Antwerp Port Epic
.svg){kind=small} Antwerp Port Epic
| ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Lokale naam | Antwerp Port Epic | |||
| Bijnaam | Koers met karakter | |||
| Regio | Antwerpen, België | |||
| Periode | mei | |||
| Organisator | Koninklijke Wielrijdersclub van Merksem vzw | |||
| Classificatie | ||||
| Discipline | weg, kassei en onverhard | |||
| Type | eendagswedstrijd | |||
| Internationale kalender | UCI Europe Tour | |||
| Categorie | 1.1 | |||
| Geschiedenis | ||||
| Eerste editie | 1921 | |||
| Aantal edities | 98 (2023) | |||
| Eerste winnaar | René Vermandel
| |||
| Laatste winnaar | Dries De Bondt
| |||
| Laatste Bel. winnaar | Dries De Bondt (2023) | |||
| Laatste Ned. winnaar | Mathieu van der Poel (2021) | |||
| Meeste zeges |  Steven de Jongh(3 zeges) | |||
| ||||
De Antwerp Port Epic is een eendaagse wielerwedstrijd in de provincie Antwerpen, België en maakt deel uit van het Europese continentale circuit van de UCI, de UCI Europe Tour, in de categorie 1.1. De wedstrijd staat het voorlaatste weekend van mei op de wielerkalender gepland. Deze semiklassieker wordt ook wel een Koers met karakter genoemd omwille van de kasseistroken en onverharde wegen die sinds 2015 het parcours vervolledigen. Het parcours start sinds 2018 aan het Schengenplein te Antwerpen. Van daaruit rijden de renners via linker- en rechteroever doorheen de Antwerpse Haven naar het Poldergebied. Na een passage door Nederland keert het peloton terug naar Antwerpen.
Ontstaan[bewerken | brontekst bewerken]
Door toenemende internationale media-aandacht, werd er in 2018 beslist om de Schaal Sels op te splitsen in Schaal Sels Merksem en Antwerp Port Epic. Op die manier behoudt Schaal Sels Merksem haar lokaal karakter en focust Antwerp Port Epic zich meer op de internationale groei. De Antwerp Port Epic rijdt volgens traditie over onverharde wegen en kasseistroken maar ruilt de Bredabaan te Merksem om naar een nieuwe start- en aankomstplaats in Antwerpen. De naam werd enerzijds gekozen door deze nieuwe start- en finishlocatie en het parcours doorheen de Haven van Antwerpen, anderzijds verwijst Epic naar zowel het verleden als het heden van de wedstrijd.
De eerste editie van de oorspronkelijke Schaal Sels vond plaats in 1921. De wedstrijd werd genoemd naar Jacques-Charles Sels, een bekende wielerjournalist die zes talen sprak en op een bepaald ogenblik voor zeventien dagbladen schreef. Op 7 mei 1920 sloeg het noodlot echter toe: tijdens de verkenning van de wielerwedstrijd Milaan-Antwerpen naar aanleiding van de Olympische Zomerspelen in Antwerpen begaf de achteras van zijn auto het. De 58-jarige Antwerpenaar probeerde nog uit zijn wagen te springen, maar deze landde recht op hem. Het ongeval vond plaats in de Franse gemeente Mison en kostte uiteindelijk het leven aan Sels en de Brusselaar Jacques Broeckx. Ter nagedachtenis aan de succesvolle journalist organiseerde de Parijse krant Le Journal in 1921 een wielerwedstrijd: Schaal Sels was geboren.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Op maandag 23 mei 1921 om 12 uur werd onder een blakende zon het startschot gegeven van de allereerste Schaal Sels, toen een interclubkoers. Na een spurt met veertien bereikte René Vermandel als eerste de aankomstlijn. Volgens het reglement was de winnende club verplicht om de volgende editie te organiseren, maar zij bleken hier niet toe in staat. Daardoor werd er in 1922 geen Schaal Sels verreden.
Op maandag 30 juli 1923 ging de tweede editie met een jaar vertraging toch van start in Kapellen, met opnieuw Vermandel als winnaar. Een jaar later werd de wedstrijd definitief naar Merksem gehaald, waar de overwinning voor Jules Matton was. Sinds 1924 stond Schaal Sels jaarlijks op de kalender, tot de Tweede Wereldoorlog in 1939 en 1940 roet in het eten gooiden. Tussen 1941 en 1943 vond de wedstrijd wel weer plaats, maar in 1944 en 1945 nam de oorlog opnieuw de bovenhand.
Tussen 1946 en 2013 werd geen enkele jaargang overgeslagen maar werden er wel regelmatig wijzigingen doorgevoerd. Zo was het in 1996 voor de laatste keer een interclubwedstrijd en kreeg het in 1997 een 1.5 statuut, waardoor er punten voor de wereldranglijst te verdienen waren. Dat legde de organisatie geen windeieren want met Johan Museeuw kwam de Wereldkampioen aan de start en met Tom Steels kon een grote naam op de erelijst worden bijgeschreven. Een jaar later, in 1998, kreeg Schaal Sels een 1.4 statuut waardoor enkel profs nog startrecht hadden. In 2002 werd het een 1.3 wedstrijd, in 2005 ten slotte 1.1.
Niet alleen het statuut veranderde, ook de media-aandacht. Zo zond Sporza de wedstrijd uit in 2004, terwijl ze een jaar later op VT4 te zien was. Dit was overigens de eerste keer dat de zender een wielerwedstrijd live uitzond. In 2007 was het de Antwerpse zender ATV die de uitzendrechten verwierf.
Ten slotte werd ook de start- en aankomstplaats meermaals verlegd. Tijdens de eerst editie vertrok het peloton vanaf de Velodroom Garden City te Wilrijk om hier na 173 kilometer opnieuw te finishen. In 1924 verhuisde de karavaan definitief naar Merksem, waar sinds 2009 het vertrek en de aankomst op de Bredabaan liggen. Dé Champs-Elysées van Schaal Sels gooide in 2014 echter roet in het eten: wegenwerken zorgden ervoor dat de wedstrijd, die intussen is uitgegroeid tot een klassieker, voor de zesde maal in de geschiedenis geannuleerd moest worden.
Vernieuwd concept sinds 2015[bewerken | brontekst bewerken]
Op 30 augustus 2015 vond de 90ste editie plaats. Voor dit jubileum had de organisatie een uniek parcours uitgetekend: naast 30 kilometer kasseien moesten de renners ook 19 kilometer onverharde stroken verteren. Daarmee trad de semiklassieker in de voetsporen van Parijs-Roubaix, Strade Bianche en Tro Bro Leon. Om alles in goede banen te leiden, werd onder meer beroep gedaan op de ervaring van Nico Mattan en Johan Museeuw als respectievelijk koersdirecteur en assistent-koersdirecteur.
Een reeks mooie namen zoals Wout van Aert, Jelle Wallays en Edward Theuns deden een gooi naar de overwinning terwijl Belgisch Kampioen Preben Van Hecke het peloton lam legde voor zijn ploegmaats van Topsport Vlaanderen-Baloise vooraan. Uiteindelijk bleek Robin Stenuit van Wanty-Groupe Gobert de sterkste door Oliver Naesen in de sprint te kloppen op de Bredabaan te Merksem. Het grote publiek en ook de pers konden het nieuwe concept wel smaken.
Lijst van winnaars[bewerken | brontekst bewerken]
.JPG)
Meervoudige winnaars[bewerken | brontekst bewerken]
| Overwinningen | Renner | Land | Jaren |
|---|---|---|---|
| 3 | Steven de Jongh | Nederland |
2000, 2002, 2003 |
| 2 | René Vermandel | België |
1921, 1923 |
| Sylvain Grysolle | België |
1935, 1936 | |
| Frans Bonduel | België |
1930, 1937 | |
| Ward Sels | België |
1966, 1968 | |
| Jos Jacobs | België |
1975, 1979 | |
| Carl Roes | België |
1989, 1993 | |
| Aidis Kruopis |  Litouwen |
2010, 2011 |
Overwinningen per land[bewerken | brontekst bewerken]
| Overwinningen | Land |
|---|---|
| 86 | België
|
| 6 | Nederland
|
| 2 | Litouwen
|
| 1 |  Italië,  Luxemburg,  Polen,  Verenigde Staten
|
Vrouwen[bewerken | brontekst bewerken]
Bij de vrouwen werd de eerste editie van deze wedstrijd verreden in 2023. Deze werd gewonnen door de Belgische Marthe Truyen.
Lijst van winnaars[bewerken | brontekst bewerken]
|
2023 · |
Overwinningen per land[bewerken | brontekst bewerken]
| Overwinningen | Land |
|---|---|
| 1 | België
|