Luier

wasbare luiers

wegwerpluier

Een luier, of aangeduid met de merknaam pamper, is een absorberend kledingstuk dat in de regel wordt gebruikt door mensen en soms dieren. Hierbij gaat het om baby's en jonge kinderen (of dieren, zoals apen) die onzindelijk zijn, of om mensen die incontinent zijn, zoals dat (deels) het geval kan zijn bij bejaarden en lichamelijk- of mentaal gehandicapten.

Ook kunnen luiers gebruikt worden door personen die het toilet niet op tijd kunnen bereiken (diepzeeduikers, astronauten enz). Ten slotte kunnen, al of niet speciale, luiers worden gedragen en/of gebruikt door mensen met infantilistische gevoelens, vaak binnen de setting van een zogenaamd leeftijdsspel of Ageplay.

Overdag hebben de meeste kinderen geen luier meer nodig wanneer ze drie tot vier jaar oud zijn. Sommige kinderen blijven echter langer onzindelijk. Dit kan verschillende redenen hebben, zoals een ontoereikende productie van ADH in het lichaam, diabetes, emotionele of lichamelijke kwesties.

Benaming

Bij gebruik door volwassenen (en eventueel ook door oudere kinderen) spreekt men vaak liever over incontinentiemateriaal omdat luier geassocieerd wordt met jonge kinderen. Sommigen spreken juist wel over luier om het taboe daarop zo veel mogelijk te doorbreken. In Vlaanderen spreekt men in de omgangstaal eerder van een "pamper". De term wordt gebruikt voor het aanduiden van allerlei soorten wegwerpluiers voor baby's en volwassenen ongeacht het merk (Pampers is eigenlijk de merknaam van de babyluiers van het bedrijf Procter & Gamble).

Geschiedenis

De wegwerpluier werd door Marion Donovan (1917-1998) uitgevonden nadat zij begon te experimenteren met waterdichte overtrekbroekjes voor babyluiers.

Varianten

Er is een zeer grote variatie in luiers en/of sterk daarop gelijkende producten. Zeer regelmatig worden (in ieder geval volgens producenten) ook weer nieuwe "verbeteringen" uitgevonden.

Allereerst kan een vrij duidelijk onderscheid worden gemaakt in:

1. Puur op kinderen gerichte artikelen die overal te koop zijn. Als wegwerp-artikelen zijn deze luiers te vinden in alle supermarkten en drogisterijketens. Een aantal wasbare artikelen is te vinden in warenhuizen en specifieke babywinkels.
2. De (in principe) grotere incontinentiematerialen. Deze worden in de regel op medische indicatie bij de apotheek gehaald (maar worden soms ook via webshops besteld).

Binnen beide categorieën kunnen luiers dan weer als vijf hoofdtypes worden vormgegeven en gebruikt:

• De wegwerpluier voor eenmalig gebruik. Hiervan zijn vele varianten zowel qua maatvoering als qua eigenschappen. Vooral gebruikt voor zuigelingen/hele jonge kinderen en mensen die bedlederig zijn.
• De wasbare luier die meerdere malen gebruikt wordt, van katoen, bamboe of hennep. Ook een pure luier, in principe voor kinderen in de babyleeftijd.
• Het zogeheten luierbroekje, dat als een onderbroekje kan worden aangetrokken maar de functie van de normale luier vervult (meestal als wegwerp-product). Deze wordt vaak gebruikt bij zindelijkheidstraining en daarnaast voor niet bedlederige mensen die incontinent zijn.
• De nachtbroekjes, speciaal voor bedplassende kinderen (al of niet in wegwerp-vorm). De wegwerp-nachtbroekjes zijn ook voor oudere kinderen in supermarkten en bij drogisterijen verkrijgbaar.
• Speciale zwemluiers (meestal voor baby's vanaf 3 maanden) die beschermen tegen de kleine 'ongelukjes'; ze zwellen niet op in het water maar absorberen wel urine en ontlasting.

Vervolgens zijn er dan nog van alle type luiers en/of incontinentiematerialen vele verschillende maten en nog diverse andere specificeringen. Zo zijn er luiers die zijn ingespeeld op het meer gaan bewegen van jonge kinderen en luiers die extra absorberend zijn.

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie Diapers van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.