Overleg:Hernia diaphragmatica

Pagina-inhoud wordt niet ondersteund in andere talen.
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Ik vind het niet logisch om "diafragma" te spellen en daarnaast "hernia diaphragmatica" te gebruiken. Het is ook "oesofagus", dus de eerste spelling heeft mijn voorkeur. --DrJos (overleg) 29 jan 2015 15:56 (CET)[reageer]

Ik zal over 3 dagen (wanneer ik dat kan) de titel wijzigen naar een "f". Dit is immers de gangbare spelling in Nederland. -- RobTolboom (overleg) 16 jun 2015 14:20 (CEST)[reageer]
In 2010 heb ik een titelwijziging van hernia diafragmatica naar hernia diaphragmatica doorgevoerd met als opgegeven reden: "Bij een Latijnse grammaticale constructie hoort ook een Latijnse spelling. Vandaar dus wel 'ph' en geen 'f'." Pinkhof Geneeskundig woordenboek (2012) benadrukt ook meerdere keren dat er duidelijk een verschil zit tussen de spelling bij Latijnse woorden in een Nederlandse "context" en Latijnse woorden binnen Latijnse woordgroepen, waarbij dan ook de zuivere latijnse spelling gehanteerd dient te worden (Pinkhof geeft onder andere het voorbeeld allergische rinitis [rh->r] en rhinitis allergica [hier wel met rh]). De schrijfwijze hernia diafragmatica zou inhouden dat er in een Latijnse woordgroep een Nederlandstalige spelling met f wordt gehanteerd. Overigens komt deze incorrecte spelling vrij vaak voor, maar dat maakt haar nog niet juist. Wimpus (overleg) 26 aug 2015 13:17 (CEST)[reageer]
Als toevoeging: diafragma heeft een Nederlandse schrijfwijze als het een los woord is. In hernia diaphragmatica is het onderdeel van een woord in een Latijnse woordgroep en heeft het dan wel de Latijnse spelling. Wimpus (overleg) 26 aug 2015 13:22 (CEST)[reageer]
De vraag die hier centraal moet staan is niet – zoals Wimpus beweert – wat taalkundig gezien het meest correct Latijn is, maar welke schrijfwijze tegenwoordig het breedst aanvaard is en wordt aanbevolen door standaardwerken op dit gebied. In de online versie van de TA (1998) is in dit geval geen van beide schrijfwijzen terug te vinden. Het is dus zo niet te zeggen of de titel terecht is gewijzigd. De Wikischim (overleg) 29 aug 2015 12:56 (CEST)[reageer]
TA staat voor Terminologia Anatomica, niet voor Terminologia Nosologica. De term hernia diaphragmatica is daarom niet aanwezig in deze lijst van nomina anatomica. Het middenrif is echter wel een nomen anatomicum en komt in de Latijnse lijst voor als diaphragma (let wel: Latijnse spelling) als los woord en als onderdeel van een Latijnse woordgroep als diaphragma pelvis en pars costalis diaphragmatis.
Van dit zelfstandig naamwoord is ook het bijvoeglijk naamwoord diaphragmaticus/a/um gevormd en dit wordt aangetroffen in Latijnse constructies in de TA als facies diaphragmatica, constrictio diaphragmatica, fascia diaphragmatica, pars diaphragmatica en dergelijke.
Pinkhof Geneeskundig woordenboek (2012, p. 1318) zegt:
"Voor klassieke vaktermen gelden altijd de spelling- en grammaticaregels voor het Grieks c.q. Latijn. Vaak betreft een klassieke vakterm een combinatie van Latijnse zelfstandige en bijvoeglijke naamwoorden. De genoemde taalkundige regels gelden niet voor de bastaardvorm. Die is vaak in bijvoeglijke naamwoorden te herkennen aan de Nederlandstalige woorduitgangen, die niet in het Latijn voorkomen. Zo is de Latijnse uitgang -icus/-icum/-ica in het Nederlands vervangen door '-isch(e)'....
In medische vaktaal moet men bedacht zijn op spelfouten als: artritis gonorroïca - correct: arthritis gonorrhoica...asthma-aanval - correct astma-aanval."
Hieruit kan men opmaken dat men in het Nederlands diafragma en diafragmatisch dient te schrijven (Griekse φ en Latijnse ph wordt vervangen door Nederlandse f) en in het Latijn hernia diaphragmatica (Latijnse uitgang -ica en Latijnse grammaticale constructie, dus Latijnse schrijfwijze). Wimpus (overleg) 29 aug 2015 15:34 (CEST)[reageer]
Overigens schrijven zowel Pinkhof Geneeskundig woordboek (2012) als Coëlho Zakwoordenboek der geneeskunde (2003) hernia diaphragmatica en niet hernia diafragmatica. Wimpus (overleg) 29 aug 2015 15:47 (CEST)[reageer]

Ter aanvulling: niet iedereen is bekend met de regels met betrekking tot het schrijven van t/th, r/rh en f/ph in bastaardwoorden. Zo gaat een schrijfwijze als rhinorree in tegen de regels van de Taalunie. De regels met betrekking tot het schrijven van bastaardwoorden staan echter niet in extenso in elke uitgave van de Leidraad van de Taalunie. Zo spreekt de Leidraad van 2005 alleen over de kweste t/th (bij 3.3) en niet over r/rh of f/ph. De Leidraad uit 1995 (mijn uitgave: tiende oplage, 1997) bespreekt zowel t/th, r/rh als f/ph niet. De Leidraad van de "Herziene Woordenlijst van de Nederlandse taal" uit 1990 (mijn uitgave: vijfde oplage, 1992) [is eigenlijk de Woordenlijst van 1954 met aanvullingen], zegt hierover:

"
2.1.4. Spelling van de bastaardwoorden
Ph of f?
Altijd f: foto, fotograaf, grafisch enz.
...
Rh pf r?
Altijd r: catarre, resusfactor, reumatiek, ritme enz.
...
Th of t?
Alleen t wordt gespeld:
1. aan het eind van een woord, alsmede in buigingsvormen en Nederlandse afleidingen daarvan: chrysant, chrysanten, chrysantje, psychopaat, psychopaten enz.;
2. voor een medeklinker: antraciet, antropologie, astma, astmatisch, atleet, etnografie, filantroop, ritme, trombose enz.;
3. na f en ch: difteritis, diftong; autochtoon.
In alle andere gevallen is de schrijfwijze met t toegelaten. De voorkeur wordt echter gegeven aan th: apotheker, methode, neurasthenie, theologie, theorie, telepathie, telepathisch, ook apoteker enz.
"

De opmerking "...met t toegelaten" gaat over de spelling die toegelaten was naast de "voorkeursspelling". Die situatie heeft men afgeschaft bij de invoering van het nieuwe Groene Boekje in 1995. Wimpus (overleg) 29 aug 2015 18:34 (CEST)[reageer]

Ik begrijp dat dit artikel over het verschijnsel Middenrifbreuk gaat. Dat is een gangbaar Nederlands woord. Waarom moet het artikel desondanks per se een Latijnse naam hebben? De Wikischim (overleg) 29 aug 2015 13:05 (CEST)[reageer]

Voor het trefwoord "glijbreuk" wordt verwezen naar dit lemma Hernia diaphragmatica, waarin het wordt genoemd, maar niet verklaard. De termen zijn niet synoniem. Het begrip glijbreuk is ruimer. Een definitie (of een nieuw lemma) van glijbreuk is gewenst. Dat is niet mijn expertise. Een anatomisch naslagwerk is momenteel niet binnen mijn bereik. Ojjm (overleg) 2 jul 2021 13:03 (CEST)[reageer]