Marmornectes
Marmornectes is een geslacht van de Plesiosauria dat tijdens de middelste Jura leefde in het gebied van het huidige Engeland. De enige benoemde soort is Marmornectes candrewi.
Vondst en naamgeving
[bewerken | brontekst bewerken]In 1998 vond Chris Andrew, de voormalige conservator van het Bedford Museum, in een afwateringskanaal van de Quest Pit, ten oosten van Stewartby, nabij Bedford het skelet van een plesiosauriër. Het werd hetzelfde jaar door hem, Mark Evans en Ashley Garbutt geborgen. Het exemplaar werd in 1999 door hem aan het museum geschonken.
In 2011 werd de typesoort Marmornectes candrewi benoemd en beschreven door Hilary Frances Ketchum en Roger Benjamin James Benson. De geslachtsnaam is een combinatie van het Latijn marmor, "mergel", "schuim van de zee", en het Grieks nektes, "zwemmer". De soortaanduiding eert Andrew als ontdekker.
Het holotype, BEDFM 1999.201, is gevonden in een laag van de Oxford Clay Formation die dateert uit het Callovien, ongeveer 164 miljoen jaar oud. De meeste plesiosauriërskeletten uit die formatie zijn aangetroffen in de K. jasoni-Zone, maar Marmornectes komt uit de S. enodatum-Subzone van de Sigaloceras calloviense-Zone, deel van de Peterboroughafzetting, en is daarmee een tweehonderdduizend jaar ouder.
Het holotype bestaat uit een vrij volledig skelet met gedeeltelijke schedel. Bewaard zijn gebleven: de symfyse van de onderkaken en de ramus van de linkeronderkaak; de praemaxillae; het rechterbovenkaaksbeen, vier losse tanden; beide squamosa; het atlas-draaier complex inclusief het intercentrum en de wervelboog van de draaier; dertien verdere wervellichamen van de nek; twee wervelbogen van de nek; twee wervellichamen van borstwervels; twaalf wervellichamen van ruggenwervels; twee wervelbogen van de rug; een wervellichaam van een sacrale wervel; acht centra van staartwervels; een wervelboog uit de staart; zes nekribben; tien volledige ribben van de borstkas; een staartrib; stukken van beide schouderbladen; stukken van beide ravenbeksbeenderen; het linkersleutelbeen; beide opperarmbeenderen; beide ellepijpen; talrijke polsbeenderen; stukken van beide darmbeenderen; een zitbeen; de dijbeenderen; de scheenbeenderen; de kuitbeenderen; en talrijke enkelbeenderen en kootjes.
Beschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]Marmornectes is een vier meter lang.
Het geslacht onderscheidt zich door een aantal basale kenmerken. De snuit is vooraan niet sterk verbreed; de zijkanten lopen vrijwel recht. De nekribben hebben een taps toelopende achterste tak. De achterste buitenste tak van het ravenbeksbeen strekt zich niet verder naar buiten uit dan de binnenrand van het schoudergewricht. Het bovenste uiteinde van het darmbeen is niet strek verbreed. Het scheenbeen mist een facet voor het contact met het intermedium.
De algemene bouw lijkt sterk op die van Peloneustes. De snuit is lang. In de symfyse staan zes paar tanden die worden gescheiden door een opvallende middengroeve. De tandrichels beginnen pas op zekere afstand van de snijranden.
Fylogenie
[bewerken | brontekst bewerken]Marmornectes is in de Pliosauridae geplaatst, als zustertaxon van de Thalassophonea:
| Plesiosauria |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Marmorenectes zou volgens de beschrijvers een vroege ontwikkelingsgraad van de Pliosauridae vertegenwoordigen, met een klein formaat, lange nek en spitse snuit. Pa na het uitsterven van de Rhomaleosauridae zou de groep grote apexpredatoren voortbrengen.
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Hilary F. Ketchum & Roger B.J. Benson. 2011. "A new pliosaurid (Sauropterygia, Plesiosauria) from the Oxford Clay Formation (Middle Jurassic, Callovian) of England: evidence for a gracile, longirostrine grade of Early-Middle Jurassic pliosaurids". Special Papers in Palaeontology. 86: 109–129