Natriumwaterstoffosfaat

Natriumwaterstoffosfaat
Structuurformule en molecuulmodel
	Structuurformule van natriumwaterstoffosfaat
Algemeen
Molecuulformule	HNa2O4P, Na2HPO4
IUPAC-naam	natriumwaterstoffosfaat
Andere namen	dinatriumwaterstoforthofosfaat, dinatriumwaterstoffosfaat, dibasisch natriumfosfaat, natriummonowaterstoffosfaat
Molmassa	141,96 g/mol
CAS-nummer	7558-79-4
EG-nummer	231-448-7
Wikidata	Q418448
Vergelijkbaar met	natriumdiwaterstoffosfaat, natriumfosfaat
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	(dihydraat) 2,066 g/cm³
Smeltpunt	250 °C
Oplosbaarheid in water	(bij 20 °C) 77 g/L
Goed oplosbaar in	water
Evenwichtsconstante(n)	pKa = 12.35
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal	Scheikunde

(di)Natrium(mono)waterstoffosfaat (Na₂HPO₄) is een natrium zout van fosforzuur. Het is een wit, zeer hygroscopisch poeder dat zeer goed oplosbaar is in water.^[1] Het wordt daarom als antiklontermiddel gebruikt in commerciële, poedervormige producten. Naast de watervrije vorm is de stof commercieel ook verkrijgbaar in verschillende gehydrateerde varianten.^[2]

Andere toepassingen

Natriumwaterstoffosfaat wordt in sommige ontbijtgranen toegepast om de kooktijd te verkorten.
Natriumwaterstoffosfaat wordt in combinatie met natriumfosfaat gebruikt om waterkokers en dergelijke vrij te houden van ketelsteen.
Dinatriumfosfaat is de aangewezen therapie voor koeien met het downer cow syndroom.

Hydraten

Naast het anhydraat zijn een aantal hydraten bekend:

Brutoformule	Gewone formule	CAS-nummer	Naam	Molmassa
HNa₂O₄P	Na₂HPO₄	7558-79-4	watervrij natriumwaterstoffosfaat	141,96 g/mol
H₅Na₂O₆P	Na₂HPO₄·2 H₂O	10028-24-7	natriumwaterstoffosfaatdihydraat	177,99 g/mol
H₁₅Na₂O₁₁P	Na₂HPO₄·7 H₂O	7782-85-6	natriumwaterstoffosfaatheptahydraat	268,07 g/mol
H₂₅Na₂O₁₆P	Na₂HPO₄·12 H₂O	10039-32-4	natriumwaterstoffosfaatdodecahydraat	358,14 g/mol

Bronnen, noten en/of referenties

[1] Physical data (pdf)

[2] MSDS

[1]

[2]