Joodse begraafplaats (Harderwijk)
| Joodse begraafplaats "De Veldkamp" Harderwijk | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Huidige straat | Lindenlaan | |||
| Jaar van stichting | 2e helft 18e eeuw | |||
| Aantal grafstenen | 68 | |||
| Toegankelijkheid | Afgesloten | |||
| ||||
De Joodse begraafplaats De Veldkamp te Harderwijk is gelegen aan de Lindenlaan in deze Gelderse gemeente. Ooit buiten de stad aangelegd, ligt het rechthoekige gebied met strak in het gelid staande grafstenen nu tussen hoge oude bomen in de schaduw van een modern appartementencomplex.
De eerst bekende aanwezigheid van een Jood in Harderwijk dateert van 1590. In de zeventiende eeuw was vestiging er lange tijd niet toegestaan, maar vanaf 1760 konden Joden de rechten van ingezetene verkrijgen en twee jaar later werd hen ook het poorterschap gegund. Veel Joden hadden in die tijd banden met de plaatselijke universiteit.
Begraafplaats aan de stadsmuur[bewerken | brontekst bewerken]
Vanaf het tweede decennium van de achttiende eeuw hadden de Joodse inwoners van Harderwijk de beschikking over een begraafplaats. Het betrof hier een verzoek aan het stadsbestuur van de bankhouder Mozes Heijman Mozes. Op 30 september 1716 kreeg hij toestemming het afgegraven walletje langs de stadsmuur achter de Grootepoort te gebruiken als begraafplaats voor hem en zijn bedienden.
De Veldkamp[bewerken | brontekst bewerken]
De juiste datum van de stichting van de begraafplaats De Veldkamp is niet achterhaald, maar zal in het tweede gedeelte van de 18de eeuw zijn gelegen. In de bewaard gebleven 'resolutien van de Magistraat' van vrijdag 10 februari 1764 staat: "de Heeren Presidenten zijn versogt en geautoriseert om een bequaame begraafplaats voor de Joodse natie op haar verzoek uit te sien, op rapport".
In 1852 werd in het nabijgelegen Tonsel door de Joodse gemeenschap van Harderwijk een nieuwe begraafplaats ingericht.
Na de Tweede Wereldoorlog werd de Joodse gemeente van Harderwijk opgeheven; slecht enkelen waren teruggekeerd van de onderduik of de kampen.
De Joodse begraafplaats aan Lindenlaan wordt sedert 1955 onderhouden door de afdeling plantsoenen van de gemeente Harderwijk. De begraafplaats is een gemeentelijk monument.
Afbeeldingen[bewerken | brontekst bewerken]
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
| Bronnen, noten en/of referenties
Bronnen |