Wikipedia:De kroeg/Archief/20210715

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie


We kunnen het schudden[bewerken | brontekst bewerken]

We kunnen het nu schudden, want... we hebben nu een artikel over het schudinstrument. Knipoog
Als afwisseling denk ik een leuke oproep hier in de Kroeg om de nogal korte lijst nog wat aan te vullen. Wie weet er nog een? (Om later neppers te voorkomen nu al graag met referentie voor aanvullingen zonder artikel op Wikipedia.) Ymnes (overleg) 2 jul 2021 19:29 (CEST)[reageren]

Ik kon trouwens geen andere taalversie vinden. Als iemand daar nog een van vindt, dan is een link via Wikidata ook heel welkom. Ymnes (overleg) 2 jul 2021 19:30 (CEST)[reageren]
Leuk onderwerp. Ik zie op Wikidata dat het Engelse woord shaker is. Zou dit over dezelfde groep instrumenten gaan? hiro the club is open 2 jul 2021 19:35 (CEST)[reageren]
Lijkt mij een specifiek instrument toe helaas. Ymnes (overleg) 2 jul 2021 19:37 (CEST)[reageren]
Hoewel... in sommige talen misschien toch. Staan ze misschien door elkaar? Ymnes (overleg) 2 jul 2021 19:44 (CEST)[reageren]
Twee onderwerpen stonden inderdaad door elkaar op Wikidata. Een groep beperkt zich blijkbaar tot een staafvorming instrument met korreltjes erin, terwijl een schudinstrument naast balletjes ook belletjes kan hebben, zoals een tamboerijn. Ik heb ze nu uit elkaar geplukt en hoop dat het zo goed staat, want dat gaat helaas niet anders dan met Google Translate. Dankjewel voor je tip! Ymnes (overleg) 2 jul 2021 20:14 (CEST)[reageren]
hoort deze erbij? en:Rainstick. En misschien nog ontbrekende bij en:Category:Shaken idiophones or rattles, waaronder Sistrum (muziekinstrument), Elly (overleg) 2 jul 2021 22:49 (CEST)[reageren]
De rainstick hoort erbij en de sistrum staat er ook al in. Wat de artikelen in die categorie betreft heb ik ook ook wel wat getwijfeld aan de kuttepiel. Ik durf het niet te zeggen en heb er ook nog nooit een in het echt gezien. Ymnes (overleg) 3 jul 2021 18:32 (CEST)[reageren]
De kuttepiel staat (naast dat het ook een percussief instrument is om mee op de ondergrond te bonken en op getikt kan worden met een (drum)stokje) dichter bij de tamboerijn/beatring vanwege de overeenkomst in schellen - ook al zijn dit bierflesdopjes, maar die worden ook wel elders toegepast ter vervanging van schelringen zoals hier. Eerder zou ik dan het schudkokertje erbij vermelden, hét instrument dat iedere peuter wel eens gemaakt heeft bestaande uit een afgedicht wc-rolletje met wat dan ook erin (macaroni, zand, schelpen, rijst, etc.). Overigens om een idee te krijgen zie je hier een kuttepiel in actie - en nee, de paal noch de schelringen worden hier geschud (maar wel beschouwd komt er wel geluid uit als je het zou schudden, maar dat lijkt mij niet de essentie). Mvg, --Theo Oppewal (overleg) 4 jul 2021 14:02 (CEST) (Overigens beg-sjabloon erbij geplaatst, het is meer een 'Lijst van schudinstrumenten' dan een artikel over schudinstrumenten en bevat nog geen drie feiten.) Mvg, --Theo Oppewal (overleg) 4 jul 2021 14:18 (CEST)[reageren]
Als ik de video van Pigmeat zie, dan zie ik een kuttepiel juist wel als een schudinstrument, ondanks z'n grootte. Ymnes (overleg) 4 jul 2021 14:39 (CEST)[reageren]
Dan kom je aan de definitie van wat schudden is én van wat er mee bedoeld wordt (dienen de schellen tegen elkaar te schudden? of dient de bespeler het instrument te schudden?). Afijn, mocht je iets hebben zien schudden, dan zou het een schudinstrument kúnnen zijn maar dat blijft een veronderstelling. Tenzij er een bron is, wat voor arbitraire zaken altijd goed is. --Theo Oppewal (overleg) 4 jul 2021 17:22 (CEST)[reageren]
Een schudinstrument is een instrument dat geluid maakt als het geschud wordt. Is dat niet zo bij een kuttepiel? Ymnes (overleg) 4 jul 2021 19:48 (CEST)[reageren]
De Van Dale erop nageslagen en schudden blijkt naast heen en weer te kunnen, ook op en neer te kunnen. Dit zal m.i. zich beperken tot bepaalde gevallen - aangezien ja-schudden mij vreemd in de oren klinkt. Het op en neer bewegen van de kuttepiel lijkt mij zo ook niet door te kunnen gaan voor schudden - dit zou toch meer zijn wanneer je paal herhaaldelijk van links naar rechts beweegt. Daarentegen wordt de monkey stick wél schuddend bespeeld - iets wat bij de kuttepiel onlogisch lijkt te zijn (vanwege de omvang/gewicht van het gevaarte) - voorbeeldje van hoe het bespeeld wordt en evenmin rept het artikel van schudden. De wikikoppeling tussen monkey stick op de Engelstalige WP en kuttepiel is daar dan ook onterecht, mede omdat dat eerstgenoemde instrument niet op de grond staat (en geen trommelblikje heeft). Andere vraag die rijst na in dit antropologische fenomeen te zijn gedoken: hoe Ew is de kuttepiel, m.i. een randverschijnsel dat niet los te zien is van het folkduo Pigmeat, het artikel is behoorlijk OO. Het lijkt mij dan ook beter om het in de lijst buiten beschouwing te laten. --Theo Oppewal (overleg) 5 jul 2021 10:05 (CEST)[reageren]
Het artikel blijkt uit het Fries vertaald te zijn en daar staat aangegeven dat het instrument is geïntroduceerd door Pigmeat (dit is echter niet meegenomen in de vertaling). Het artikel lijkt me daarmee vergelijkbaar met die van andere unieke creaties zoals de Moodswinger, Moonlander en de Springtime. De introductie heeft in uitermate beperkte kring navolging gekregen gezien de twee andere vermeldingen. Maar goed: het instrument bestaat wel. --Theo Oppewal (overleg) 5 jul 2021 11:16 (CEST)[reageren]
Theo, schudt jij een fles drank ook alleen van links naar rechts, en niet op-en-neer? Ik kan me daar eigenlijk niks bij voorstellen. Edoderoo (overleg) 6 jul 2021 08:07 (CEST)[reageren]
Dat beeld viel me net in toen ik net afgesloten had. Dus ja, ik beken, ook ik schud wel eens in op- en neerwaartse beweging... Maar zelfs dán is nog de vraag: wordt die k*ttepiel ook tijdens het bespelen op en neer geschud? Wat een toestand... Nu zijn er maar twee k*ttepielbespelers in heel het universum, dus misschien moeten we Seunenga of Haima zelf consulteren? OO to the max! :) --Theo Oppewal (overleg) 6 jul 2021 13:34 (CEST)[reageren]
Er wordt inderdaad verticaal geschud en dat geluid is afkomstig van tamboerijnschellen, wat bevestigt dat hij aan de lijst toegevoegd kan worden. Zie daarvoor dit artikel, waarin ook beweerd wordt dat het "geen typisch Pigmeat-instrument" is. Maar of iets E is, hangt ook niet af van het aantal artiesten dat het instrument bespelen, maar of er onafhankelijke bronnen over hebben geschreven. Daar zijn er in elk geval enkele van, zag ik via Google. Daarbij zijn er wel meer dan twee artiesten (al zijn het niet de meest-bekende) en had het instrument ook nog andere invloed (workshops, ook buiten Friesland, en als inspiratie voor een aflevering van De Kameleon). Ymnes (overleg) 6 jul 2021 17:15 (CEST)[reageren]
Ik ben het er trouwens niet mee eens dat je Pigmeat en Kuttepiel nomineerde voor samenvoegen en dat vervolgens per direct zelf uitvoert, omdat je zelf geen bronnen kunt vinden. Ik heb dat net weer teruggedraaid. Als je het artikel verwijderd wilt hebben, kan dat beter via TBP, want hier was duidelijk geen consensus voor. Ymnes (overleg) 6 jul 2021 17:27 (CEST)[reageren]
Slechts om aan te tonen dat de kuttepiel niet alleen door Pigmeat werd bespeeld, waardoor die twee artikelen niet samengevoegd dienen te worden:
En dit vond ik via het internet in onafhankelijke bronnen, terwijl muziekacademies en universiteiten ook nog allerlei geschreven bronnen in hun bibliotheken/archieven zullen hebben liggen. Ymnes (overleg) 6 jul 2021 19:30 (CEST)[reageren]
Dank voor je zoekwerk. Dat artikel uit '86 moet welhaast de bron zijn van wat Seunnenga drie jaar later op het podium bespeelt. De zin "Als het met de stemming niet wil vlotten, komt Johnny Kooistra met de “Kuttepiel”, zoals hij zijn slaginstrument heeft genoemd, opdraven […]" lijkt erop te wijzen dat wellicht hij de naamgever is van het instrument. Dan zou dat betekenen dat de Friestalige WP het mis heeft met dat het instrument is geïntroduceerd door Pigmeat (welk artikel als bron heeft gediend maar wat - naar nu blijkt terecht - niet is overgenomen in de vertaling naar het Nederlands; of je moet het woord 'introduceren' anders opvatten - wat bij nader inzien ook nog zou kunnen). Overigens bespelen de Akoestinies naar hun zeggen de "kutteklomp" en niet de kuttepiel - dus ja, wie ben ik dan om hen tegen te spreken. De overige bronnen lijken wat minder relevant, maar doen om mij nu ook niet meer zo heel erg terzake. Mvg, --Theo Oppewal (overleg) 6 jul 2021 23:35 (CEST)[reageren]
Alle bronnen zijn belangrijk om aan te tonen dat het niet alleen een Pigmeat-instrument is. Geen van de bronnen beweert dat nu ineens Johnny Kooistra hem uitvond. Ymnes (overleg) 7 jul 2021 21:17 (CEST)[reageren]