Gebruiker:AnneKarlijn/Kladblok

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is het persoonlijke kladblok van AnneKarlijn.
Een kladblok is een subpagina van iemands gebruikerspagina. Het dient als testruimte voor de gebruiker en om nieuwe artikelen of langere toevoegingen aan bestaande pagina's voor te bereiden.

Let op: je kladblok opslaan gaat met de knop 'publiceren'. De pagina wordt daarmee nog niet in de openbare encyclopedie geplaatst en blijft een kladpagina. De kladblokpagina is wel zichtbaar (voor iedereen die wat meer van Wikipedia) en mag dus geen onoorbare dingen te bevatten.

Het is, ook in een kladblok, uitdrukkelijk niet toegestaan om zonder toestemming auteursrechtelijk beschermd materiaal van derden te publiceren.
Enkele handige links: Spiekbriefje | Snelcursus

Andere testplaatsen: De algemene zandbak | De probeerpagina van de snelcursus | De sjabloonzandbak

Luifelhoed, ca. 1845. Bordeauxrood fluweel, keelbanden van bordeaurood zijden satijn met plaatselijk ingeweven pool. Centraal Museum Utrecht

Een luifelhoed is een bonnet (hoed) in de vorm van een kap, met een uitstekende rand aan de voorkant en een rechte, harde bol aan de achterkant. Aan de onderzijde bevind zich een lint waarmee de hoed vastgeknoopt kan worden onder de kin. De rand beschermd het gezicht van de drager tegen de zon en hieraan dankt zij haar Nederlandse naam. In het Engels wordt de hoed 'Poke Bonnet' genoemd, naar het gegeven dat al het haar eronder kan worden verborgen.[1] De hoed werd universeel gedragen en er bestonden gedurende de negentiende eeuw vele verschillende vormen van de luifelhoed.

Geschiedenis en ontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]

De hoed kwam in het begin van de negentiende eeuw in de mode en werd gedragen door vrouwen en kinderen van alle leeftijden. Een voorloper ervan werd in de Empire tijd gedragen in de vorm van de capote. De eerste hoeden worden gezien rond 1812.[2] In de jaren dertig van deze eeuw werd de hoed algemeen gedragen in Engeland. De rand van de hoed groeide met de jaren en tegen de jaren dertig was hij dusdanig gegroeid dat het gezicht van de vrouw vaak enkel van recht voor te zien was. In de Victoriaanse tijd, waarin bepaalde deugden erg belangrijk werden gevonden, werd de luifelhoed gezien als een uitkomst tegen mannelijke gluurders.[3] De beperking van het zicht van de vrouw werd in de karikaturen vaak als onderwerp genomen en ook het gegeven van mannelijke gluurders wordt hierin vaak gebruikt.

Franse satire op de luifelhoed, ca. 1840
"Les Invisibles en Tête-à-Tête", een Franse satire op de luifelhoed (in het Frans: "invisible")

Toen in de jaren zestig de kleinere hoed in de mode kwam de tijd dat de luifelhoed gedragen werd tot zijn eind.

Vormen[bewerken | brontekst bewerken]

Er bestonden veel verschillende vormen van de luifelhoed. De bekendste is de 'lange' variant met de kokervormige kap. Verder was er ook een kleine, ronde en nauw sluitende variant, die ook wel met een veer aan de zijkant gedragen werd. Er bestond ook een brede luifelhoed die met name op het platteland gedragen werd. Deze had een rond plat stuk aan de achterzijde en werd over een kleiner kapje heen gedragen.[4]

Materiaal[bewerken | brontekst bewerken]

De hoed werd uit veelzijdige materialen vervaardigd maar men ziet met name riet veel terug. Het rieten materiaal dankte haar populariteit aan haar betaalbare prijs en aan het gegeven dat hij makkelijk te decoreren was. Hij kon hierdoor aangepast worden aan verschillende outfits en verschillende jaargetijden. De rand van de hoed leende zich hier uitstekend voor en veel meisjes en vrouwen decoreerden hun hoed zelf. Hierdoor ontstond er veel variatie. Ook materialen zoals zijde, katoen, fluweel en kant komen veel voor.[5]

De luifelhoed in Nederland[bewerken | brontekst bewerken]

Dat de luifelhoed ook in Nederland gedragen werd wordt bevestigd door de aanwezigheid van Nederlandse exemplaren in de collectie van verschillende Nederlandse musea. Onder andere het Centraal Museum (Utrecht), Het Rijksmuseum (Amsterdam), het Gemeentemuseum (Den Haag) en het Openluchtmuseum (Arnhem) hebben exemplaren in hun collectie. Ook de voorloper, de capote, werd in Nederland gedragen. Dit blijkt uit afbeeldingen van de betreffende hoed in modetijdschriften zoals 'Elegantia' of 'Tijdschrift voor Mode, Luxe en Smaak voor Dames.'[6]

  1. http://www.mortaljourney.com/2011/03/all-trends/poke-bonnet
  2. B. du Mortier, Chapeau, Chapeaux! 40 hoeden uit de verzameling van het Rijksmuseum, Amsterdam 1977, p. 8
  3. http://www.mortaljourney.com/2011/03/all-trends/poke-bonnet
  4. http://www.austentation.com/history/bonnets.html
  5. http://www.austentation.com/history/bonnets.html
  6. B. du Mortier, Chapeau, Chapeaux! 40 hoeden uit de verzameling van het Rijksmuseum, Amsterdam 1977, p. 8