Eduard Cuypers (architect)
| Eduard Cuypers | ||||
|---|---|---|---|---|
| Eduard Cuypers | ||||
| Persoonsinformatie | ||||
| Volledige naam | Eduard Henricus Gerardus Hubertus Cuypers | |||
| Nationaliteit |  Nederland
| |||
| Geboortedatum | 18 april 1859 | |||
| Geboorteplaats | Roermond | |||
| Overlijdensdatum | 1 juni 1927 | |||
| Overlijdensplaats | Den Haag | |||
| Beroep | architect, glaskunstenaar, etser, tekenaar, illustrator, ontwerper | |||
| Werken | ||||
| Belangrijke gebouwen | station van 's-Hertogenbosch | |||
| Archieflocatie | Het Nieuwe Instituut | |||
| RKD-profiel | ||||
| ||||
Eduard Henricus Gerardus Hubertus Cuypers (Roermond, 18 april 1859 – Den Haag, 1 juni 1927) was een Nederlands architect.[1]
Leven en werk
Hij was zoon van de decorateur Henricus Hubertus Cuypers en Joanna Maria Elisabeth Hoff. Cuypers werd opgeleid op het architectenbureau van zijn oom Pierre Cuypers. In 1881 richtte Eduard Cuypers een eigen architectenbureau op in Amsterdam. Dankzij goede contacten met het bedrijfsleven kreeg hij opdrachten voor kantoren, winkelpanden, villa's en woonhuizen. Ondanks zijn opleiding werkte hij niet in de stijl van de neogotiek, maar is zijn werk sterk verwant aan neorenaissance en Jugendstil. In tegenstelling tot zijn oom en diens zoon Joseph Cuypers profileerde Eduard Cuypers zich niet uitdrukkelijk als kerkenbouwer, hoewel hij wel een klein aantal kerken bouwde. Een belangrijkere plaats in zijn oeuvre nemen de tientallen door hem ontworpen stationsgebouwen in, die vooral in het noorden van het land werden gebouwd. Bij de bouw van de spoorlijn van de NOLS heeft hij de stations- en haltegebouwen ontworpen. Zijn meest monumentale werk was het tweede station van 's-Hertogenbosch dat hij in 1896 opleverde.
Door Cuypers en zijn medewerkers werden ook vele kunstnijverheidsproducten, zoals meubels, lampen en glasserviezen ontworpen. Cuypers' belangstelling voor interieurkunst leidde in 1903 tot de uitgave van het tijdschrift "Het Huis" (HH) en vanaf 1905 tot Het Huis, Oud & Nieuw (HHON): maandelijksch prentenboek gewijd aan huis-inrichting, bouw en sierkunst, dat tot 1927 verscheen. Cuypers was tevens oprichter van het tijdschrift Nederlandsch-Indië Oud & Nieuw (NION).
Het bureau van Cuypers wordt gezien als de oorsprong van de Amsterdamse School omdat de aanvoerders van deze stijl, Michel de Klerk, Joan van der Mey en Piet Kramer, allen op zijn kantoor gevormd waren. Ook Berend Tobia Boeyinga, een van de belangrijkste volgelingen van de Amsterdamse School, werkte enige tijd voor Cuypers. Naast de architecten die verbonden zijn met Amsterdamse School is ook Charles Estourgie zijn carrière begonnen op het kantoor van Cuypers. Cuypers ontwierp zijn eigen woning en kantoor in 1898. Het bureau bevond zich in het door hemzelf ontworpen pand aan de Jan Luijkenstraat 2 in Amsterdam naast het Rijksmuseum, ontworpen door zijn oom Pierre Cuypers.
Volgens zijn overlijdensadvertentie was hij ridder in de Orde van Oranje-Nassau, de Leopoldsorde en de Kroonorde van België. Voorts zou in het bezit zijn van het Kruis van Verdienste van het Nederlandse Rode Kruis en dat van de Souvereine Orde van Malta.[2]
De familie van Cuypers schreven onder het motto Requiem Aeternam na zijn overlijden een beperkte prijsvraag uit voor het ontwerp van een grafmonument, alleen medewerkers van het kantoor mochten een inzending tonen. De winnaar was na beoordeling van elf inzendingen en maquettes architect Willem Hermanus Josef Desain/De Sain (Amsterdam, 7 april 1893 – aldaar 18 mei 1953), die later architect bij de Rijksgebouwendienst werd. Het uiteindelijke monument zag er iets anders uit dan het ontwerp.[3] Het grafmonument is ook van buiten de begraafplaats te zien.
Na Cuypers' overlijden in 1927 werd zijn kantoor door anderen voortgezet. In Nederlands Indië ging het door onder de naam "Fermont-Cuypers" tot dit in 1960 formeel werd opgeheven. In Nederland werkten zijn opvolgers onder de naam "Eduard Cuypers". De huidige naam is a/d amstel architecten en is nog steeds gevestigd in Amsterdam.
Bouwwerken
Zie Lijst van bouwwerken van Eduard Cuypers voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Panden die door Eduard Cuypers zijn ontworpen en in Europa werden gebouwd zijn onder andere:
- het pand Spui 10 voor het meubel- en tapijtmagazijn H.F. Jansen & Zonen te Amsterdam
- het pand van het Algemeen Handelsblad aan de Nieuwezijds Voorburgwal te Amsterdam
- het pand van het Rosenthal & Co aan de Nieuwe Spiegelstraat 6 te Amsterdam (1903)
- het Veiligheidsinstituut aan de Hobbemakade 22 te Amsterdam
- Huize Boldershof aan de Ambtshuisstraat 4 te Druten (1907/1915)
- Huize Vilsteren aan de Vilsterseweg 16 in Vilsteren (1907)
Daarnaast ontwierp en bouwde het bureau Ed. Cuypers meer dan 90 projecten in Nederlands-Indië in samenwerking met het bureau Hulswit-Fermont.
Boeken
- 'Alweer een sieraad voor de Stad'. Het oeuvre van Eduard Cuypers in voormalig Nederlands-Indië, Obbe H. Norbruis (2018) LM Publishers.
Zie ook
- ↑ Geboorteakte 99 van gemeente Roermond 1859 vermeldt deze naam.
- ↑ Algemeen Handelsblad, 4 juni 1927, rouwadvertentie
- ↑ Het vaderland, 14 februari 1928 Grafmonument Eduard Cuypers
