Jongen met mondharp

Jongen met mondharp
Kunstenaar	Dirck van Baburen
Signatuur	TBaburen fecit / Ano 1621
Jaar	1621
Ontstaan in	Utrecht
Stijl	Caravaggisme
Genre	Genreschilderkunst
Techniek	Olieverf op doek
Afmetingen	65 × 52 centimeter
Verblijfplaats	Centraal Museum
Locatie	Utrecht
Inventarisnummer	11188
	RKD-gegevens
Portaal	Kunst & Cultuur

Jongen met mondharp is een schilderij door de Noord-Nederlandse schilder Dirck van Baburen in het Centraal Museum in Utrecht.

Voorstelling[bewerken | brontekst bewerken]

Het stelt een jongen voor die de toeschouwer aankijkt terwijl hij op een mondharp speelt. Hij draagt een gevederde baret en zijn rechter schouder is ontbloot. Voor hem ligt op een tafeltje bladmuziek. Achter de bladmuziek bevindt zich de enige lichtbron in de voorstelling. Het vlammetje van de kaars is nog net zichtbaar. Hierdoor ontstaat een scherp contrast tussen licht en donker (clair-obscur).

Jongen met mondharp is het vroegste exemplaar in een reeks van schilderijen van muziekmakende jongens van de Utrechtse schilder Dirck van Baburen. Deze zijn allemaal ten halve lijve afgebeeld met bladmuziek voor zich. Van Baburen verbleef van omstreeks 1615 tot uiterlijk 1620 in Rome, waar hij in de ban raakte van Caravaggio. Zowel de compositie, het onderwerp en het clair-obscur van Jongen met mondharp ontleende Van Baburen direct aan deze Italiaanse schilder.

Toeschrijving en datering[bewerken | brontekst bewerken]

Het schilderij is rechtsboven gesigneerd en gedateerd ‘TBaburen fecit / An^o 1621’ (T. [=Theodor] Baburen heeft [dit] gemaakt in het jaar 1621).

Herkomst[bewerken | brontekst bewerken]

Het werk werd in 1953 aangekocht door het Centraal Museum van Kunsthandel P. de Boer in Amsterdam.

Externe links

Bronnen

Helmus, Liesbeth M. (1999) De verzamelingen van het Centraal Museum Utrecht. 5 Schilderkunst tot 1850, ISBN 90-73285-61-5, Utrecht: Centraal Museum, deel B, p. 581-582, cat.nr. 9.

Tentoonstellingen

Unbekannte Schönheit, Kunsthaus, Zürich, 1956, p. 12, cat.nr. 16.
La découverte de la lumière des Primitifs aux impressionnistes, Musée des Beaux-Arts, Bordeaux, 20 mei-31 juli 1959, p. 1-2, cat.nr. 2.
Keuze uit tien jaar aanwinsten 1951-1961, Centraal Museum, Utrecht, 9 maart-28 mei 1961, p. 9, cat.nr. 4, afb. 12.
L'art et la musique, Galerie des beaux-arts, [Musée des Beaux-Arts de Bordeaux], Bordeaux, 30 mei-30 september 1969, p. 13, cat.nr. 16.
Ruimte en perspektief, Centraal Museum, Utrecht, 1975-1976, geen catalogus.
Groeten uit Utrecht, Centraal Museum, Utrecht, 20 mei-18 juni 1989, geen catalogus.
La pintura holandesa del siglo de oro. La escuela de Utrecht, Banco Bilbao Vizcaya, Madrid, Banco Bilbao Vizcaya, Bilbao, Banco Bilbao Vizcaya, Barcelona, oktober 1992-februari 1993, ISBN 8486022681, p. 70-71, cat.nr. 4.
マスターズ・オブ・ユトレヒト・ユトレヒト中央美術館展・パレスハウステンボス美術館第 5回展/Masters of Utrecht. 17-19th century paintings from the collection of Centraal Museum Utrecht, Huis Ten Bosch, Nagasaki, 20 mei 1994-15 februari 1995, p. 48-49, cat.nr. 2.
De keuze van Simon Levie. Oude meesters in de collectie van het Centraal Museum, Centraal Museum, Utrecht, 17 juni-10 september 1995, geen catalogus.
Masters of Light. Dutch Painters in Utrecht during the Golden Age, The Fine Arts Museums of San Francisco, San Francisco, 13 september-30 november 1997, Walters Art Gallery, Baltimore, 11 januari-5 april 1998, National Gallery, Londen, 6 mei-2 augustus 1998, ISBN 0300073399, p. 242-244, cat.nr. 37.
Dipingere la musica. Strumenti in posa nell'arte del cinque e seicento, Santa Maria della Pièta, Cremona, 12 december 2000-18 maart 2001, ISBN 8881188538, p. 121-122, cat.nr. 1.28.
Dipingere la musica. Musik in der Malerei des 16. und 17. Jahrhunderts, Kunsthistorisches Museum Wien, Palais Harrach, Wenen, 4 april-1 juli 2001, ISBN 3854970218, p. 147-148, cat.nr. 1.28.
Utrechters dromen van Rome, Centraal Museum, Utrecht, 5 juli 2008-2 september 2012, geen catalogus.
ShadowDance, Kunsthal KAdE, Amersfoort, 18 september 2010-6 februari 2011, ISBN 9789490153106.
Dit is het Centraal Museum! Topstukken uit vijf collecties, Centraal Museum, Utrecht, 29 september 2012-1 september 2015, ISBN 9789059830295.
Paris Tableau, IVe édition, Palais Brongniart, Parijs, 13 november-16 november 2014, ISBN 9788898456031.
De wereld van Utrecht. Topstukken uit vijf collecties, Centraal Museum, Utrecht, 23 april 2016-30 april 2021, geen catalogus.
Utrecht, Caravaggio and Europe, Centraal Museum, Utrecht, 15 december 2018-24 maart 2019, Alte Pinakothek, München, 17 april-21 juli 2019, ISBN 9783777431338, p. 168-169, cat.nr. 31.