Naar inhoud springen

Geplande stad

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Tulp8 (overleg | bijdragen) op 30 nov 2019 om 11:27. (→‎Overig: Chandigarh (stad))
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Brasília: aan het symmetrische wegenpatroon is duidelijk te zien dat de stedelijke structuur vooraf gepland is

Een geplande stad of nieuwe stad is een stad die vooraf gepland is voordat er gebouwd wordt. Het Franse equivalent van een geplande stad is het ville nouvelle, in het Engels worden deze geplande steden in het algemeen met new towns aangeduid.

Naast geplande steden zijn de andere opties plaatsen ontstaan uit een dorpskern, zoals bijv. Assen, Heerhugowaard of Hengelo, en plaatsen ontstaan vanuit een historische stadskern, zoals bijv. Alkmaar, Maastricht of Dordrecht.[1]

Geplande tuinstad

De term garden city verwijst naar het geplande stadconcept van Ebenezer Howard, die suburbane tuinsteden wilde bouwen rondom grote steden. Een Brits voorbeeld is Welwyn Garden City.

Voorbeelden

Hoofdsteden

Een aantal van de hoofdsteden in de wereld zijn geplande steden, zoals Washington D.C. in de Verenigde Staten, Canberra in Australië, Brasilia in Brazilië, New Delhi in India, Abuja in Nigeria en Islamabad in Pakistan. De nieuwe Birmaanse hoofdstad Naypyidaw is ook een voorbeeld van een nieuwe stad. In Indonesië bestaan plannen voor een "verhuizing" van de hoofdstad (thans Djakarta) naar een nieuwe locatie op het eiland Kalimantan.

Benelux

In België zijn Le Grand-Hornu en Louvain-la-Neuve geplande steden. In Nederland zijn Den Helder, IJmuiden, Hoofddorp, Nieuw-Vennep, Almere, Lelystad, Dronten, Emmeloord en Hellevoetsluis geplande steden.[1] Een vroeg voorbeeld van een geplande stad is Elburg in Nederland.

Overig

  • Chandigarh is een voorbeeld van een grote geplande stad in India. Bij het ontwerp was onder meer de Zwitsers-Franse architect Le Corbusier betrokken.
  • In Duitsland is onder meer Sennestadt een geplande stad. Een vroeg voorbeeld van een geplande stad zijn de Bastides in Zuid-Frankrijk en Valletta op Malta.

Toekomst

Enkele miljardairs hebben plannen om eigen geplande steden te bouwen, zoals Bill Gates (Belmont, Arizona), Google (Quayside, Canada), de overheid van Saoedi-Arabië (NEOM)[2] en Peter Thiel (Artisanopolis, Frans-Polynesië).[3]