Cornelis Rauws
Cornelis Rauws (Woudrichem, 26 februari 1736 - Amsterdam, 11 mei 1772) was een Nederlands architect en directeur-generaal der stadsbouwwerken (stadsarchitect) van Amsterdam. In die hoedanigheid ontwierp hij de Muiderpoort.
Rauws was afkomstig uit een aanzienlijke bestuurdersfamilie uit Woudrichem en werd in 1760 beëdigd als ingenieur bij de genie van de generaliteit. Hij was achtereenvolgens gelegerd in Grave en Arnhem, waar hij werd bevorderd tot eerste luitenant. In 1766 verhuisde hij naar Amsterdam, om als adjunct van directeur Gerard Frederik Maybaum van de stadsfabriek te worden aangesteld. In het voorjaar van 1768 overleed Maybaum en volgde Rauws hem op. Vanwege zijn bouwkundige expertise werd hij ook als onafhankelijk deskundige buiten Amsterdam om advies gevraagd, zoals bij de bouwproblemen van de Delftsche Poort in Rotterdam.
De Muiderpoort uit 1770 - de vorige poort uit 1663 was in de nacht van 29 op 30 januari 1769 ingestort - geldt als het enige bekende zelfstandige werk van Rauws. Hij koos voor een poortmodel dat niet zozeer de Hollandse traditie volgde, maar voornamelijk was geïnspireerd op de Franse militaire architectuur.
Vier jaar na zijn aanstelling liet hij het leven in de grote brand van de Amsterdamse Schouwburg van 11 mei 1772, nadat hij nog meerdere mensen had weten te redden. Uit het onderzoek naar de brand kwam naar voren dat een van oorzaken van de achttien doden een gebrek in het ontwerp was: de deuren openden naar binnen en konden daardoor in het gedrang moeilijk geopend worden.[1] Het was Rauws zelf geweest die nog geen jaar eerder de supervisie over de verbouwing van de schouwburg had gehad.
Bibliografie
T.H.von der Dunk,‘Vier ingenieurs als stadsbouwmeester. Gerard Frederik Maybaum (1746-’68), Cornelis Rauws (1768-'72),Jacob Eduard de Witte (1772-'77) en Johan Samuel Creutz (1777-’87) aan het hoofd van het Amsterdams stadsfabriek’, Bulletin KNOB 94 (1995) 3/4, pag. 91-114.