Gebruiker:Hiro/Commodore PET

De Commodore PET (Personal Electronics Transactor) is een homecomputer die in 1977 ontwikkeld werd door Commodore. Het was een van de eerste in massa geproduceerde pc's en hielp om het gebruik van microcomputers in huishoudens en het bedrijfsleven te populariseren. De PET was ontworpen om gebruikersvriendelijk en toegankelijk te zijn voor degenen die geen ervaring hadden met computers. Het apparaat werd uitgerust met een ingebouwd toetsenbord, een ingebouwd cassettedeck en een eenvoudige versie van de programmeertaal BASIC die gebruikers in staat stelde om commando's in te voeren en eigen programma's te schrijven.

De PET was oorspronkelijk beschikbaar in drie modellen; de PET 2001, de PET 3008 en de PET 4016. De 2001 had een klein monochroom scherm en 8KB intern geheugen. De 3008 en 4016 hadden grotere schermen en een groter intern geheugen. In Europa werd de PET verkocht onder de naam CBM (Commodore Business Machines).

Toen de PET op de markt kwam, werd de computer positief ontvangen. Het apparaat werd al snel een populaire keuze voor thuisgebruikers en kleine ondernemingen. Door het succes wist Commodore zich te vestigen als een grote speler in de pc-markt. Het bedrijf bleef gedurende de jaren 80 nieuwe modellen en updates uitbrengen.

Ondanks zijn populariteit werd de PET uiteindelijk ingehaald door andere pc's met geavanceerdere eigenschappen en mogelijkheden. Echter, de PET is een mijlpaal in de geschiedenis van de computer gebleken en kan blijven rekenen op aandacht vanuit de retrocomputergemeenschap.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Voorgeschiedenis (1974-1976)[bewerken | brontekst bewerken]

Werknemers MOS gewerkt aan Motorola 6800, startten werk aan compatibele MOS 6501 om de duurdere 6800 te kunnen gebruiken
MOS aangeklaagd door Motorola, hieruit kwam de 6502 voort
1976 KIM-1 single board uitgebracht, gebruikte de 6502
Later waren een domme terminal en cassettedeck aan te sluiten en kon BASIC gedraaid worden
In 1976 MOS overgenomen door Commodore
MOS haalde COmmodore over om computers te bouwen, competitie met Apple II

Commodore PET (1977)[bewerken | brontekst bewerken]

Deelde DNA met de KIM-1
Commodore PET een van de 'Big Three' naast de Apple II en TRS-80

V.l.n.r.: Commodore PET 2001, Apple II en TRS-80 Model I

Hardware[bewerken | brontekst bewerken]

Modellen[bewerken | brontekst bewerken]

Overzicht van de verschillende modellen^[1]^[2]
Serie	PET 2001 CBM 3000	PET 4000 CBM 8000	SuperPET SP9000
Afbeelding	PET 2001	PET 4032	SuperPET SP9000
CPU	MOS 6502, 1 MHz	MOS 6502, 1 MHz	MOS 6502 en Motorola 6809, 1 MHz
RAM	4-32 kB	8-96 kB	96 kB
ROM	18 kB met BASIC 1.0 of 20 kB met BASIC 2.0	20 kB met BASIC 4.0	48 kB met BASIC 4.0, microBASIC, microCOBOL, microFORTRAN, microPASCAL, Waterloo microAPL en een teksteditor^[3]
Video	TTL-circuit	TTL-circuit (9" monitor) of MOS 6545 (12" monitor)	MOS 6545
Monitor	9" monochroom, 40x25 karakters (2001 wit, 2001-N groen)	9" monochroom, 40x25 karakters of 12" monochroom, 80x25 karakters	12" monochroom, 80x25 karakters
Geluid	geen of piëzospeaker	piëzospeaker	piëzospeaker
Poorten	2x MOS 6520 PIA, MOS 6522 VIA, 2x Datasette (1 ingebouwde speler en 1 poort), IEEE-488	2x MOS 6520 PIA, MOS 6522 VIA, 2 Datasette-poorten, IEEE-488	MOS 6520 PIA, MOS 6522 VIA, MOS 6551 ACIA, RS-232, 2 Datasette-poorten, IEEE-488

Randapparatuur[bewerken | brontekst bewerken]

De PET wist zich van contemporaine computers te onderscheiden door de aanwezigheid van een ingebouwd cassettedeck. Hiermee konden gebruikers programma's en data laden en opslaan.

Software[bewerken | brontekst bewerken]

BASIC[bewerken | brontekst bewerken]

Een van de belangrijkste kenmerken van de PET was de programmeertaal BASIC. BASIC (Beginners All-purpose Symbolic Instruction Code) is een eenvoudige, hogere programmeertaal die gebruikers in staat stelt om snel en makkelijk hun eigen programma's te schrijven. De PET bevatte een ingebouwde BASIC-interpreter waarmee gebruikers commando's rechtstreeks konden invoeren en de uitvoer op het scherm konden zien.

Dit maakte de PET een populaire keuze in het onderwijs en voor hobbyisten, die de computer gebruikten om les te geven in programmeren en informatica. Scholen en universiteiten kochten de PET voor gebruik in computerlaboratoria en de PET werd een vertrouwd gezicht in klaslokalen in de jaren 80.

Applicaties[bewerken | brontekst bewerken]

Homebrew en demoscene[bewerken | brontekst bewerken]

Homebrew software is software die, vaak als hobby of voor eigen plezier, ontwikkeld is door individuen of in kleine teams. Deze software wordt doorgaans ontwikkeld voor oudere of onbekendere platformen zoals de PET. De voor de PET ontwikkelde homebrew software is vaak geschreven in assembleertaal of andere lagere programmeertalen. Tot de soorten homebrew software horen games zoals Attack of the PETSCII Robots (ontwikkeld door David Murray en vernoemd naar de PETSCII-tekenset) maar ook applicaties voor hardwarebeheer, tekstverwerking en compilers voor programmeertalen.

No Pets Allowed van ORB^[4]

Ontwerp[bewerken | brontekst bewerken]

PET naam, lettertype en 2001 verwijzing naar 2001: A Space Odyssey en HAL 9000^[5]

Ontvangst[bewerken | brontekst bewerken]

Initiële ontvangst[bewerken | brontekst bewerken]

Retrogemeenschap[bewerken | brontekst bewerken]

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

(en) Commodore PET op Universal Videogame List
(en) PET index op 6502.org
(en) Softwarebibliotheek in het Internet Archive

Bronnen

(en) Murray, David, Commodore history part 1: The Commodore PET. The 8Bit Guy (6 juni 2019). Gearchiveerd op 21 november 2021. Geraadpleegd op 22 maart 2022.

Verwijzingen

↑ (en) Fachat, André, PET index - versions. 6502.org (29 december 2018). Gearchiveerd op 21 januari 2022. Geraadpleegd op 18 maart 2022.
↑ (en) Brain, Jim, Canonical List of Commodore Products. Via 6502.org. Gearchiveerd op 5 juli 2020. Geraadpleegd op 18 maart 2022.
↑ (en) Commodore PET – The Worlds First Personal Computer. Commodore.ca. Gearchiveerd op 3 januari 2022. Geraadpleegd op 18 maart 2022.
↑ Murray (2019).
↑ (en) Bianchini, Riccardo, Computer design: Commodore PET 2001 (1977). InExhibit (2 november 2019). Gearchiveerd op 20 november 2021. Geraadpleegd op 18 maart 2022.

[1] (en) Fachat, André, PET index - versions. 6502.org (29 december 2018). Gearchiveerd op 21 januari 2022. Geraadpleegd op 18 maart 2022.

[2] (en) Brain, Jim, Canonical List of Commodore Products. Via 6502.org. Gearchiveerd op 5 juli 2020. Geraadpleegd op 18 maart 2022.

[3] (en) Commodore PET – The Worlds First Personal Computer. Commodore.ca. Gearchiveerd op 3 januari 2022. Geraadpleegd op 18 maart 2022.

[8bitguy-4] Murray (2019).

[5] (en) Bianchini, Riccardo, Computer design: Commodore PET 2001 (1977). InExhibit (2 november 2019). Gearchiveerd op 20 november 2021. Geraadpleegd op 18 maart 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]