Koninklijke vrijstad

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Koninklijke vrijstad (Latijn: Libera regia civitas, Hongaars: Szabad királyi város, Duits: Königliche Freistadt, Roemeens: Oraș liber regesc, Slovaaks: Slobodné kráľovské mesto, Kroatisch: Slobodni kraljevski grad) was de officiële benaming voor de belangrijkste steden in het Koninkrijk Hongarije van de 15e eeuw tot de vroege 20e eeuw. Deze benaming draagt het predicaat "koninklijk" omdat de koning van Hongarije deze steden bepaalde voorrechten had verleend en had onttrokken uit het bezit van de adel en grootgrondbezitters. De steden werden vrijsteden genoemd omdat ze een zekere vorm van zelfbestuur mochten uitoefenen op vlak van interne aangelegenheden.

De status van de koninklijke vrijsteden was vergelijkbaar met die van de vrije rijkssteden in het Heilige Roomse Rijk. Er kwam een einde aan het bijzondere statuut van de koninklijke vrijsteden met de administratieve hervorming die in 1876 werd doorgevoerd in Hongarije door de Regering-Kálmán Tisza.

Lijst van koninklijke vrijsteden van Hongarije[bewerken | brontekst bewerken]

Rába te Győr
Panorama op Kežmarok (Késmárk)
Kleinhöflein (Kishöflány) im Burgenland aan de voet van het Leithagebergte (Lajta-hegység)
Levoča (Lőcse) vanaf Mariánska hora (Máriahegy)
Novi Sad (Újvidék)
Zvolen (Zólyom)
Huidige naam Hongaarse naam Andere historische namen
Alba Iulia Gyulafehérvár
Arad Arad
Baia Mare Nagybánya
Baia Sprie Felsőbánya
Banská Bystrica Besztercebánya
Banská Štiavnica Selmecbánya
Bardejov Bártfa<
Bistrița Beszterce
Braşov Brassó
Bratislava Pozsony Pressburg, Prešporok
Brezno Breznóbánya
Budapest Buda
Cluj-Napoca Kolozsvár Klausenburg, Cluj
Debrecen Debrecen
Eisenstadt Kismarton
Erzsébetváros Erzsébetváros
Esztergom Esztergom
Gherla Szamosújvár
Győr Győr
Kežmarok Késmárk
Komárom Komárom
Košice Kassa
Kőszeg Kőszeg
Krapina Korpona
Kremnica Körmöcbánya
Levoča Lőcse
Ľubietová Libetbánya
Mediaș Medgyes
Modra Modor
Nová Baňa Újbánya
Novi Sad Újvidék
Orăștie Szászváros Broos
Pécs Pécs
Budapest Pest
Pezinok Bazin
Prešov Eperjes
Pukanec Bakabánya
Rijeka Fiume
Rust Ruszt
Sabinov Kisszeben
Satu Mare Szatmárnémeti Sătmar
Sebeș Szászsebes Mühlbach
Sfântu Gheorghe Szentgyörgy
Sibiu Nagyszeben Hermannstadt
Sighișoara Segesvár Schäßburg
Skalica Szakolca
Sombor Zombor
Sopron Sopron Ödenburg
Subotica Szabadka
Szeged Szeged
Székesfehérvár Székesfehérvár Stuhlweißenberg
Târgu Mureș Marosvásárhely
Timișoara Temesvár Temeschburg
Trenčín Trencsén
Trnava Nagyszombat
Veľký Šariš Nagysáros
Vukovar Vukovár Valkóvár
Zvolen Zólyom

Steden met gedeeltelijke rechten[bewerken | brontekst bewerken]

Huidige naam Hongaarse naam Andere historische namen
Banská Belá Bélabánya
Belá-Dulice Turócbéla
Berehove Beregszász
Nitra Nyitra
Podolínec Podolin
Sighetu Marmatiei Máramarossziget
Šamorín Somorja
Uzhhorod Ungvár
Vasvár Vasvár
Vršac Versec