Langrenus (inslagkrater)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Langrenus
Kratergegevens
Coördinaten 8° 9′ ZB, 60° 9′ OL
Diameter 132 km
Kraterdiepte 2,7 km
Colongitude 300° bij zonsopgang
Kaartblad 80 (PDF)
Vernoemd naar Michael van Langren
Vernoemd in 1935
Tenzij anders aangegeven, zijn de gegevens ontleend aan de IAU/USGS-Databank
Een foto vanuit Apollo 8 tijdens de eerste bemande vlucht naar de maan in 1968

Langrenus is een grote inslagkrater op de Maan.

Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]

Langrenus is cirkelvormig en de binnenwand is breed en onregelmatig terrasvormig met een gemiddelde breedte van circa twintig kilometer. De buitenste wallen zijn onregelmatig en heuvelachtig. Het interieur van de krater heeft een hoger albedo dan de omgeving, dus de krater valt duidelijk op als de zon op zijn hoogtepunt staat. De kraterbodem is bedekt met tal van rotsblokken en is enigszins onregelmatig in de noordwestelijke helft. De centrale pieken zijn ongeveer 1000 meter hoog met een piek aan de oostelijke rand met een hoogte van 3000 meter.

Locatie[bewerken | brontekst bewerken]

Langrenus heeft een diameter van 132 km en bevindt zich op de voorkant van de maan. De krater ligt aan de oostelijke oever van de maanzee Mare Fecunditatis. In het zuiden ligt het overlappende kraterpaar Vendelinus en de kleinere Lamé.

Naamgeving[bewerken | brontekst bewerken]

De Zuid-Nederlandse cartograaf en astronoom Michael Florent van Langren was de eerste persoon die in 1645 een maankaart tekende en benamingen gaf aan heel wat geografische maangebieden. Hij noemde deze krater zelfs naar zichzelf (Langreni[1]). Ironisch genoeg is dit de enige die zijn oorspronkelijke benaming heeft behouden. Johannes Hevelius gaf aan deze krater de benaming Insula Major.[2] De benaming Insula Minor gaf hij aan de nabijgelegen kraters Atwood, Bilharz en Naonobu ten noordwesten van Langrenus.[3]

Transient Lunar Phenomena (TLP)[bewerken | brontekst bewerken]

Het gebied van Langrenus was niet gekend betreffende kortstondige vreemdsoortige optische verschijnselen. Echter op 30 december 1992 zag Audouin Dollfus van het Observatorium van Parijs met behulp van zijn telescoop een reeks lichtgloeden op de bodem van deze krater. Deze lichtgloeden veranderden in de loop van de tijd van vorm en professor Dollfus was van mening dat dit waarschijnlijk te wijten was aan een gasvormige emissie. De gebarsten bodem van de krater was mogelijk de bron van het gas.[4]

Kleurenanomalie in Langrenus[bewerken | brontekst bewerken]

Gedurende de missie van Apollo 14 in 1971 werden vanuit orbit om de maan enkele roestkleurige gebiedjes waargenomen op de oostelijke binnenhellingen van Langrenus: A distinct rusty color is evident in one of a group of smooth bulbous domes with single or multiple furrows at or near the crests.[5]

Satellietkraters van Langrenus[bewerken | brontekst bewerken]

Rondom Langrenus bevinden zich verscheidene kleinere kraters die genummerd werden, beginnend bij degenen die zich het dichtst bij het middelpunt van de krater bevinden.

Langrenus Breedtegraad Lengtegraad Diameter
E 12,7° ZB 60,6° OL 30 km
G 12,1° ZB 65,4° OL 23 km
H 8,0° ZB 64,3° OL 23 km
L 13,2° ZB 62,2° OL 12 km
M 9,8° ZB 66,4° OL 17 km
N 9,0° ZB 65,7° OL 12 km
P 12,1° ZB 63,1° OL 42 km
Q 11,9° ZB 60,7° OL 12 km
R 7,7° ZB 63,6° OL 5 km
S 6,7° ZB 64,7° OL 9 km
T 4,6° ZB 62,5° OL 42 km
U 12,6° ZB 57,1° OL 4 km
V 13,2° ZB 55,9° OL 5 km
W 8,6° ZB 67,3° OL 23 km
X 12,4° ZB 64,7° OL 25 km
Y 7,8° ZB 66,9° OL 27 km
Z 7,1° ZB 66,4° OL 20 km

Een aantal van de meer belangrijke kraters die Langrenus omringen zijn inmiddels hernoemd door de IAU:

Literatuur en maanatlassen[bewerken | brontekst bewerken]

  • Mary Adela Blagg: Named Lunar Formations.
  • T.W. Webb: Celestial Objects for Common Telescopes, Volume One: The Solar System (met beschrijvingen van telescopisch waarneembare oppervlaktedetails op de maan).
  • Tj.E. De Vries: De Maan, onze trouwe wachter.
  • A.J.M. Wanders: Op Ontdekking in het Maanland.
  • Hugh Percy Wilkins, Patrick Moore: The Moon.
  • Times Atlas of the Moon, edited by H.A.G. Lewis.
  • Patrick Moore: New Guide to the Moon.
  • Harold Hill: A Portfolio of Lunar Drawings.
  • Antonin Rukl: Moon, Mars and Venus (pocket-maanatlasje, de voorganger van Rukl's Atlas of the Moon).
  • Antonin Rukl: Atlas of the Moon.
  • Harry De Meyer: Maanmonografieën (Vereniging Voor Sterrenkunde, 1969).
  • Tony Dethier: Maanmonografieën (Vereniging Voor Sterrenkunde, 1989).
  • Ewen A. Whitaker: Mapping and Naming the Moon, a history of lunar cartography and nomenclature.
  • The Hatfield Photographic Lunar Atlas, edited by Jeremy Cook.
  • William P. Sheehan, Thomas A. Dobbins: Epic Moon, a history of lunar exploration in the age of the telescope.
  • Ben Bussey, Paul Spudis: The Clementine Atlas of the Moon, revised and updated edition.
  • Charles A. Wood, Maurice J.S. Collins: 21st Century Atlas of the Moon.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Langrenus (crater) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.