Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Breukelen

Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Breukelen geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Breukelen in de periode 1888-1918.^[1]

Het kiesdistrict Breukelen werd ingesteld na de grondwetsherziening van 1887. Tot het kiesdistrict behoorden de volgende gemeenten: Abcoude-Baambrugge, Abcoude-Proostdij, Breukelen-Nijenrode, Breukelen-Sint Pieters, Haarzuilens, Harmelen, Kamerik, Kockengen, Laag-Nieuwkoop, Linschoten, Loenen, Loenersloot, Loosdrecht, Maarssen, Maarsseveen, Mijdrecht, Nieuwkoop, Nieuwveen, Ruwiel, Ter Aar, Tienhoven, Veldhuizen, Vinkeveen, Vleuten, Vreeland, Wilnis, Zegveld, Zevenhoven en Zuilen.

Het kiesdistrict Breukelen vaardigde in dit tijdvak per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer.

Legenda

cursief: in de eerste verkiezingsronde geëindigd op de eerste of tweede plaats, en geplaatst voor de tweede ronde;
vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.

6 maart 1888[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.^[2]

	6 maart	20 maart^[3]
Kiesgerechtigden	3.800	4.797
Opkomst	3.494	3.474
Geldige stemmen	3.480	3.425
Blanco stemmen	10	42
Kandidaten
W.J. Roijaards	1.156	1.729
S.M. van Wijck	1.245	1.696
C.M.E. van Löben Sels	1.076

9 juni 1891[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	9 juni	23 juni^[3]
Kiesgerechtigden	3.851	3.851
Opkomst	3.366	3.491
Geldige stemmen	3.349	3.424
Blanco stemmen	15	64
Kandidaten
W.J. Roijaards^[4]	1.246	1.755
S.M. van Wijck	1.165	1.669
W.G. Brantsen van de Zijp	913

10 april 1894[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.

	10 april	24 april^[3]
Kiesgerechtigden	3.766	3.766
Opkomst	2.979	3.122
Geldige stemmen	2.940	3.083
Blanco stemmen	37	35
Kandidaten
W.J. Roijaards^[4]	1.345	1.797
H.J.A.M. Schaepman	856	1.286
M. van Waart	728

30 maart 1897[bewerken | brontekst bewerken]

Willem Roijaards, gekozen bij de verkiezingen van 10 en 24 april 1894, overleed op 2 maart 1897. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.

	30 maart
Kiesgerechtigden	3.860
Opkomst	2.113
Geldige stemmen	2.060
Blanco stemmen	28
Kandidaten
J.E. Huijdecoper^[4]	1.355
J.H. de Waal Malefijt	660

15 juni 1897[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	7.149
Opkomst	6.379
Geldige stemmen	6.326
Blanco stemmen	53
Kandidaten
J.H. de Waal Malefijt	3.441
J.E. Huijdecoper^[4]	2.308
O.J.E. Wassenaer van Catwijck	577

14 juni 1901[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	14 juni	27 juni^[3]
Kiesgerechtigden	6.710	6.710
Opkomst	5.552	5.541
Geldige stemmen	5.392	5.468
Blanco stemmen	160	73
Kandidaten
J.H. de Waal Malefijt^[4]	1.765	3.111
F.J.A.M. Wierdels	1.944	2.357
H.J. Doude van Troostwijk	903
W.P. Ruijsch	780

16 juni 1905[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	16 juni
Kiesgerechtigden	7.541
Opkomst	6.144
Geldige stemmen	6.073
Blanco stemmen	71
Kandidaten
J.H. de Waal Malefijt^[4]	4.248
H.P. Kapteyn	1.825

11 juni 1909[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	11 juni
Kiesgerechtigden	7.758
Kandidaten
J.H. de Waal Malefijt^[4]

De Waal Malefijt was de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.

22 september 1909[bewerken | brontekst bewerken]

Jan de Waal Malefijt, gekozen bij de verkiezingen van 11 juni 1909, nam zijn benoeming niet aan vanwege zijn toetreding op 16 augustus 1909 tot het na de verkiezingen geformeerde kabinet-Heemskerk. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een naverkiezing gehouden.

	22 september	5 oktober^[3]
Kiesgerechtigden	7.764	7.764
Opkomst	6.474	6.739
Geldige stemmen	6.416	6.675
Blanco stemmen	58	64
Kandidaten
F.H. de Monté verLoren	1.772	3.514
J.B.L.C.C. van Wijkerslooth de Weerdesteijn	2.621	3.161
F.L.S.F. van Tuyl van Serooskerken	1.070
H.J. Doude van Troostwijk	953

17 juni 1913[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	17 juni
Kiesgerechtigden	8.318
Opkomst	6.926
Geldige stemmen	6.887
Blanco stemmen	39
Kandidaten
F.H. de Monté verLoren^[4]	5.040
J.A. van Hamel	1.847

15 juni 1917[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	8.618
Kandidaten
F.H. de Monté verLoren^[4]

De zeven in de vorige Tweede Kamer vertegenwoordigde partijen hadden afgesproken in elkaars kiesdistricten geen tegenkandidaten te stellen.^[5] De Monté verLoren was derhalve de enige kandidaat; hij werd zonder nadere stemming gekozen verklaard.

Opheffing[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezing van 1917 was de laatste verkiezing voor het kiesdistrict Breukelen. In 1918 werd voor verkiezingen voor de Tweede Kamer overgegaan op een systeem van evenredige vertegenwoordiging met kandidatenlijsten van politieke partijen.

Bronnen

Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Breukelen op www.verkiezingsuitslagen.nl
Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl

Noten

↑ De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
↑ Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Breukelen.
↑ Na de verkiezingen in 1917 zou een grondwetsherziening van kracht worden waarbij het stelsel van evenredige vertegenwoordiging werd ingevoerd ter vervanging van het districtenstelsel. Het was daarom te verwachten dat er op korte termijn nieuwe verkiezingen zouden worden gehouden. Zie ook het artikel over de Pacificatie van 1917.

[1] De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.

[2] Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.

[tweede_ronde-3] Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.

[zittend-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Breukelen.

[5] Na de verkiezingen in 1917 zou een grondwetsherziening van kracht worden waarbij het stelsel van evenredige vertegenwoordiging werd ingevoerd ter vervanging van het districtenstelsel. Het was daarom te verwachten dat er op korte termijn nieuwe verkiezingen zouden worden gehouden. Zie ook het artikel over de Pacificatie van 1917.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]