Baphomet

19e-eeuwse gravure voorstellende Baphomet

.

Baphomet was een afgod, die door de Tempeliers zou worden aanbeden. Tijdens het proces tegen de Tempeliers werd er meerdere keren over deze zogenaamde afgod gesproken. De Tempeliers zijn onder meer veroordeeld voor het vereren van afgoden, terwijl het nog maar de vraag is of deze Baphomet echt bestaan heeft. Zo zou het kunnen zijn dat verschillende Tempeliers bekenden dat ze een afgod vereerden, onder de zware druk van de martelingen die zo ondergingen.

Baphomet zou het hoofd hebben van een bok en het lichaam van een man. Ook zou hij gespleten hoeven hebben. Volgens andere bronnen zou hij echter de vorm van een kat hebben. Op het internet zijn verschillende plaatjes van Baphomet te vinden. De meest bekende is het mannenlichaam met bokken hoofd en met hoeven. Een plaatje van Baphomet met een kattenlichaam is er niet.

Sommigen denken dat de naam Baphomet van het woord Mahomet zou komen, wat de Franse naam voor de moslimprofeet Mohammed is. Maar Baphomet is waarschijnlijk een verbastering van het Arabische woord abufihamet, dat in het Noords-Spaans werd uitgesproken als bufihamat. Abufihamet betekent “Vader van het Begrip” of “Vader van de Wijsheid”. Het woord vader betekent in het Arabisch tevens “bron”. Een andere theorie is dat het Baphomet is samengesteld uit twee Griekse woorden. Het zou dan iets van “Onderdompeling is Wijsheid” betekenen.

Het idee dat Baphomet vereerd werd, komt voort uit bewijsmateriaal over geheime rituelen, waarbij een of ander hoofd het middelpunt vormde. Niemand weet echter de betekenis van dit hoofd. Zo zou het een gemummificeerde hoofd van Hugues de Payns zijn geweest. Hugues de Payns was een edelman die officieel als de stichter van de Tempeliers wordt gezien. Er zijn echter teksten die laten zien dat de Tempeliers eerder ook al bestonden. De bisschop van Chartres schreef in 1114 een brief aan de graaf van Champagne dat hij vernomen had dat deze graaf wilde toetreden tot een militie van Christus bij zijn reis naar het Heilige Land. Een ander verhaal vertelt, dat jonge Tempeliers op de proef werden gesteld bij gevangenname door Mohammedanen. Hierbij zouden ze een afgodsbeeld in een kelder moeten aanbidden die de vorm had van een kat. Al deze geruchten kwamen de Tempeliers tijdens hun proces niet ten goede.

Tijdens hun verhoor bekenden verschillende Tempeliers dat ze afgoden zouden hebben aanbeden. Of dit echt zo was, is onduidelijk. Het schijnt zelfs zo te zijn dat er in alle bronnen over het verhoor van de Tempeliers, maar één Tempelier te vinden is, die het woord Baphomet zou hebben uitgesproken. Er zijn echter wel andere Tempeliers die het hadden over afgoden.

Het is dus nog maar de vraag of de Tempeliers echt afgoden aanbaden, en of het niet zo is dat de Tempeliers door de hevige martelingen dit bekenden terwijl er niets of maar een deel van waar is.

De laatste grootmeester van de Tempeliers was Jacques de Molay, hij stierf op 18 maart 1314 te Parijs op de brandstapel. De Molay heeft gedurende zijn (schijn)proces altijd gezwegen. De beschuldigingen van ketterij, homoseksualiteit en aanbidding van Baphomet waren voor die tijd ongehoord.

Eind 2007 verklaarde het Vaticaan de Tempelridders niet langer 'ketters'. Immers uit een oud document blijkt dat paus Clemens V de Tempelridders al in 1314 heeft vrijgesproken van godslastering, hen de pauselijke absolutie heeft geschonken en hen om vergiffenis heeft gevraagd. Het Vaticaan publiceerde op 25 oktober 2007 een boek genoemd Processus contra Templarios over de ter ziele gegane orde van de middeleeuwse christelijke ridderorde. De publicatie is gebaseerd op het perkament van Chinon, dat zes jaar eerder werd aangetroffen in het geheim Vaticaans archief nadat het jarenlang verkeerd was geklasseerd. Uit dit document zou blijken dat de paus duidelijk heeft gehandeld onder politieke druk van de Franse koning Filips IV

Externe links

Mediabestanden

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Baphomet op Wikimedia Commons.

• Myth of the Baphomet (Engels)
• Historical and modern images of Baphomet (Engels)