Jan Bols (schrijver)
| Jan Bols | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Geboren | 9 februari 1842 | |||
| Geboorteplaats | Werchter | |||
| Overleden | 15 januari 1921 | |||
| Overlijdensplaats | Aarschot | |||
| Land | .svg){kind=small} België
| |||
| Dbnl-profiel | ||||
| ||||
Jan Bols (Werchter, 9 februari 1842 - Aarschot, 15 januari 1921) was een Vlaamse schrijver, taalkundige en priester.
Bols was de zoon van een onderwijzer uit Werchter. Van 1866 tot 1876 was hij priester-leraar aan het Sint-Romboutscollege in Mechelen. Op verzoek van zijn bisschop stichtte hij in 1876 het Sint-Jozefscollege in Aarschot, waarvan hij tot 1884 meteen ook de eerste directeur was. Van 1887 tot 1907 was hij pastoor van Alsemberg.
Bols nam in 1886 het initiatief tot oprichting van het tijdschrift Het Belfort. Hij was vanaf 1876 lid van de Zuidnederlandsche Maatschappij voor Taalkunde, vanaf 1887 van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde en vanaf 1912 van de Maatschappij voor Nederlandse Letterkunde te Leiden. In 1913 kreeg hij van de Katholieke Universiteit Leuven een doctoraat honoris causa toegekend.
In zijn geschriften en toespraken ijverde hij voor een Algemeen Beschaafd Vlaams en trok hij van leer tegen de verfransing, maar evenzeer tegen de hollandisering. Bols was een van de vooraanstaande figuren uit de Vlaamse Beweging. Zijn Nederduitsche bloemlezing is tot ver in de twintigste eeuw op de middelbare scholen gebruikt. Zijn verzameling van oude Vlaamse liederen - waarvan 37 uit zijn geboortedorp Werchter - is van een dusdanig belang dat ze in 1992 opnieuw werd uitgegeven.
Bibliografie (selectie)
- Een reisje in Zwitserland (1872)
- Over de welluidendheid der Nederlandsche taal (1873)
- Over volksspraak en boekentaal (1876)
- Nederduitsche bloemlezing: dicht- en prozastukken (samen met Jacob Muyldermans) (1884-1888)
- Eenige regeltjes: handboeksken, waar de Vlaamsche studenten hunne moedertaal behoorlijk in leeren schrijven en uitspreken (1888)
- Honderd oude Vlaamsche liederen met woorden en zangwijzen (1897)
- Eenige onuitgegeven brieven van Hendrik Conscience (1907)
- Brieven aan Jan Frans Willems (1909)
- Schets eener geschiedenis der Zuidnederlandsche Maatschappij van Taalkunde van 1870 tot 1910 (1910)
- De kerk van Alsemberg en haar mirakuleus beeld van O.L. Vrouw (1910)
Externe link
Referenties
- Gedenkboek Jan Bols (1842-1921), aut. Ceulemans/Cools/Jans/Top/Vander Elst, uitg. Hagok Haacht (jaartal?)