Gebruiker:Northerner/Kladblok

Alledaags eten[bewerken | brontekst bewerken]

Pease pudding (niet te verwarren met mushy peas) is een Brits gerecht. Het is een taaie brij van erwten met een gele tot bruine kleur en kan op zichzelf worden gegeten, als garnituur bij andere gerechten of gesmeerd op stotties (ook wel baps, sarnies, teacakes).

Cullen skink is een dikke vissoep, afkomstig uit Cullen.

Skirlie is droge haver, die door minced beef wordt gemengd. Populair in het noordoosten van Schotland.

Pigs in blankets zijn worstjes waaromheen een strookje spek is gerold. Wordt vooral rond de kerstperiode gegeten.

Lorne sausage is een worst die in vierkante schijfjes wordt gesneden en veelal bij het ontbijt geserveerd wordt.

Komische duo’s[bewerken | brontekst bewerken]

Stermann und Grissemann

Charles II en vrouwen[bewerken | brontekst bewerken]

Christabella Wyndham, vrouw van een notabele en zijn gewezen oppas, verleidde en ontmaagdde Charles in 1645 in Bridgwater
Marguerite de Carteret, dochter van de bestuurder van het eiland Jersey, waar het hof anno 1646 in ballingschap verkeerde. Haar zoon, James de la Cloche, was waarschijnlijk geen bastaardzoon van Charles II.
Anne Marie Louise van Orléans (‘La Grande Mademoiselle’), zijn nicht, aan wie zijn moeder hem wilde koppelen tijdens de ballingschap in Frankrijk
Elisabeth-Angélique de Montmorency (‘Bablon’), hertogin van Châtillon, tijdens ballingschap in Frankrijk
Lucy Walter, moeder van Monmouth, vergezelde hem in Frankrijk en Nederland. Weggestuurd uit Den Haag, gevangen in Engeland, door Cromwell teruggestuurd. Werd krankzinnig.
Eleanor Needham, Lady Byron, dochter van burggraaf Kilmorey. Tijdens ballingschap in Parijs.

Door Mazarin uit Frankrijk verstoten; omzwervingen door Spa, Aachen, Keulen, Düsseldorf, Frankfurt.

Elizabeth Killigrew (1622-1680), later hertogin van Shannon, hofdame van Henriëtta Maria in ballingschap, zuster van Thomas Killigrew. Moeder van Charlotte FitzRoy, hertogin van Yarmouth
Catherine Pegge uit Derbyshire was Charles’ minnares tijdens ballingschap in Brugge. Moeder van Charles FitzCharles, 1ste hertog van Plymouth.
Henriëtte Catharina van Oranje. Met haar wilde hij huwen. Hij was verliefd op haar, maar ze wees hem waarschijnlijk af.

Na de restauratie

Barbara Villiers, Lady Castlemaine. Heeft vermoedelijk op de dag van de kroning met Charles geslapen. Dochter: Anne Lennard (‘Anne FitzRoy’), hertogin van Sussex. Zoon: George FitzRoy, 1ste hertog van Northumberland. Naar het eind van de jaren 1667 verloor Charles zijn interesse in haar.
Catharina van Bragança, koningin van Engeland. Nam uiteindelijk vrede met al zijn minnaressen.
Frances Stewart, uit een adellijke Schotse familie, verre verwant van Charles. Ook op haar was hij verliefd, maar ze weigerde constant op zijn avances in te gaan. Trouwde in 1667 met Charles Stewart, hertog van Richmond, die de Engelse ambassadeur in Kopenhagen werd. Haar beeltenis als Lady Britannia stond van 1672 tot 1971 op Britse munten.
Winifred Wells was een hofdame van Catharina en stamde uit een royalistische familie in Hampshire. Beviel in 1662 van een kind van de koning. Trouwde met ene Thomas Wyndham en diende Catharina tot 1692.
Jane Roberts, dochter van een geestelijke. Ietwat obscure figuur.
Nell Gwynn, beroemde actrice. Kreeg twee kinderen van Charles. Drong aan op een adellijke titel, maar Charles stierf voordat hij haar tot gravin van Greenwich kon verheffen.
Mary Knight, beroemde zangeres, woonde in Pall Mall. Trad geregeld met Moll Davis op.
Moll Davis was een actrice.
Hortense Mancini, hertogin de Mazarin, was een nicht van kardinaal Mazarin. Na de dood van haar man werd ze wegens wangedrag het land uit gestuurd. Met een gevolg van twintig mannen trok ze in 1675 naar Engeland en werd er kortstondig een maîtresse van Charles en een hechte vriendin van Anne Lennard, gravin van Sussex en dochter van Barbara Villiers. In 1677 flirtte ze openlijk met de prins van Monaco, waarna Charles zich van haar afkeerde.
Louise de Kérouaille (‘Madam Carwell’, bijgenaamd ‘Fubbs’, de mollige) was Charles’ vaste minnares op zijn oude dag en verzorgde het interieur van zijn vertrekken. Ze onderhield contacten met Frankrijk en was in wezen een soort semi-spion, maar Karel beïnvloedde haar meer dan zij hem. Als katholiek overtuigde ze Charles op zijn sterfbed in 1685, pastoor John Huddleston te ontbieden, die Charles verborgen had tijdens zijn hachelijke vlucht na de slag bij Worcester anno 1651.

Theater[bewerken | brontekst bewerken]

Private Lives is een komedie van Noël Coward uit 1930.
Shirley Valentine is een monoloog van Willy Russell.
Nell Gwynn is een historische komedie van Jessica Swale, die de relatie tussen Nell Gwyn en Charles II behandelt.
The Princess of Cleves is een tragedie van Nathaniel Lee.
What the Butler Saw is een satirische klucht van Joe Orton uit 1967. Orton gebruikt het format van de comedy of manners om de draak te steken met het establishment en de politiek.
Black Watch is een toneelstuk van Gregory Burke uit 2008 over de oorlog in Irak.
De Bruntwood Prize for Playwriting is de grootste toneelschrijfwedstrijd van het Verenigd Koninkrijk, in 2005 in het leven geroepen door Michael Oglesby, CEO van het vastgoedbedrijf Bruntwood. De prijs wordt om de twee jaar in Manchester in het Royal Exchange Theatre uitgereikt aan vier tot vijf laureaten die een nieuw toneelstuk hebben geschreven.
This House is een politiek toneelstuk van James Graham uit 2012. Het beschrijft het wedervaren van de Labour Party tijdens het Lib-Lab pact in de tweede helft van de jaren 70.
The cheviot, the stag and the black, black oil is een toneelstuk van John McGrath uit 1973, dat in de Schotse Hooglanden op toernee ging. Het stuk is gemengd in het Engels en Schots-Gaelisch en combineert de geschiedenis van de ontruiming van de Hooglanden met de opkomst van de petroleumindustrie.
The James Plays is een serie Schotse koningsdrama’s van Rona Munro.
Duet for One is een psychologisch toneelstuk van Tom Kempinski.
Het King's Theatre is een theater in Edinburgh, gebouwd in 1906.
Het Traverse Theatre is een theater in Edinburgh, gebouwd in 1963, dat zich op hedendaags repertoire en experimenteel theater concentreert.
Blue Raincoat Theatre Company is een Iers theatergezelschap, gesticht in 1991.

De heksen van Pendle[bewerken | brontekst bewerken]

Processen van 1612

Op 2 april 1612 bedelde Alizon Device bij de leurder John Law; hij weigerde haar iets te geven en kreeg vervolgens een beroerte. Laws zoon ging ervan uit dat Alizon zijn vader behekst had. Magistraat Roger Nowell begon een onderzoek en ontrafelde een netwerk van heksen in Pendle.

Proces: 16 tot 18 augustus 1612, Lancaster Castle
Rechter: Sir Edward Bromley
Aanklager: Roger Nowell
Kroongetuige: Jennet Device (9 jaar oud)
Verslag: Thomas Potts, The Wonderfull Discoverie of Witches in the County of Lancaster, 1613.
Juridische grondslag: Witchcraft Act van 1604, onder James I ingevoerd naar aanleiding van de heksen van North Berwick (zie ook het boek Daemonologie van Koning James).

Beklaagden

Op Goede Vrijdag 1612 zou in het huis van Old Demdike, ‘Malkin Tower’, een heksensabbat hebben plaatsgevonden. Een obscure ‘weduwe Lomshawe’ speelde hierbij een belangrijke rol. Zij was inmiddels dood.

Elizabeth Southerns (‘Old Demdike’), 80 jaar oud, overleed in gevangenschap vóór aanvang van het proces.
Anne Whittle (‘Chattox’), bejaarde vrouw, vijand van Old Demdike, beschuldigd van de dood van Robert Nutter, 18 jaar voordien. Diens zoon was de landeigenaar van Chattox en haar dochter en bedreigde beiden met uitzetting. Chattox zou Anne Nutter hebben vervloekt, die kort daarop gestorven was. Opgehangen.
Elizabeth Device, dochter van Old Demdike, moeder van Jennet. Was voorheen vrijgesproken van de moord op Thomas Lister in York. Opgehangen.
James Device, zoon van Elizabeth Device, zuster van Jennet. Anne Towneley beschuldigde hem en zijn moeder van diefstal. Hij zou haar uit wraak vervloekt hebben. John Duckworth zou door hekserij van James gestorven zijn. Opgehangen.
Anne Redfearne, dochter van Chattox, beschuldigd van de dood van Christopher Nutter, 18 jaar eerder. Opgehangen.
Alice Nutter, welgestelde vrouw. Zou samen met Elizabeth Device de dood van Henry Mitton hebben teweeggebracht. Opgehangen.
Katherine Hewitt, door Elizabeth Device beschuldigd van de dood van Anne Foulds middels hekserij. Opgehangen.
Jane en John Bulcock, moeder en zoon. Door Elizabeth Device en haar kinderen beschuldigd van het krankzinnig maken van Jennet Deane. Beiden opgehangen.
Alizon Device, dochter van Elizabeth. Bekende en geloofde mogelijkerwijze zelf dat ze John Law had behekst. Opgehangen.
Margaret Pearson, reeds tweewerf van hekserij beschuldigd, in 1612 beschuldigd van de dood van een paard door middel van zwarte magie. Veroordeeld tot vier dagen schandpaal en een jaar gevangenis.
Isobel Roby uit Windle, geen bekende van de anderen. Haar peetdochter huwde ene Peter Chaddock, tegen de zin van Isobel. Peter werd ziek en beschuldigde haar van hekserij. Opgehangen.
Alice Grey, met Katherine Hewitt beschuldigd van de dood van Anne Foulds. Vrijgesproken.

De heksen van Samlesbury (proces op 19 augustus 1612)

Jennet Bierley, Elen Bierley, Jane Southworth, John Ramsden, Elizabeth Astley, Isobel Sidegraves, Lawrence Haye. De 14-jarige Grace Sowerbutts beschuldigde hen van de dood en het opeten van een baby. Dit verhaal was haar ingepraat door de jezuïet Christopher Southworth; het betrof een familievete tussen de katholieke en de anglicaanse leden van de Southworth-familie. Allen vrijgesproken.

Argument dat het hier duidelijk om een ‘katholieke samenzwering’ ging. Lofrede van Potts aan rechter Bromley.

Proces in York (27 juli 1612)

Jennet Preston, beschuldigd van de dood van Thomas Lister door hekserij. Rechter: Sir James Altham. Opgehangen.

Lancashire-heksencontroverse van 1634

Eén generatie later. Edmund Robinson beschuldigde diverse personen in Lancashire van hekserij. Jennet Device, de kroongetuige uit 1612, stond nu zelf terecht. De autoriteiten waren inmiddels aanmerkelijk sceptischer geworden: Charles I onderzocht de zaak persoonlijk en bracht aan het licht dat het hele verhaal op fantasie berustte.

De Witchcraft Act van 1604 bleef van kracht tot 1735. De nieuwe, rationele Witchcraft Act van 1735 beschouwde hekserij als bedrog; zelfverklaarde heksen en magiërs werden voortaan als zwendelaars behandeld. Deze wet werd in 1951 vervangen door de Fraudulent Mediums Act.

Eén Twee Drie