Ernst Casimir van Nassau-Dietz

Ernst Casimir
	1573–1632
	Portret van Ernst Casimir, stadhouder van Nassau-Dietz; (1630/35), door Wybrand de Geest, Rijksmuseum
Graaf van Nassau-Dietz
Periode	1606–1632
Voorganger	Jan de Oude
Opvolger	Hendrik Casimir I
Stadhouder van Friesland
Periode	1620–1632
Voorganger	Willem Lodewijk
Opvolger	Hendrik Casimir I
Stadhouder van Groningen en Drenthe
Periode	1625–1632
Voorganger	Maurits van Oranje
Opvolger	Hendrik Casimir I
Vader	Jan van Nassau
Moeder	Elisabeth van Leuchtenberg
Dynastie	Huis van Nassau-Dietz

Ernst Casimir (Dillenburg, 22 december 1573 – Roermond, 2 juni 1632), graaf van Nassau-Dietz (1606-1632), stadhouder van Friesland (1620-1632) en stadhouder van Stad en Lande en de Landschap Drenthe (1625-1632), was een zoon van Jan VI van Nassau-Dillenburg en Elisabeth van Leuchtenberg. Toen na het overlijden van zijn vader diens graafschap Nassau werd verdeeld onder zijn vijf in leven zijnde zoons volgde Ernst Casimir hem op als graaf van Nassau-Dietz.

Ernst Casimir was vooral bekend als een uitstekende militaire leider tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Sinds 1607 was hij veldmaarschalk in het Staatse leger. Hij diende onder Maurits graaf van Nassau, die in 1618 prins van Oranje werd, onder andere bij het Beleg van Lochem (1606), Steenwijk en bij het Beleg van Oldenzaal (1626) en onder prins Frederik Hendrik van Oranje bij het Beleg van Grol (1627), het Beleg van 's-Hertogenbosch (1629) en bij het Beleg van Roermond (1632). Als stadhouder in Stad en Lande stichtte hij in 1628 de vesting Nieuweschans. Door de bevolking van Friesland werd hij hoog gewaardeerd, hoewel hij weinig in Friesland aanwezig was.

Na de dood van zijn oudere broer Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg in 1620 trachtten prins Maurits van Oranje en vervolgens diens halfbroer Frederik Hendrik, beiden graaf van Nassau, het stadhouderschap van Friesland van Willem Lodewijk over te nemen. Willem-Lodewijk had aan het eind van zijn leven echter Ernst Casimir aangewezen en de Staten van Friesland kozen zijn zijde. Op 3 augustus 1620 werd Ernst Casimir beëdigd als gouverneur (stadhouder) van Friesland.^[1]

Ernst Casimir overleed in juni 1632, 58 jaar oud, toen hij bij de inspectie van de loopgraven bij een beleg van Roermond door een musketschot in zijn hoofd werd getroffen. Hij werd als graaf van Nassau-Dietz opgevolgd door zijn zoon Hendrik Casimir, die door de Staten van Friesland, Stad en Lande en de Landschap Drenthe ook tot stadhouder werd benoemd.

De musketkogel die hem geraakt zou hebben en de vilten regenhoed die hij zou hebben gedragen toen hij sneuvelde behoren tot de vaste collectie van het Rijksmuseum Amsterdam. De hoed van beverhaar bevat een klein gat. Op 19 februari 2020 zond de AVROTROS het tv-programma Historisch Bewijs uit, waarin wetenschappers hun onderzoek naar de hoed van Ernst Casimir presenteerden. Volgens hen was het hoofddeksel in het Rijksmuseum inderdaad de hoed die Ernst Casimir droeg toen hij door een musketkogel in het hoofd werd getroffen. Er werd ijzer in de hoed aangetroffen waarvan vermoed wordt dat het afkomstig is van bloed van Ernst Casimir dat na het geloste schot van zijn hoofd op de hoedenrand sijpelde.^[2]

Huwelijk en kinderen

Ernst Casimir huwde in 1607 met Sophia Hedwig, hertogin van Brunswijk-Wolfenbüttel, dochter van Hendrik Julius, regerend hertog van Brunswijk-Wolfenbüttel-Calenberg en Grubenhagen.

Uit dit huwelijk werden negen kinderen geboren:

Naam	Geboorte	Overlijden	Opmerkingen
dochter	1608	1608	Doodgeboren dochter
zoon	1609	1609	Doodgeboren zoon
zoon	1610	1610	Naamloze zoon
Hendrik Casimir	1612	1640	De latere Hendrik Casimir I, graaf van Nassau-Dietz
Willem Frederik	1613	1664	Graaf en later vorst van Nassau-Dietz
Elisabeth	25 juli 1614	18 september 1614	Stierf jong
Johan Ernst	29 maart 1617	mei 1617	Stierf jong
Maurits	21 februari 1619	18 september 1628	Stierf jong
Elisabeth Friso	25 november 1620	20 september 1628	Stierf jong

Ernst Casimir werd bijgezet in de grafkelder van de Friese Nassaus in Leeuwarden.

Galerij

Portret van Ernst Casimir, graaf van Nassau-Dietz
1609-33
Uit de werkplaats van Michiel Jansz. van Mierevelt
Rijksmuseum Amsterdam
Ernst Casimir van Nassau-Dietz
1614
H. Jacobsen
Bibliotheek van het Vredespaleis
Frederik Hendrik en Ernst Casimir bij het Beleg van 's-Hertogenbosch in 1629
1635
Paulus van Hillegaert
Het Noordbrabants Museum
Graaf Ernst Casimir sneuvelt bij het beleg van Roermond, 2 juni 1632. De graaf op een bed voor zijn legertent
1722-84
Simon Fokke
Rijksmuseum Amsterdam
Anno 1632. Ernst Casimir sneuvelt bij Roermond
1855
Charles Rochussen
Amsterdam Museum
Wapen van Ernst Casimir
graaf van Nassau Dietz

Literatuurlijst

Spanninga, Hotso; (2012) Gulden Vrijheid?: Politieke cultuur en staatsvorming in Friesland, 1600-1640, Verloren, Hilversum, 464 p.

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Ernst Casimir van Nassau-Dietz op Wikimedia Commons.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Spanninga, Hotso; (2012) Gulden Vrijheid?: Politieke cultuur en staatsvorming in Friesland, 1600-1640, Verloren, Hilversum, p. 388-389
↑ Eindconclusie: is de vilten hoed ècht van Ernst Casimir, 19 februari 2020, avrotros.nl. Gearchiveerd op 29 oktober 2020.

[1] Spanninga, Hotso; (2012) Gulden Vrijheid?: Politieke cultuur en staatsvorming in Friesland, 1600-1640, Verloren, Hilversum, p. 388-389

[2] Eindconclusie: is de vilten hoed ècht van Ernst Casimir, 19 februari 2020, avrotros.nl. Gearchiveerd op 29 oktober 2020.

[1]

[2]