Mechteld van Gelre

Mechteld van Gelre
ca.1324 - 1384
Portret van Mechteld van Gelre in het vijftiende-eeuwse Receuil d'Arras (ca. 1570)
Hertogin van Gelre
Periode	1372-1379 (de juro)
Voorganger	Reinoud III van Gelre
Opvolger	Willem I van Gelre
Gravin van Kleef
Periode	1348-1368
Overleden	1384 Huissen
Vader	Reinoud II van Gelre
Moeder	Sophia Berthout
Dynastie	Huis Wassenberg
Partner	Godfried van Loon-Heinsberg Jan van Kleef Jan II van Blois

Mechteld van Gelre (circa 1324 - Huissen, 21 september 1384) was gravin van Kleef (1348-1368) en hertogin-pretendente van Gelre (1372-1379).

Levensloop

Familie en huwelijken

Mechteld werd rond 1324 geboren als tweede dochter uit het huwelijk van hertog Reinoud II van Gelre en Sophia Berthout († 6 mei 1329).

Ze was achtereenvolgens getrouwd met:

• Godfried van Loon-Heinsberg (1 november 1336-1342)
• graaf Jan van Kleef (1348-1368)
• Jan II van Blois (14 februari 1372-1381)

Deze drie huwelijken bleven kinderloos. Wel ontving Mechteld via haar huwelijken een aantal goeden als weduwenleen. Zo ontving ze de burchten Huissen en Linn (bij Krefeld) door haar huwelijk met Jan van Kleef. In de jaren na Jans dood leefde Mechteld dan ook veel op de burcht in Huissen. Na de mislukte interventie van Jan van Blois in Gelre had haar huwelijk met hem geen nut meer en trok ze zich terug op haar weduwgoederen in Turnhout en Mechelen.

Hertogin-pretendente van Gelre

Toen Mechtelds halfbroers Eduard en Reinoud III in 1371 beiden kinderloos overleden, zat Gelre plotseling zonder hertog. Hierdoor brak in 1371 de Eerste Gelderse Successieoorlog uit over de strijdvraag of de dochter (Mechteld) of de kleinzoon van Reinoud II genaamd Willem (de zoon van haar zus Maria) moest opvolgen. Daarin werd Mechteld gesteund door de Heekerens en de Guliks door de Bronkhorsten. In 1379 wonnen de laatsten de strijd, zodat een einde kwam aan de regering van het Huis Wassenberg. Mechteld stierf vervolgens een aantal jaar later in Huissen.

Externe link

• Portret in Digitaal Vrouwenlexicon

Bronnen, noten en/of referenties

• Hartmut Beckers: Literatur am klevischen Hof von 1174 bis 1542: Zeugnisse, Spuren, Mutmaßungen, in: Zeitschrift für deutsche Philologie 112 (1993), p. 426-434.
• Jos Benders: "De muntslag van Mechteld van Gelre", in: Jaarboek voor Munt en Penningkunde 106 (2019), p. 55-77.
• Aleid W. van de Bunt: Mechteld, Hertogin van Gelre", in: Gelders Oudheidkundig Contactbericht 33 (April 1967), p. 1–6.
• Manuel Hagemann: Johann von Kleve († 1368). Der Erwerb der Grafschaft Kleve 1347, Köln 2007 (Libelli Rhenani 21), ISBN 978-3-939160-10-6
• I. A. Nijhoff: Gedenkwaardigheden uit de geschiedenis van Gelderland, Bd. III, Arnheim 1839, p. IVf.;
• J. Kockelhorm-Nijenhuis & W. M. Elbers, Mechteld. Hertogin-pretendente van Gelre, in: Gelders Oudheidkundig Contactbericht 57 (Juni 1973). p. 2–11, hier p. 4.
• Georg Steinhausen: Deutsche Privatbriefe des Mittelalters. Erster Band: Fürsten, Magnaten, Edle und Ritter (Denkmäler der deutschen Kulturgeschichte I), Berlin 1899, p. VIIf..
• Brigitte Sternberg: Mechtild von Geldern (um 1320–1384). Vom begehrten Heiratsobjekt zur selbstbewussten Landesherrin des Spätmittelalters, in: Starke Frauen vom Niederrhein, Kalender 2001, Hg. v. der Arbeitsgruppe »Gleichstellung« der Region NiederRhein, Duisburg 2000, Kalenderblatt Oktober.
• Brigitte Sternberg: Die Briefsammlung der Mechtild von Geldern (um 1320-1384). In: Mittelalter an Rhein und Maas. Beitr. Zur Geschichte des Niederrheins Dieter Geuenich zum 60. Geburtstag. Hrsg. von Uwe Ludwig und Thomas Schilp. (= Studien zur Geschichte und Kultur Nordwesteuropas; Bd. 8). Münster 2004, S.107-123, ISBN 383091380X
• Brigitte Sternberg: Mechtild von Geldern, Gräfin von Kleve. In: Van der Masen tot op den Rijn: Ein Handbuch zur Geschichte der mittelalterlichen volkssprachlichen Literatur im Raum von Rhein und Maas. S.262f., ISBN 3503079580
• Roos in't Velt: "“To a dear and merciful woman”. Exploring the letter collection of Mechtild of Guelders, duchess-pretender of Guelders, 1365-1380", https://studenttheses.uu.nl/handle/20.500.12932/42904 [Ongepubliceerde masterscriptie].
• Bernhard Vollmer: Frauenbriefe des 14. Jahrhunderts an eine niederrheinische Fürstin. In: Düsseldorfer Almanach 1929. S.55-61.