Fedasil
Fedasil (Federaal agentschap voor de opvang van asielzoekers) is een Belgische instelling die verantwoordelijk is voor de opvang van asielzoekers. Daarnaast is de organisatie ook verantwoordelijk voor de observatie en oriëntatie van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen (NBMV’s). De opvang voor asielzoekers wordt voorzien in collectieve opvangcentra of individuele opvangplaatsen.
Fedasil staat onder de voogdij van de Staatssecretaris voor Asiel, Immigratie en Maatschappelijke Integratie, Theo Francken. Op basis van de Opvangwet van 12 januari 2007 voorziet het agentschap materiële hulp: onderdak, eten, kledij, medische, sociale en psychologische begeleiding en toegang tot juridische bijstand en bepaalde diensten (tolken, opleidingen).
Voor wie tijdens of na een asielprocedure wil terugkeren naar het land van herkomst, voorziet Fedasil een programma rond vrijwillige terugkeer. Fedasil is daarnaast ook bevoegd voor hervestiging.
Fedasil wordt geleid door Jean-Pierre Luxen, directeur-generaal van het agentschap. In 2016 werd Fedasil uitgeroepen tot federale overheidsorganisatie van het jaar.
Missie en visie
Fedasil is verantwoordelijk voor de opvang van asielzoekers en andere doelgroepen en garandeert de kwaliteit en de conformiteit binnen de verschillende opvangstructuren. Naast opvang coördineert Fedasil ook het programma rond vrijwillige terugkeer.
De organisatie omschrijft zijn visie als volgt: “Fedasil verzekert, ongeacht de uitvoeringsmodaliteiten, een gelijkwaardige dienstverlening en een geïntegreerd begeleidingstraject afgestemd op de specifieke kenmerken van de verschillende doelgroepen. De bescherming van de persoonlijke integriteit en het bieden van een realistisch toekomstbeeld zijn hierbij belangrijke aandachtspunten.
Het agentschap streeft naar de noodzakelijke flexibiliteit en daadkracht om onze verantwoordelijkheid ten volle te kunnen opnemen. Belangrijke succesfactoren hierbij zijn: betrokkenheid bij het voortraject en de nazorg, een verantwoordelijke organisatie die resultaatgerichtheid en efficiënt beheer op alle niveaus vooropstelt in combinatie met de nodige transparantie en een regelmatige opvolging.
Fedasil wil een belangrijke bijdrage leveren aan de definitie, de correcte beeldvorming, de maatschappelijke aanvaarding en de uitvoering van een rechtvaardig migratiebeleid. Hiertoe wil Fedasil de internationale engagementen van België naleven, zoals de conventies en verdragen inzake mensenrechten en de Europese richtlijnen inzake opvang en asiel.”
Geschiedenis
Voor 1986 was er in België geen structurele opvang voor asielzoekers. De federale overheid stelde de OCMW’s hiervoor verantwoordelijk en betaalde de hulpverlening. In 1986 kende België een forse groei in het aantal asielaanvragen, onder meer door de conflicten in Oost-Europa, Irak en Iran, Ethiopië en Eritrea, die grote vluchtelingenstromen veroorzaakten. De federale overheid besliste daarom om collectieve opvangplaatsen in te richten. Als eerste opende in november 1986 het Klein Kasteeltje, een voormalige militaire kazerne in Brussel.
Eind 1992 kon het Klein Kasteeltje de instroom van vluchtelingen niet meer aan. In 1993 kwamen er in totaal bijna 27.000 asielzoekers aan in België. Hierdoor besliste de federale overheid om meerdere centra over heel België te openen. Door de jaren heen heeft Fedasil zijn opvangcapaciteit dan wel moeten afbouwen of vergroten, afhankelijk van het aantal asielzoekers op Belgisch grondgebied. In de jaren 1999 en 2000 kende België bijvoorbeeld een grote stijging in het aantal asielaanvragen. Het jaar 2000, waarin de eenmalige regularisatiecampagne plaatsvond, brak met 42.691 aanvragen alle records.
De voorbije jaren daalde het aantal asielaanvragen in België echter, om vanaf 2014 opnieuw te stijgen. Reden daarvoor lag vooral bij de conflicten in Afghanistan, Irak en de burgeroorlog in Syrië. In 2015 moest Fedasil op enkele maanden tijd het aantal opvangplaatsen verdubbelen tot 35.000 plaatsen. Dat gebeurde samen met een heel aantal bestaande partners: Rode Kruis, Croix-Rouge, Caritas en Samu Social.
Begin 2016 daalden het aantal aanvragen voor asiel weer, wat ertoe leidde dat een aantal tijdelijke centra weer de deuren sloten. Tegen het einde van 2016 voorziet Fedasil 25.000 structurele plaatsen en een aantal bufferplaatsen voor de opvang van asielzoekers.
Schaal
Midden 2016 werken er meer dan 1.500 werknemers bij Fedasil, verdeeld over een twintigtal opvangcentra, de hoofdzetel, de dienst Dispatching en de regionale kantoren. Fedasil heeft twee opvangregio’s (Noord en Zuid) die de verschillende opvangstructuren en verschillende partners (lokale opvanginitiatieven, Rode Kruis, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, privépartners enz.).
Opvang
Wie in België een asielaanvraag indient, wordt doorverwezen naar de dienst Dispatching van Fedasil. Die zal de asielzoeker een opvangplaats toewijzen: in de meeste gevallen een opvangcentrum van Fedasil of partnerorganisatie (Rode Kruis, Croix-Rouge, enz.). Bij de toewijzing wordt rekening gehouden met het aantal beschikbare plaatsen en de specifieke situatie van de asielzoeker (gezinssamenstelling, kennis van de landstalen, leeftijd van de kinderen, gezondheidstoestand).
Bijzondere aandacht gaat naar de kwetsbare doelgroepen, zoals niet-begeleide minderjarige vreemdelingen, alleenstaande ouders, personen met een handicap, ouderen, zwangere vrouwen, slachtoffers van mensenhandel, foltering of andere vormen van geweld. Deze asielzoekers worden wanneer mogelijk doorverwezen naar een opvangstructuur of instelling waar begeleiding op maat is voorzien.
In het opvangcentrum wonen heel wat nationaliteiten, leeftijden en religies samen. Alle opvangplaatsen zijn neutraal, wat betekent dat ieders levensbeschouwelijke en religieuze overtuigingen gerespecteerd worden. Voor gezinnen zijn er specifieke verblijfsplaatsen voorzien. Asielzoekers hebben recht op sociale begeleiding. Bij aankomst wordt een sociaal werker aangeduid die de mensen bijstaat tijdens hun verblijf in het centrum en tijdens de asielprocedure. In het opvangcentrum kunnen asielzoekers ook beroep doen op tolken, psychologische en medische begeleiding.
Europa
Fedasil is actief binnen verschillende Europese uitwisselingsplatformen die werken rond de opvang van asielzoekers, vrijwillige terugkeer en re-integratie in de herkomstlanden. Tijdens de voorbije jaren nam Fedasil onder andere deel aan Enaro-uitwisselingen binnen Europa. Fedasil stuurt ook regelmatig experts naar het buitenland in het kader van de EASO-missies (bijvoorbeeld in Griekenland). Internationale activiteiten (missies, hervestiging, vrijwillige terugkeer, re-integatrie...) worden gefinancieerd door het Europese Fonds voor Asiel, Migratie en Integratie.
Federale Centra Fedasil België
Externe links
- www.fedasil.be, website van Fedasil, het federaal agentschap voor de opvang van asielzoekers