Cumberland Gap (liedje)

Cumberland Gap
Nummer van: Uncle Am Stuart (fiddle instrumentaal)
Opname	1924
Genre	Old time music
Label	Vocalion Records
Schrijver(s)	traditional
Portaal    Muziek

Cumberland Gap
Nummer van: Land Norris (banjo en zang)
Opname	1924
Genre	Old time music
Label	Okeh Records
Schrijver(s)	traditional
Portaal    Muziek

Cumberland Gap
Nummer van: Lonnie Donegan
Opname	1957
Genre	Skiffle
Label	Pye Nixa
Schrijver(s)	traditional
Portaal    Muziek

Cumberland Gap
Nummer van: David Rawlings
Opname	2017
Genre	Americana
Label	Acony records
Schrijver(s)	traditional
Portaal    Muziek

Cumberland Gap is een volksliedje uit de Appalachia over de Cumberland Gap, een bergpas in de Appalachen op het punt waar de staten Tennessee, Virginia en Kentucky aan elkaar grenzen. In de meeste versies van het liedje is het een duivelse pas. Het nummer dateert waarschijnlijk uit de tweede helft van de 19e eeuw en werd voor het eerst opgenomen in 1924. Het wordt meestal gespeeld op banjo of viool, en er zijn zowel instrumentale versies als versies met zang bekend. Een versie van het lied verscheen in het boek American Ballads and Folk Songs uit 1934 van volksliedverzamelaar John Lomax. Woody Guthrie nam halverwege de jaren veertig een versie van het nummer op tijdens zijn Folkways-sessies, en het nummer kende een heropleving in populariteit met de opkomst van bluegrass en de heropleving van de Amerikaanse folkmuziek in de jaren 1950. In 1957 had de Britse muzikant Lonnie Donegan een nummer 1-hit in het Verenigd Koninkrijk met een skiffle-versie van het nummer.

De titel van het nummer verwijst naar de kloof, die in de tweede helft van de 18e eeuw door migranten uit de oorspronkelijke dertien Amerikaanse koloniën gebruikt werd om naar het westen naar de Transylvania Colony te reizen. Tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865) voerden de legers van de Unie en de Confederatie een jarenlange strijd om de controle over de kloof.

Oorsprong en eerste referenties

Bascom Lamar Lunsford (1882-1973), een zanger uit Noord Carolina, die in maart 1949 zijn 'geheugencollectie' opnam voor het Archive of American Folk Song, suggereerde dat "Cumberland Gap" een 'versnelde' versie zou kunnen zijn van de melodie van de ballade "Bonnie George Campbell". Lunsford nam beide nummers op viool op om de overeenkomsten te laten zien (hoewel veel volksmelodieën van de Britse eilanden erg op elkaar lijken).

Een van de eerste verwijzingen naar "Cumberland Gap" (het lied) werd gepubliceerd door auteur Horace Kephart (1862–1931) in zijn boek Our Southern Highlanders uit 1913. Kephart herinnerde zich dat hij had deelgenomen aan een berenjacht die tussen 1904 en 1906 plaatsvond in de Great Smoky Mountains. Terwijl ze wachtten tot de weersomstandigheden zouden verbeteren, zongen leden van het jachtgezelschap "ballads" om de tijd te doden. Kephart transcribeerde de openingsstrofes van verschillende van deze nummers, waaronder een versie van "Cumberland Gap", gezongen door 'Hazel Creek'-berenjager "Little John" Cable:

L-a-a-ay down boys,

Le's take a nap:

Thar's goin' to be trouble

In the Cumberland Gap

Kephart noteerde dat het lied van "moderne en lokale oorsprong" was.

Eerste opnames en optredens

De vroegst bekende opname van "Cumberland Gap" was een instrumentale versie uit 1924 van de Tennessee-violist Ambrose G. "Uncle Am" Stuart (1853–1926). De eerste zang- en solobanjoversie werd in augustus 1924 opgenomen door Land Norris voor Okeh Records. Vervolgens nam het viool-en-gitaarduo Gid Tanner en Riley Puckett in september 1924 het nummer op, en in 1926 zouden ze het nummer opnieuw opnemen met hun band, de Skillet Lickers. De teksten van Tanner lijken weinig op die van Fuson, hoewel Tanners refrein de regel "Me and my woman and my woman's pap" gebruikt, die lijkt op een regel in een van Fusons strofen.

Halverwege de jaren 1940 nam Woody Guthrie een versie op van "Cumberland Gap" voor het Folkways-label van Moe Asch, met daarin het refrein "Cumberland Gap, Cumberland Gap / Seventeen miles to the Cumberland Gap". Pete Seeger bracht in 1954 een versie uit die enigszins leek op die van Guthrie. De versie van Lonnie Donegans skiffle-versie uit 1957, die nummer 1 bereikte in de hitlijsten in het Verenigd Koninkrijk, leek ook op Guthrie's Folkways-versie.

In mei 1925 won violist GB Grayson op de Fiddlers' Convention in Mountain City in Tennessee de eerste prijs (hoewel de verhalen variëren) met zijn vertolking van "Cumberland Gap", waarmee hij rivalen Stuart, Charlie Bowman en Fiddlen' John Carson versloeg. Bluegrass-banjospeler Earl Scruggs speelde het in een gedenkwaardig optreden op het Newport Folk Festival in 1959. Het nummer is nadien opgenomen en uitgevoerd door tientallen bluegrass-, country- en folkmuzikanten.

Teksten

HH Fuson een verzamelaar van Kentucky-ballds publiceerde in 1931 een lange versie van "Cumberland Gap", waarbij de eerste regels in het openingscouplet luidden: "Lay down, boys, an'take a little nap" en de laatste regel luidt: "They're all raisin' Hell in the Cumberland Gap". Fusons versie vermeldt ook belangrijke historische gebeurtenissen in de pioniersperiode van de Cumberland Gap en de strijd om controle over de kloof tijdens de burgeroorlog. Zijn laatste strofe eindigt met de regel "Fourteen miles to the Cumberland Gap". Deze laatste regel komt ook voor in een opname, die John Lomax in 1933 maakte van het nummer door een obscure violist uit Harlan in Kentucky, bekend als "Blind" James Howard, en gepubliceerd in zijn boek uit 1934, American Ballads and Folk Songs.

Lonnie Donegan zingt als intro:

Cumberland gap, Cumberland gap, fifteen miles to Cumberland gap

en varieert voornamelijk heel zijn versie op deze zin.

Een versie van Dave Rawlings werd bekend door de film The Gentlemen. Zijn tekst was:

Cumberland gap, it's a devil of a gap (2x)

Kiss me momma, kiss your boy

Bless me well and lucky

For I won't be back til' I return

I'm gone to old Kentucky

Cumberland gap, it's a devil of a gap

That's what the scouts all tell ya

Sure enough it may get tough

If it doesn't kill ya, kill ya

Kentucky she's a waiting on the other side

Give you the fever, put the daylight in your eyes

Brother John's already gone

With the full-blood Cherokee maiden

He made the trip in the blizzard's grip

I'd rather wrestle Satan

Cumberland gap, it's a devil of a gap

Oh, the snow kept coming

Picked her up upon his back

By God, he loved that woman!

Daniel stood on the pinnacle rock

Lookin' up and down the mountain

Took his trusty old flint-lock

Daniel started shoutin', shoutin':

Kentucky she's a waiting on the other side

Give you the fever, put the daylight in your eyes

Cumberland gap, it's a devil of a gap (4x)

Versies

Artist	Jaar	Uitgebacht	Genre	Opmerkingen
Uncle Am Stuart	July 1924	Vocalion Vo 14839	Old-time fiddle	Instrumental
Land Norris	August 1924	OKeh 40212	Old-time	Solo vocal and solo banjo
Gid Tanner and Riley Puckett	September 1924	Columbia Co 245-D	Old-time fiddle and banjo
Gid Tanner and The Skillet Lickers	1928,	Columbia Co 15303-D	Old-time with vocal	Riley Puckett plays guitar
The Hill Billies	1926	Vocation Vo 5024	Old-time
Dick Burnett, Leonard Rutherford & Byrd Moore	1928	Gennett Ge 6706	Old-time banjo, fiddle, guitar
Frank Hutchison	1929	OKeh OK44570	Old-time guitar with vocal
Blind James Howard	1933	Library of Congress	Old-time fiddle	Recorded for LOC by John Lomax
Gid Tanner and The Skillet Lickers	1934	Bluebird BB B-5434	Old-time fiddle, guitar, mandolin	Als "Cumberland Gap on a Bucking Mule"
Luther Strong	1937	Library of Congress	Old-time fiddle	Recorded for LOC by Alan Lomax
Woody Guthrie	1944–1945	Folkways	Folk
Bascom Lamar Lunsford	1949	Library of Congress	Old-time fiddle	Speelt "Bonnie George Campbell" and "Cumberland Gap"
Pete Seeger	1954	Folkways	Folk
Don Reno and Red Smiley	1956	King Records	Bluegrass
Lonnie Donegan	1957	Pye Records	Skiffle	5 weken in het VK op nr 1)
The Vipers Skiffle Group	1957	Parlophone	Skiffle
Dickie Bishop and his Sidekicks	1957	London Records	Skiffle
Wade Ward	1959	Atlantic Records	Old-time banjo	Opgenomen door Alan Lomax en Shirley Collins
"New River" Jack Burchett	1961	Smithsonian Folkways	Old-time banjo met zang	Uitgebracht in 1994
Lester Flatt and Earl Scruggs	1961	Columbia	Bluegrass
Byard Ray & Obray Ramsey	1961	Polydor	Old-time banjo en fiddle	Van het album White Lightnin'
Dock Boggs	1963	Folkways	Old-time banjo
Hobart Smith	1963	Folkways	Old-time banjo	Fleming Brown sessies; virtuoos banjospel
P.J. Proby met The Vernons Girls	1964		Pop-Rock	Uitgevoerd tijdens de TV special Around The Beatles
Fred Cockerman	1967	County Records	Old-time banjo
Cuje Bertram	1970	Home recording	Afro-Amerikaans fiddle	In 1999 door Document Records
Esker Hutchins	1971	County Records	Old-time banjo
Kyle Creed	1977	Heritage	Old-time banjo	Album: Liberty
Robert Byrd	1978	County 967	Old-time fiddle met zang	LP U.S. Senator Robert Byrd – Mountain Fiddler.
Chancey Brothers	1979	Dust-to-Digital	Old-time banjo with guitar
The Wedding Present	1992	New Musical Express	Indie Rock	Ruby Trax
Old Crow Medicine Show	2001	Blood Donor Music	Old-time	Greetings from Wawa
Frank Fairfield	2009	Tompkins Square	Old-time
Xiu Xiu	2010	Kill Rock Stars	Indie Rock	Van album Dear God, I Hate Myself (2010)
Felice Brothers	2012	Alt Folk	Home Recordings
Rising Appalachia	2012 & 2017	Independent	Alt Folk	De studio versie staat op Filthy Dirty South (2012); een live versie op Alive (2017)
Cameron Knowler & Eli Winter	2021	American Dreams Records	Instrumental gitaar	als "Cumberland Application"
David Rawlings	2017	Acony Records	Folk	Van het album Poor David's Almanack