Confessionele partij

Onder een confessionele partij verstaat men een politieke partij die zich baseert op een confessie, dat wil zeggen een bepaalde godsdienstige geloofsleer.
De band met de confessie hoeft niet erg strak te zijn om een dergelijke partij toch als confessioneel aan te merken.

Over het algemeen gaat het om partijen met een christelijke signatuur maar ook partijen die een andere godsdienst dan de christelijke als basis voor hun politieke handelen nemen kan men aanmerken als een confessionele partij.

De grote politieke stroming van de christendemocratie behoort in de categorie confessionele partij thuis.

Het tegenovergestelde van een confessionele partij werd vroeger "niet-confessioneel" of "non-confessioneel" genoemd. Zo identificeerde het Nederlands Genootschap voor Anthropologie in 1970 de volgende Nederlandse politieke partijen als confessioneel en non-confessioneel:

Confessionele partijen

• Anti-Revolutionaire Partij (ARP)
• Christelijk-Historische Unie (CHU)
• Gereformeerd Politiek Verbond (GPV)
• Katholieke Volkspartij (KVP)
• Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP)

Non-confessionele partijen

• Boerenpartij (BP)
• Communistische Partij van Nederland (CPN)
• Democraten '66 (D'66)
• Pacifistisch Socialistische Partij (PSP)
• Partij van de Arbeid (PvdA)
• Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD)

In de 21e eeuw is het begrip "seculiere partij" gangbaarder dan "non-confessionele partij". Wanneer een partij bovendien expliciet streeft naar scheiding van kerk en staat, wordt zij "secularistisch" genoemd.

Overzicht per land

België

• Vlaams:
  • Christen-Democratisch en Vlaams (CD&V) - christendemocratisch
• Waals:
  • Parti des Chrétiens Démocrates Francophones (CDF) - christendemocratisch

Duitsland

• Christlich Demokratische Union Deutschlands (CDU) - christendemocratisch (niet in Beieren vertegenwoordigd)
• Christlich-Soziale Union (CSU) - christendemocratisch (alleen in Beieren vertegenwoordigd)

Israël

• Het Joodse Huis – religieus-zionistisch
• Shas – ultra-orthodox
• Verenigde Arabische Lijst (Ra'am) – islamistisch
• Verenigd Thora-Jodendom (VTJ) – ultra-orthodox

Italië

• Unione dei Democratici Cristiani e Democratici di Centro (UDC) - christendemocratisch

Nederland

• Christen-Democratisch Appèl (CDA) - christendemocratisch
• ChristenUnie (CU) - orthodox-protestants
• Islam Democraten (ID) - islamdemocratisch
• NIDA - islamdemocratisch
• Partij van de Eenheid (PvdE) - poltitieke islam
• Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) - orthodox-protestants

Noorwegen

• Christelijke Volkspartij van Noorwegen

Zuid-Afrika

• Afrika Christelijke Democratische Partij

Bronnen, noten en/of referenties