Lesbianisme

Lesbisch koppel dat elkaars hand vasthoudt

Lesbisch symbool

Een lesbienne of homoseksuele vrouw is een vrouw die zich emotioneel en seksueel aangetrokken voelt tot andere vrouwen.

In sommige culturen en religies wordt homoseksualiteit afgekeurd. Lesbische vrouwen lopen hierdoor in bepaalde Afrikaanse en Aziatische regio's het risico om slachtoffer te worden van geweld gepleegd door de familiekring of door de overheid. In België, Nederland en veel andere Westerse landen zijn er als gevolg van de homo-emancipatie gelijke rechten voor lesbiennes en zijn huwelijken of geregistreerde partnerschappen tussen vrouwen toegestaan bij wet.

Terminologie

De term lesbienne is afgeleid van de naam van het Griekse eiland Lesbos, waar de dichteres Sappho leefde, die over de vrouwenliefde dichtte. Soms spreekt men daarom ook wel over Sapphische liefde.

Voor homoseksuele vrouwen bestaan de volgende synoniemen:

• Lesbienne: min of meer officiële term voor homoseksuele vrouwen en vaak gebruikt als tegenhanger van homo(seksueel)
• Lesbi: in de jaren tachtig gebruikte afkorting van lesbienne
• Lesbo: steeds vaker voorkomende afkorting van lesbienne, met een wat stoerdere klank, ook als tegenhanger van homo
• Pot: van lollepot of potje afgeleid scheldwoord voor lesbiennes, maar door hen zelf ook als geuzennaam gebruikt
• Sapphist: ouderwets en weinig gebruikt woord, afgeleid van de Griekse dichteres Sappho
• Tribade: ouderwets woord voor homoseksuele vrouw
• Minette: scheldwoord afkomstig uit het frans: "faire une minette" ofwel "de vulva likken"

Geschiedenis

Exemplaar van het Duitse tijdschrift voor lesbische vrouwen Die Freundin uit 1928

Homoseksualiteit onder vrouwen was heel lang verborgen en stilzwijgend. Lesbische vrouwen waren maatschappelijk onzichtbaar, onder meer doordat al dan niet seksuele contacten tussen vrouwen als minder problematisch werden gezien dan bij mannen onderling. Het uitgaansleven van lesbische vrouwen was mede daarom nog beperkter dan dat van homomannen.

In het Berlijn van de jaren 20 en 30 waren er, net als voor de homomannen, een behoorlijk aantal voorzieningen, waaronder een eigen tijdschrift onder de naam Die Freundin.

Lesbische voorzieningen in Nederland

In Nederland bleef het lesbische uitgaansleven tot 1970 beperkt tot een aantal locaties in de steden Den Haag, Amsterdam en Rotterdam.

Uitgaansgelegenheden

De meeste uitgaansgelegenheden voor lesbiennes waren en zijn te vinden in Amsterdam, waar zij al vroeg terechtkonden in het gemengde Café 't Mandje aan de Zeedijk, na de oorlog gevolgd door sociëteit De Schakel van het COC. Bij die vereniging vormden lesbische vrouwen slechts 15% van het aantal leden, maar werden bijvoorbeeld van 1961 t/m 1965 succesvolle vrouwenlanddagen georganiseerd, waarop telkens ongeveer 200 vrouwen bij elkaar kwamen. Op de latere locatie van het COC aan de Rozenstraat was er tot 2006 een vaste vrouwendansavond op zaterdag.

Het eerste exclusieve vrouwencafé was Tabu, dat van 1970-1977 gevestigd was in de Leidsekruisstraat 19. Dit werd gevolgd door de nog steeds bestaande cafés Saarein en Vivelavie. Daarnaast waren er ook enkele disco's die op lesbische vrouwen gericht waren: Homolulu in de Kerkstraat (1975-1997), Labyrinth in de Koggestraat (1987-1989) en YouII aan de Amstel (1999-2007).

Media

• Zij aan Zij Magazine: het enige lesbisch tijdschrift voor Nederland en België.
• Chebba magazine: het tijdschrift van SJA Meidenplaza dat jaarlijks voor en door Amsterdamse meiden wordt gemaakt.
• FemFusion.nl: een socialenetwerksite voor lesbische vrouwen.

Zie ook

• Butch en femme
• Biseksualiteit

Literatuur

• Judith Schuyf, Een stilzwijgende samenzwering. Lesbische vrouwen in Nederland 1920-1970, Amsterdam 1994.

Externe link

• Lesbisch.nl
• Lesbisch Archief Nijmegen

Mediabestanden

Zie de categorie Lesbianism symbols van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties