Gebruiker:Harry Van den Bulck/Kladblok/Hippodroom van Antwerpen

Mee bezig Aan deze pagina of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt. Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen.

Hippodroompaleis
Hippodrome Paleis
Locatie
Adres	Leopold de Waelplaats 24 Antwerpen, België
Status en tijdlijn
Oorspr. functie	Circustempel Bioscoop Feestzalen Theaterzaal Vergaderzalen
Start bouw	1902
Opening	11 april 1903
Sluiting	1959
Verbouwing	Telkens na de branden
Architectuur
Bouwstijl	Neobarok
Verdiepingen	2
Bouwinfo
Architect	Joseph Charles Verstappen
Eigenaar	Société Anonyme Hippodrome Paleis
Portaal    Civiele techniek en bouwkunde

Het Hippodroompaleis, in de volksmond De Cirk en Den Hippodrom, was in het begin van de 20ste eeuw een monument in de Antwerpse amusementswereld. Tussen 1903 en 1959 vonden er allerhande spektakels plaats waaronder circus, revues, opera, operettes, catch- en bokswedstrijden.

Het gebouw lag op de Leopold de Waelplaats tegenover het Museum voor Schone Kunsten in de wijk 't Zuid.

Gebouw

De Hippodroom was gebouwd in neobarokstijl en had uit 2 verdiepingen. Op de voorhoeken stonden ronde koepels met ieder 2 kleinere vierkante zijtorens. Er was een grote centrale koepel met daaronder een ronde piste voorzien van toeschouwerplaatsen op het gelijkvloers en 2 gallerijverdiepingen. Het project bevatte ook feestzalen, dertig woningen, enkele winkels en koffiehuizen, aan de voorzijde voorzien van terrassen met luifels.

Naast de centrale ingang, met aan weerszijde vierkante sokkels tot op de eerste verdieping, stonden grote beelden van mensen. Boven de monumentale ingang op het fronton stonden drie nog grotere beelden. Het grootste centrale beeld met paarden was vergelijkbaar met de beelden bovenop het Museum voor Schone Kunsten. Ook op hoogste punt van de grote koepel stond een mensenbeeld. Alle beelden werden voor de afbraak verwijderd.

zaalplan

Geschiedenis

• Beeldhouwer Joseph Charles Verstappen heeft de droom om in Antwerpen een groot circusgebouw op te richten in navolging van wereldsteden zoals Parijs. Op 26 oktober 1901 geeft het Antwerpse stadsbestuur toestemming voor het Hippodroom project op de Leopold de Waelplaats.
• Op 23 juni 1902 wordt de onderneming 'Société Anonyme Hippodrome Paleis' opgericht als naamloze vennootschap en al snel gingen de bouwwerken aan de Hippodroom van start.
• Op 4 april 1903 was het bouwwerk klaar zodat het op 11 april plechtig geopend kon worden.
• De locatie kreeg in 1907 de toelating tot het vertonen van films en werd daarmee één van de vroegste bioscoopzalen in Antwerpen.
• In 1913 aan de vooravond van Wereldoorlog I brandde het gebouw af. Dit gebeurde opnieuw in 1917 en 1920.
• Na Wereldoorlog II vond het publiek nog moeilijk de aansluiting met de vooroorlogse humor.
• In 1953 ging de Belgische televisie van start als het NIR (Nationaal Instituut voor de Radio-omroep).
• De Hippodroom werd in 1959 gesloten.
• Na jaren van leegstand en na het verwijderen van de beelden werd het gebouw in 1973 gesloopt om plaats te maken voor een nieuwbouw met appartementen, winkels en een supermarkt.

Het gebouw takelde met de jaren af. Het onderhoud werd moeilijk en duur waardoor er uiteindelijk voor een nieuwe modernere Antwerpse schouwburg werd gekozen.

Activiteiten

Datum en bron Felix Archief: 01-07-1908

Datum en bron Felix Archief: 01-07-1908

Souvenier van de revue Frau Luna (1944)

Operette: Maske in Blau 02-03-1944

Gestart als een circusgebouw vonden er in de Antwerpse Hippodroom allerlei culturele activiteiten plaats. Na verloop van tijd werd de locatie ook verhuurd als algemene evenementen locatie. De aankondiging van de activteiten gebeurden aan het begin van de 20 eeuw zowel in het Nederlands als het Frans maar er zijn ook Hebreeuwse affiches bekend.

Naast de wereldoorlogen hadden ook de opkomende bioskopen en nadien de televisie een grote impact op de activiteiten, de publiekstoeloop en de rentabiliteit van de Antwerpse Hippodroom. De televisie ging vanaf 1953 niet enkel met het publiek maar ook met veel artiesten lopen die de overstap gedeeltelijk of volledig maakten.

Circus

• De feestelijke opening op 11 april 1903 startte met de eerste voorstelling uit een wekenlange reeks van het Brusselse Circus De Kock.
• 1950 Het bekende familiecircus Circus Knie trad op in de Hippodroom.

Muziek

• Het orkest van Henri Tokkie was regelmatig aanwezig om artiesten en producties te begeleiden.
• Flor Pierré in de beginperiode en opnieuw in 1929.
• Rik Galliaert
• John Faes
• Vanaf 1919 tot 1928 was Lode Van de Velde leider van een 25-koppig orkest.
• Jan Douliez

Theater

• Een afsplitsing van de Koninklijke Nederlandsche Schouwburg (K.N.S.) nam in 1907 zijn intrek onder leiding van de niet-herbenoemde oud-directeur Frans Van Doeselaer (1827-1914).
• Het bekende werk De reis om de wereld in tachtig dagen van Jules Verne wordt meer dan 35 jaar na publicatie in de Volksschouwburg van Antwerpen gespeeld.
• In 1911 werd Het Teeken des Kruises een tragedie van Wilson Barrett opgevoerd.
• Opvoering van het volksdrama De gebroeders Degrave. Een verhaal over twee in 1894 ter dood veroordeelde broers.
• Winterhulp Kerstfeest in 1942.
• Winterhulp organiseerde al zeker in 1942 en 1943 een Sinterklaasfeest in de Hippodroom waar duizenden mensen met hun kinderen naar toe kwamen.

Cabaret en revue

• 1917 De Hongaarse ballerina Mevr. Katicza leidde een ballet van 12 meisjes met Nelly Duvert als tweede danseres
• In 1920 brachten Frans Condès en Edward Casteels Halloh! Hier zijn wij’.
• Honden en acrobatennummers.
• Louis Staal was er in diverse producties actief van 1924 tot 1968
  • met Jaak De Voght bracht hij optredens waaronder Madam Priet en Madam Praat.
  • met Kees Brug
• Rik Senten bracht eigen revues.
  • Een enorm succes in 1923 was ‘’t Bard op … en Binnen’ met 6 naakte vrouwen.
  • Alberto Riccardo alias Albert Vanrijkel trad in de jaren na Wereldoorlog II op als tenor in verschillende van deze revues.
• In 1927 G'Hebt er gelegen' met Sus van Aerschot.
• In mei 1930 gaf Josephine Baker 6 optredens
• Frans Lamoen
• 1944 Revue van Frau Luna van de hand van Paul Lincke.
• 1956 Une nuit au Lido de Paris

Opera en operettes

• Het Nederlandsche Lyrische Operettegezelschap onder leiding van de Belgische tenor Louis Morrisson.
• Johan Boskamp, operettezanger.
• Nini de Boël, Vlaamse actrice, sopraan, revue- en operettezangeres.
• Opvoering van de Bommelbaron een operette van Pordes-Milo en H. Haller.
• In 1927 bracht Louis Morrisson de best Weense operettes en Franse stukken naar de Hippodroom.
• De grote operette in twee delen (zes scènes) Maske in Blau wordt vanaf 2 maart 1944 opgevoerd.

Politieke meetings

• 1921 Marie van Gastel, amnestiemeeting
• 1936 Een meeting van het V.N.V. - Vlaams Nationaal Verbond
• 1937 Een meeting van REX

Sport

• In de tijd van Den Hippodroom was naast boksen ook worstelen nog heel populair. Deze gevechtswedstrijden trokken toen veel volk.

Bedrijfsleiding

• 1903 Alphonse De Gunst
• Willem Lemmens (1851-1910)
• Piet en Willem Janssens
• 1917- 1924 Condés en Victor
• 1924 Een tijdelijke bestuur met Frans De Backer en de Antwerpse auteur Aubert Delrévo
• 1924 Piet Janssens (1869-10 oktober 1924)
• 1924 Victor Neutgens
• 1926 Charlotte Noterman, startte in oktober 1926
• 1927 Rik Senten
• Louis Morrisson vanaf 1 oktober 1927
• Raeymaekers en Verschueren vanaf november 1928
• 1929 Jan Leenaerts en Rik Senten
• Flor Van den Bosch
• Frans Wijnants

Trivia

Vanaf midden 2020 brengt Het Achterland een muzikale komedie Den Hippodroom over de herstart van deze revuetempel na de brand van 1920 met Daisy Thys en Luc Caals..

Externe linken

• Het Hippodroom-Paleis. schipperskwartier.gilbertus.com. Diverse foto's van het gebouw en de afbraakwerken.
• Hippodroom van Antwerpen. pintrest.com. "La Nouveau Cirqué (nog zonder de standbeelden)"
• Hippodroom van Antwerpen. pintrest.com. "Hippodroom"
• Hippodroom van Antwerpen. pintrest.com. "Hippodroom vanuit de Schildersstraat"
• Hippodroom van Antwerpen. pintrest.com. "Hippodroom vanuit de Graaf van Hoornestraat"
• Hippodroom van Antwerpen. pintrest.com. "Hippodroom kort voor de afbraak en al zonder beelden en zonder linker ronde toren"

Bronnen

Bronnen, noten en/of referenties

• Kroniek Antwerpen 1901. avbg.be - Antwerpse Vereniging voor Bouwhistorie en Geschiedenis.
• Hippodroom. Schipperskwartier-Gilbertus.
• Cinema Geant in de Hippodroom. Felix archief.
• Hippodroom. Erik Zwysen.

---

Referenties

• Categorie:Bouwwerk in Antwerpen (stad)]]
• Categorie:Architectuur in België uit de 20e eeuw]]
• Categorie:Cultuur in Vlaanderen]]
• Categorie:Cultuur in Antwerpen (stad)]]
• Categorie:Operagebouw in België]]
• Categorie:Theaterzaal in Vlaanderen]]
• Categorie:Neoclassicistisch bouwwerk]]