Gebruiker:Bensonweidmanfranken/Kladblok

	Dit is het persoonlijke kladblok van Bensonweidmanfranken.
	Een kladblok is een subpagina van iemands gebruikerspagina. Het dient als testruimte voor de gebruiker en om nieuwe artikelen of langere toevoegingen aan bestaande pagina's voor te bereiden. Let op: je kladblok opslaan gaat met de knop 'publiceren'. De pagina wordt daarmee nog niet in de openbare encyclopedie geplaatst en blijft een kladpagina. De kladblokpagina is wel zichtbaar (voor iedereen die wat meer van Wikipedia) en mag dus geen onoorbare dingen te bevatten.
	Het is, ook in een kladblok, uitdrukkelijk niet toegestaan om zonder toestemming auteursrechtelijk beschermd materiaal van derden te publiceren.
	Enkele handige links: Spiekbriefje | Snelcursus Andere testplaatsen: De algemene zandbak | De probeerpagina van de snelcursus | De sjabloonzandbak

SES Sociaaleconomische Status

De sociaaleconomische status staat voor de positie van mensen op de maatschappelijke ladder met het daaraan verbonden aanzien en prestige. Sommige mensen nemen een lagere positie in op de maatschappelijke ladder en anderen een hogere. Dit wordt sociale gelaagdheid of maatschappelijke ongelijkheid genoemd. Deze ongelijkheid ontstaat doordat kennis, arbeid en bezit ongelijk verdeeld zijn over mensen. Naarmate mensen over meer of minder kennis, arbeid en bezit beschikken, nemen zij een hogere of lagere positie in de maatschappij in. Mensen die over meer kennis, arbeid en bezit beschikken, genieten meer aanzien dan mensen die hiervan minder hebben. (1)
Om sociaaleconomische status te meten worden meestal drie indicatoren gebruikt: inkomen, opleiding en beroep.
Hiermee kunnen individuen en gezinnen worden verdeeld in drie categorieën: hoge SES, gemiddelde SES en lage SES.
Het bepalen van de SES wordt vaak gedaan in de context van de volksgezondheid.

Indicatoren

Inkomen
Inkomen is alles wat iemand als opbrengst van arbeid, onderneming of vermogen geniet, bijvoorbeeld loon, winst, dividend of rente.
Inkomen als indicator voor sociaaleconomische status in gezondheidsonderzoek krijgt in Nederland steeds meer toepassing. Inkomen meet op directe wijze het materiële facet van sociaaleconomische status. Een nadeel van inkomen als indicator is dat het inkomen gedurende het leven flink kan fluctueren. Een vermindering van het inkomen kan de gezondheid vervolgens beïnvloeden, maar kan ook het effect zijn van een slechtere gezondheid. Inkomen zou bij ouderen een betere afspiegeling zijn van de sociaaleconomische status dan het opleidingsniveau. Omdat de opleidingskansen door de jaren heen zijn toegenomen, zijn ouderen gemiddeld lager opgeleid dan jongeren (1) (2).

Opleiding
Een opleiding is een vorm van onderwijs. Een opleiding leidt op tot een beroep, of een groep van beroepen. Vaak is de naam van de opleiding gelijk aan de naam van het beroep waarvoor wordt opgeleid en wordt ze afgesloten met een attest, diploma of getuigschrift.
Het opleidingsniveau is in gezondheidsonderzoek de meest gebruikte indicator voor de hoogte van de sociaaleconomische status van mensen, bijvoorbeeld in onderzoek naar sociaaleconomische gezondheidsverschillen (SEGV). Bij opleiding gaat het vooral om culturele en intellectuele facetten van sociaaleconomische status. Een voordeel van opleiding boven inkomen en beroepsstatus is dat het niet moeilijk te meten is; in vragenlijstonderzoek krijgt de vraag over opleiding vaak een hoge respons. Een kanttekening bij het gebruik van opleiding als indicator voor sociaaleconomische status is dat de betekenis van opleidingsniveau verschilt tussen geboortecohorten. Door de stijging van het onderwijspeil is het opleidingniveau van ouderen en jongeren als indicator voor sociaaleconomische status niet goed vergelijkbaar. (1)
Opleiding heeft invloed op inkomen. Een hogere opleiding resulteert meestal in een hoger inkomen. Een hoger opleidingsniveau wordt geassocieerd met betere psychologische en economische resultaten. (3)

Beroep
Een beroep of stiel (soms het Franse woord métier) is een samenhangend geheel van arbeidstaken, die voor de uitvoering een bepaalde vakkennis en -kunde vereisen, die losstaand van de individuele beroepsbeoefenaar kan voortbestaan en voor de maatschappij herkenbaar is. Een beroep bepaalt mede de positie van de beoefenaar in de sociale structuur.
In zijn algemeenheid is het een type bezigheid die men pleegt te doen om een inkomen te verwerven. Het maakt niet uit of deze bezigheid als werknemer, ambtenaar of als ondernemer worden uitgevoerd. Soms wordt het begrip uitgebreid tot de dagelijkse bezigheden die al dan niet tegen betaling worden uitgevoerd.
Beroep, als indicator van de SES, omvat zowel opleiding als inkomen. Bij het gebruik van beroep als indicator van de SES meet deze de sociale positie door het omschrijven van kenmerken van de baan, de kunde om beslissingen te maken en controle and de fysiologische eisen van een baan. (3) (4)
Een combinatie van deze indicatoren wordt gebruikt om de SES te bepalen.

SES in Nederland

De sociaaleconomische status (SES) staat voor de positie van mensen in de sociale stratificatie, met het daaraan verbonden aanzien en prestige. Indicatoren voor verschillen in SES tussen mensen zijn meestal gerelateerd aan kennis, arbeid en/of bezit.
In de getoonde kaart tonen we een maat voor sociaaleconomische status zoals die is berekend door het SCP (Knol, 1998). Voor deze berekening zijn indicatoren gebruikt over opleidingniveau, de arbeidsmarktpositie en het inkomen van buurtbewoners. Op de website van het SCP kunt u de gegevens waarop de kaart is gebaseerd aanvragen.
In de kaart zien we dat de statusscore in met name het noorden en in stedelijke gebieden lager is dan in de rest van Nederland. Regio's rondom de steden kennen juist vaak hogere statusscores. SES en gezondheidheidstoestand zijn aan elkaar gerelateerd. Er bestaan in Nederland aanzienlijke verschillen in gezondheid tussen verschillende SES-groepen. Laagopgeleide mannen en vrouwen leven gemiddeld korter in als goed ervaren gezondheid dan hoogopgeleiden. Ook is de levensverwachting voor lager opgeleiden lager. Een gezondheidsachterstand zien we ook bij enkele andere groepen, zoals werklozen en arbeidsongeschikten. (5)

De relatie tussen schulden en SES

Mensen met risicovolle schulden hebben een ongezondere leefstijl, meer psychosociale klachten en een slechtere gezondheid dan mensen zonder risicovolle schulden. De verschillen tussen mensen met en zonder risicovolle schulden zijn groter in de lage SES-groep dan in de hoge SES-groep.
Binnen de lage SES-groep is het hebben van risicovolle schulden sterk gerelateerd aan minder goed ervaren gezondheid, ongezonde leefgewoontes, eenzaamheid, weinig competenties, psychische klachten en lichamelijke en emotionele beperkingen.
Persoonlijke competentie is gemeten op basis van drie aspecten: zelfvertrouwen, probleemoplossend vermogen en sociale vaardigheden.
Hiermee kan dus geconcludeerd worden dat de kans dat huishoudens in een hoge SES-groep met risicovolle schulden, zich houden aan betalingsafspraken of een oplossing voor hun schulden groter is, dan bij huishoudens in een lage SES-groep. (6)

Hieruit kan geconcludeerd worden dat huishoudens uit de hoge SES-groep met risicovolle schulden, een goede groep huishoudens is om mee aan de slag te gaan om een oplossing voor hun situatie te vinden en realiseren.

Zie ook

Inkomen
Opleiding
Beroep
Sociale ongelijkheid
Sociale klasse
Sociale stratificatie
Sociale status

Literatuur

1. Nationaal Kompas Volksgezondheid. 26-3-2014. http://www.nationaalkompas.nl/bevolking/segv/wat-is-sociaaleconomische-status/
2. Galobardes B, Shaw M, Lawlor DA, Lynch J, Davey Smith G.Indicators of socioeconomic position (part 1). J Epidemiol Community Health, 2006; (6): 7-12.
3. American Psychological Association, Task Force on Socioeconomic Status. Report of the APA Task Force on Socioeconomic Status. Washington, D.C.: American Psychological Association, 2007.http://www2.apa.org/pi/SES_task_force_report.pdf
4. Scott, Janny and Leonhardt, David. "Class Matters: A Special Edition." New York Times 14 May 2005. http://www.nytimes.com/2005/05/14/national/class/15MOBILITY-WEB.html
5. Nationale Atlas Volksgezondheid. 26-3-2014 http://www.zorgatlas.nl/beinvloedende-factoren/sociale-omgeving/ses/sociaaleconomische-status/#breadcrumb
6. Rijnsoever MP van, Tromp E, Waterlander W.E, Schutz F.N, Steenhuis I.H.M. Verschillen in leefstijl en gezondheid tussen mensen met en zonder schulden. http://www.falw.vu.nl/en/Images/Waterlander2011_tcm24-198591.pdf