.

Alkmaarse Latijnse School[bewerken | brontekst bewerken]

Kempo volgde Johannes Murmellius op, die in de vier jaar daarvoor de school tot grote bloei bracht. In 1517 kwam een eind aan deze voorspoed toen Alkmaar geplunderd werd door de Arumer Zwarte Hoop (de Gelderse Friezen) onder leiding van Pier Gerlofs Donia (Grote Pier).^[4] Murmellius vluchtte, naar Zwolle. Ook een groot aantal van zijn leerlingen ontvluchtten de stad. Schoolmeester Mr. Gerrit Gijsbertsz., werd in de maand oktober 1517, na de vlucht van Murmellius, door de Alkmaarse regering uitgezonden om een nieuwe rector te zoeken. Op zijn zoektocht heeft hij Zwolle, Deventer, Utrecht en Amersfoort bezocht.^[5] Petrus Nannius volgde Kempo in 1522 op.

Werken[bewerken | brontekst bewerken]

Latijn[bewerken | brontekst bewerken]

Carmen Scholare, metrum jambicum dimetrum. Johan van Deventer, Alkmaar, 1518-1523.
De gloriosa virgine Maria carmen Panegyricum scholare. Johan van Deventer, Alkmaar, 1518-1523. 8 p.

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

Nederlandstalig[bewerken | brontekst bewerken]

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Profiel bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Joustra, Marijke, 500 jaar geleden: Johannes Haghen, Alkmaars eerste boekdrukker. Regionaal Archief Alkmaar (4 september 2018). Gearchiveerd op 8 mei 2019. Geraadpleegd op 16 september 2020.
↑ Joustra, Marijke, De werken van Hercules, een onbekende uitgave van Alkmaars eerste boekdrukker. Regionaal Archief Alkmaar (10 september 2020). Gearchiveerd op 25 oktober 2020. Geraadpleegd op 16 september 2020.
↑ transcriptiewerkgroep Regionaal Archief Alkmaar, Transcriptie van de Stadsrekeningen Alkmaar, bijlagen van de ordinaris en extra-ordinaris thesauriersrekeningen, 1518-1554, Archief van de gemeente Alkmaar, 1325-1815, inventarisnummer 577-588, p. 16, 17 en 20.. Regionaal Archief Alkmaar (2015). Gearchiveerd op 31 oktober 2021. Geraadpleegd op 23 september 2020.
↑ Transcriptiewerkgroep Regionaal Archief Alkmaar, Transcriptie van de Kroniek van Wijnkoper (1412-1692): regeringslijsten van Alkmaar, met aantekeningen van belangrijke gebeurtenissen door Jacob Dirxz Wijnkoper (overleden 1599), voortgezet door diens zoon Jan Jacobsz Stoop en in de achttiende eeuw aangevuld door Simon Eikelenberg en Willem Jacob Domis, inventarisnummer 3, van de Collectie Aanwinsten. p. 19.. Regionaal Archief Alkmaar (2017). Gearchiveerd op 31 oktober 2021. Geraadpleegd op 24 september 2020.
↑ transcriptiewerkgroep Regionaal Archief Alkmaar, Transcriptie van de Stadsrekeningen Alkmaar, bijlagen van de ordinaris en extra-ordinaris thesauriersrekeningen, 1517, Archief van de gemeente Alkmaar, 1325-1815, inventarisnummer 576, p.2. Regionaal Archief Alkmaar (2014). Gearchiveerd op 31 oktober 2021. Geraadpleegd op 23 september 2020.

[1] Joustra, Marijke, 500 jaar geleden: Johannes Haghen, Alkmaars eerste boekdrukker. Regionaal Archief Alkmaar (4 september 2018). Gearchiveerd op 8 mei 2019. Geraadpleegd op 16 september 2020.

[2] Joustra, Marijke, De werken van Hercules, een onbekende uitgave van Alkmaars eerste boekdrukker. Regionaal Archief Alkmaar (10 september 2020). Gearchiveerd op 25 oktober 2020. Geraadpleegd op 16 september 2020.

[3] transcriptiewerkgroep Regionaal Archief Alkmaar, Transcriptie van de Stadsrekeningen Alkmaar, bijlagen van de ordinaris en extra-ordinaris thesauriersrekeningen, 1518-1554, Archief van de gemeente Alkmaar, 1325-1815, inventarisnummer 577-588, p. 16, 17 en 20.. Regionaal Archief Alkmaar (2015). Gearchiveerd op 31 oktober 2021. Geraadpleegd op 23 september 2020.

[4] Transcriptiewerkgroep Regionaal Archief Alkmaar, Transcriptie van de Kroniek van Wijnkoper (1412-1692): regeringslijsten van Alkmaar, met aantekeningen van belangrijke gebeurtenissen door Jacob Dirxz Wijnkoper (overleden 1599), voortgezet door diens zoon Jan Jacobsz Stoop en in de achttiende eeuw aangevuld door Simon Eikelenberg en Willem Jacob Domis, inventarisnummer 3, van de Collectie Aanwinsten. p. 19.. Regionaal Archief Alkmaar (2017). Gearchiveerd op 31 oktober 2021. Geraadpleegd op 24 september 2020.

[5] transcriptiewerkgroep Regionaal Archief Alkmaar, Transcriptie van de Stadsrekeningen Alkmaar, bijlagen van de ordinaris en extra-ordinaris thesauriersrekeningen, 1517, Archief van de gemeente Alkmaar, 1325-1815, inventarisnummer 576, p.2. Regionaal Archief Alkmaar (2014). Gearchiveerd op 31 oktober 2021. Geraadpleegd op 23 september 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]