Portret van Aertge Witsen

Portret van Aertge Witsen
Kunstenaar	David Bailly
Jaar	1626
Techniek	Olieverf op koper
Afmetingen	18,5 × 14,8 cm
Verblijfplaats	Rijksmuseum Amsterdam
Locatie	Amsterdam
Inventarisnummer	SK-A-16
RKD-gegevens
Portaal    Kunst & Cultuur

Portret van Aertge Witsen, Aertge ook gespeld als Aertgen of Aertje, is een schilderij van David Bailly in het Rijksmuseum in Amsterdam.

Voorstelling

Het stelt een vrouw voor met een grote, opstaande samengestelde kanten waaierkraag. Ze heeft donker opgestoken haar en draagt een donkere japon met middenvoor een rozet tussen een zware ketting. Om de hals draagt ze een parelketting. Lange tijd werd de vrouw gezien als Maria van Reigersberg, de vrouw van Hugo de Groot. Deze identificatie werd gedaan op grond van gelijkenis met andere portretten en herkomst.

David Bailly. Portret van Aertge Witsen. 1625. Pen in bruin op papier. 16 × 16 cm. New York, Clement C. Moore.

In 2000 dook echter bij kunsthandel Habolt in Parijs een kleine tekening op door David Bailly met dezelfde vrouw. Deze tekening diende mogelijk als voorbeeld voor het schilderij in het Rijksmuseum. Op de achterkant hiervan stond het opschrift ‘jufvrouw van Swieten’. Deze juffrouw van Swieten was Aertge Witsen, geboren of gedoopt in Amsterdam op 23 juni 1599 en overleden aldaar op 9 november 1652. Ze was de dochter van Gerrit Jacobsz. Witsen en trouwde in Amsterdam op 22 augustus 1617 met Cornelis Bicker, eigenaar van Kasteel Swieten.

Aan de hand van de tekening kon ook een dubbelportret, dat in 1990 voor het laatst werd gesignaleerd bij kunsthandel Thomas Agnew & Sons Ltd. in Londen, geïdentificeerd worden als Aertge Witsen en een 34-jarige Cornelis Bicker van Swieten. Of het portret in het Rijksmuseum deel uitmaakte van een vergelijkbaar dubbelportret is onbekend.

Toeschrijving en datering

Het schilderij is linksonder gesigneerd ‘D. bailly fecit.’ en rechtsonder gedateerd ‘A^o. 1625.’

Herkomst

Het werk werd op 29 november 1806 door het Rijksmuseum gekocht van kunsthandelaar P.C. Huybrechts.

Externe links

• Webpagina Rijksmuseum Amsterdam (als Portret van Aertje Witsen (1599-1652)).
• RKDimages, kunstwerknummer 12942 (als Portret van Aertgen Witsen (1559-1652) [sic]).

Literatuur

• Anoniem (1830) Aanwijzing der schilderijen, berustende op ’s Rijks Museum, te Amsterdam, [s.l.: s,n,], p. 6, cat.nr. 11 (als ‘Het portret van Maria van Reigersbergen, huisvrouw van Hugo de Groot’). Zie books.google.nl.
• Anoniem (1934) Catalogus der schilderijen pastels–miniaturen–aquarellen tentoongesteld in het Rijksmuseum te Amsterdam, Amsterdam: J.H. de Bussy, p. 35, cat.nr. 407 (als Maria van Reigersbergh). Zie delpher.nl.

Noten