Lakhmiden

المناذرة
ca. 300 – 602  →
Kaart
Kaart van het koninkrijk van de Lakhmiden
Algemene gegevens
Hoofdstad	Hira
Talen	Arabisch, Middelperzisch
Religie(s)	Christendom (Kerk van het Oosten)
Regering
Regeringsvorm	Monarchie
Staatshoofd	Koning

De Lakhmiden (Arabisch: اللخميون), in het Arabisch ook bekend als Al-Manādhirah (Arabisch: المناذرة) en Banu Lakhm (Arabisch: بنو لخم) was een Arabisch koninkrijk in zuid-Irak dat grofweg tussen 300 en 602 bestond. De hoofdstad van het rijk was de stad Hira. De Lakhmiden waren een vazalstaat en een belangrijke bondgenoot van de Sassaniden.

Geschiedenis

Het koninkrijk werd gesticht door de Arabische stam Banu Lakhm die in de tweede eeuw vanuit Jemen naar het noorden emigreerde. Aan het einde van de derde eeuw kwam de familie van de Lakhmiden aan de macht en 'Amr ibn Adi maakte van Hira de hoofdstad. Hij probeerde ook zijn macht uit te breiden tot aan de andere zijde van de Syrische woestijn en raakte hierbij in conflict met koningin Zenobia. 'Amr ibn Adi werd opgevolgd door zijn zoon Imru' al-Qays. Onder de Sassaniden diende hij als gouverneur over de Arabische stammen. Na een bezoek aan Syria liet hij zich kerstenen en schaarde hij zich aan de zijde van het Byzantijnse Rijk.

De tweede helft van de vierde eeuw is door een gebrek aan bronnen een obscure periode in de geschiedenis van de Lakhmiden. In de vijfde eeuw werd onder de leiding van koning Al-Nu'man twee grote paleizen gebouwd in respectievelijk Sadir en Kawarnaq, nabij Hira. Deze gebouwen werden beschouwd als wonderen in de toenmalige Arabische wereld. Onder koning al-Mundhir I vochten de Lakhmiden onder de Sassaniden tegen de Byzantijnen. Hij hielp ook Bahram V, die enige jaren in Hira had geleefd, bij het verkrijgen van de Perzische troon.

De bouw van het paleis van Kawarnaq, afbeelding uit een Perzisch manuscript.

Met de hulp van de Sassaniden wisten de Lakhmiden ook de noordelijke Arabische stammen onder controle te houden. Voor korte tijd werd Hira bestuurd door het hoofd van de stam van de Kenda. Al-Mundhir III wist opnieuw het gezag van de Lakhmiden in Hira te vestigen. Hij verkreeg van de Perzische koning Khosrau I. De dynastie bleef betrokken in de oorlog van de Sassaniden tegen de Byzantijnen en hun Arabische buren, de Ghassaniden. De laatste koning van het geslacht was al-Nu'man III en hij was een groot mecenas van de pre-islamitische poëzie. Hij werd echter in 602 door de Sassanidische koning Khosrau II ter dood veroordeeld vanwege verraad en hierop werd het rijk van de Lakhmiden geannexeerd door de Sassaniden.

Religie

Ondanks dat het merendeel van het volk van de Lakhmiden paganistisch waren was de stad Hira een belangrijk een centrum voor het Nestorianisme en kende het zijn eigen bisschoppen.

Lijst van koningen van de Lakhmiden

#	Koning	Periode
1	'Amr I ibn Adi	268–295
2	Imru' al-Qays I ibn 'Amr	295–328
3	'Amr II ibn Imru' al-Qays	328–363
4	Aws ibn Qallam (geen Lakhmid)	363–368
5	Imru' al-Qays II ibn 'Amr	368–390
6	al-Nu'man I ibn Imru' al-Qays	390–418
7	al-Mundhir I ibn al-Nu'man	418–462
8	al-Aswad ibn al-Mundhir	462–490
9	al-Mundhir II ibn al-Mundhir	490–497
10	al-Nu'man II ibn al-Aswad	497–503
11	Abu Ya'fur ibn Alqama (niet zeker)	503–505
12	al-Mundhir III ibn al-Nu'man	503/5–554
13	'Amr III ibn al-Mundhir	554–569
14	Qabus ibn al-Mundhir	569–573
15	Suhrab (Perzisch gouverneur)	573–574
16	al-Mundhir IV ibn al-Mundhir	574–580
17	al-Nu'man III ibn al-Mundhir	580–602

Bronnen

• C.E. Bosworth (1999): The History of Al-Tabari: The Sasanids, the Lakhmids, and Yemen, Volume V, SUNY Press, Albany.
• Lakhmids op Encyclopaedia Iranica