Overleg:Hooglandpoelen

Een totaal onbekend onderwerp

De hoogland poelen in de buurt van Chandler zijn zo ongeveer het meest onbekende onderwerp dat met de maan te maken heeft. Ik vond het dan ook hoog tijd dat daar een Wikipedia artikel rond opgebouwd zou worden. Aldus geschiedde, en dan nog in het midden van een heuse crisissituatie (een schrikwekkende pandemie) die menig lezer niet direkt aan de maan doet denken, maar wel aan het einde van hetgeen we altijd als "een geruststellend gevoel" hebben gekend. Dat gevoel bestaat dus niet meer. DannyCaes (overleg) 13 mrt 2020 23:49 (CET)

Lijkt inderdaad weinig bekend, waarschijnlijk omdat ze zich aan de "Dark Side of the Moon" bevinden? Ik zou eerder de voorkeur geven aan de artikeltitel "Hooglandpoelen", meervoud en aan elkaar geschreven. DirkVE overleg 14 mrt 2020 10:51 (CET)

Voor mij is dat O.K., dus de titel Hooglandpoelen (aan elkaar). Ik had ook zoiets in gedachten toen ik dat artikel opstartte, maar ik twijfelde nog wat. Nu, ik tracht zoveel mogelijk nieuwe Nederlandstalige maanartikels op te starten met aandacht voor (zo goed als) onbekende soorten oppervlakteformaties, zoals bijvoorbeeld de onregelmatige maregebiedjes. Er zou omtrent de vrij zeldzame en toch wel geheimzinnige schachtvormige putten ook een apart Nederlandstalig artikel moeten komen, maar ik laat dit item voorlopig aan bod komen als onderdeel in het artikel Onregelmatig maregebied. Zo is het ook als onderdeel opgenomen in het boek Irregular Mare Patches on the Moon van John Moore (dit boek is een aanrader voor iedere maan-enthousiast, vooral om als gids te gebruiken tijdens zoektochten in de ACT-REACT Quick Map vol hogeresolutiefoto's afkomstig van de Lunar Reconnaissance Orbiter!). DannyCaes (overleg) 14 mrt 2020 15:23 (CET)

Een genummerde lijst van alle hooglandpoelen?

Als men de ACT-REACT Quick Map aandachtig bestudeert (dus voornamelijk de sector ten zuidzuidoosten van d'Alembert op de achterzijde van de maan), dan valt vrijwel direkt op dat het samenstellen van een genummerde lijst van alle hooglandpoelen (zowel de grote als de kleine exemplaren) een onbegonnen werk is. Het zijn er duizenden! En het lijkt er sterk op dat heel het bekraterde maanlandschap in deze regio ooit een soort "neerslag" van één of andere vloeibare substantie heeft ondergaan, want de bodemgedeelten van praktisch alle kraters en kratertjes aldaar "staan onder water". Zeer merkwaardig! Dit is dus het enige gebied op de maan waar zoiets voor komt. Maar zoals gezegd: het vergt een superdik "telefoonboek" om een genummerde lijst samen te stellen van alle hooglandpoelen ten Z.Z.O. van d'Alembert! DannyCaes (overleg) 14 mrt 2020 17:17 (CET)

Lijkt me inderdaad onbegonnen werk. Ik denk dat dit artikel op deze manier wel een uitleg geeft over het maanoppervlak. Het valt me wel op dat er heel wat inslagkraters niet beschreven zijn op nlwiki. Ik kan hier wel helpen, denk ik, om aan de hand van de Engelstalige pagina's een aantal rode links blauw te maken. DirkVE overleg 14 mrt 2020 18:46 (CET)

Goed idee, maar misschien toch beginnen met de grootste inslagbekkens en walvlakten, om vervolgens zoveel mogelijk info omtrent de nabijgelegen kleinere kraters en opmerkelijke oppervlakteformaties in deze artikels toe te voegen. Het aantal door de I.A.U. erkende namen van zowel grote als kleine maankraters is ontzagwekkend! Voeg daar dan nog eens het aantal kraters aan toe die ooit één of meerdere niet-erkende namen hebben gekregen, en het hek is helemaal van de dam! (dat was dus ooit mijn hobby: het opzoeken van niet-erkende maannomenclatuur via niet-zo-recente maankaarten en zeldzame maanatlassen). Ik kreeg er een maanhoofd van (en dat heb ik nu nog steeds moet ik zeggen) (op 't werk weten ze ondertussen ook al dat ik "iets heb" met de maan) ("iets"). DannyCaes (overleg) 14 mrt 2020 19:52 (CET)

Vreemdsoortige donkere kronkelige lijnen of "golven"

Sommige van die hooglandpoelen vertonen aan de randen ervan een soort kronkelige lijnen van (wat eruitziet als) hele reeksen opeenhopingen van kleine donkere rotsblokken of puin. Men zou er een soort "gestagneerde golven" in kunnen zien, qua vormen een beetje vergelijkbaar met de golven (of "baren") in het ondiepe gedeelte van de zee nabij het strand, of nog beter, de "verwrongen" vormen die men aantreft op het harde strandgedeelte tijdens eb (het gestolde resultaat van de grillige speling van het zeewater doorheen het zand). Was professor M.G.J.Minnaert nog in ons midden, hij zou vol verbazing naar de hogeresolutiefoto's van de Lunar Reconnaissance Orbiter zitten kijken! DannyCaes (overleg) 14 mrt 2020 18:32 (CET)

Lunar Orbiter 5 opname LO-V-079-m

Misschien, ik zeg wel MISSCHIEN, is er van sommige hooglandpoelen (de grootste exemplaren ervan) iets te zien op LO-V-079-m, genomen door Lunar Orbiter 5 in de jaren 60 van de vorige eeuw. Spijtig genoeg zie ik hier dat de hogeresolutiescan van deze opname ontbreekt in het online archief van de USRA-LPI (Lunar and Planetary Institute). Helaas zijn op die opname een groot aantal ontwikkelfouten te zien, waardoor LO-V-079-m waarschijnlijk "uit de boot viel" om er hogeresolutiescans van te maken. Pech. In ieder geval, zie de lageresolutiescan met aanduidingen van de kraternamen:

• https://www.lpi.usra.edu/resources/lunar_orbiter/images/aimg/v_079_m.jpg
• DannyCaes (overleg) 15 mrt 2020 12:03 (CET)

"Mini Mare Australe".

Daar in dat gebied van die geheimzinnige hooglandpoelen is een sub-gebiedje te vinden dat eruitziet als een soort miniatuurversie van Mare Australe. Het ligt ten westen van Chandler Q, meer bepaald op Latitude: 41.26, Longitude: 166.95, de diameter van dat sub-gebiedje bedraagt iets van een 5 tal kilometer. Ik kan mis zijn, maar het zou wel eens kunnen (?) dat betreffend gebiedje het "hart" is van het volledige gebied der hooglandpoelen. Bijna alle kraters in dat sub-gebiedje zijn tot aan de randen gevuld met de vlak uitziende materie. Ik moet zeggen, het volledige gebied van die hooglandpoelen laat mij sinds de 14de maart 2020 niet los, en ik denk dat ik ga proberen om de exacte begrenzing van dat gebied te bepalen (de vraag is dus, vanwaar precies beginnen de kraters en kratertjes die merkwaardige vlak uitziende bodems te vertonen?). Terzijde, noem het escapisme om de harde werkelijkheid van dezer dagen niet te veel te moeten aanhoren of te ondervinden (het Zwaard van Damocles, de pandemie). In ieder geval ben ik toch maar al te blij dat de maan bestaat, om er op een bepaalde manier naartoe te kunnen vluchten! DannyCaes (overleg) 15 mrt 2020 20:13 (CET)

Antipode van stralenkrater Tycho

Of het er nu echt iets mee te maken heeft weet ik niet, maar ik merk hier nu plots dat het gebied van de hooglandpoelen nabij Chandler de antipode is van de welgekende stralenkrater Tycho! Ik moet alles voor de zekerheid nog enkele keren controleren, maar ik geloof dat ikzelf iets ontdekt heb! (in de veronderstelling dat het dus nog niet al eens veel eerder door iemand anders ontdekt is, hetgeen mogelijk is). DannyCaes (overleg) 19 mrt 2020 12:42 (CET)

Nee, ik ben helaas niet de eerste dit heeft opgemerkt. Zie o.a. het PDF bestand TYCHO EJECTA DEPOSITS NEAR THE BALLISTIC ANTIPODE van J. B. Adler. DannyCaes (overleg) 19 mrt 2020 13:03 (CET)

Tiens, dan kunnen we ons afvragen of andere opvallende stralenkraters, zoals bijvoorbeeld Copernicus, ook zulke antipodale hooglandpoelen hebben opgeleverd... Een vraag voor Dirk V., hoe zit het eigenlijk met Mercurius, zijn daar ook zo van die hooglandpoelen ontdekt? DannyCaes (overleg) 19 mrt 2020 14:40 (CET)

Kratertjes op een soort modderachtige substantie? (hooglandpoelen nabij Keeler V)

Wat mij opvalt in de hooglandpoelen omstreeks de vormeloze depressie Keeler V (ten westen van Keeler; de antipode van de bekende inslagkrater Copernicus) zijn allerlei piepkleine kratertjes die eruitzien alsof niet al te kleine rotsblokken insloegen op een soort modderachtige substantie, waardoor de kratertjes een typisch half-vloeibaar uitzicht vertonen (men kan er met gemak het geluid SPLOTCH bij bedenken). Ik weet niet of ik de eerste ben die de hooglandpoelen nabij Keeler V heeft ontdekt, maar wat ik wel weet is, dat ik mij helemaal niet zit te vervelen tijdens de dagen van de aan banden gelegde bewegingsvrijheid! (lees: het effect van de pandemie van het jaar 2020). Ik zou aan allen zeggen: exploreer de online ACT-REACT Quick Map (met de duizenden hogeresolutiefoto's afkomstig van de Narrow Angle Camera (NAC) van de Lunar Reconnaissance Orbiter), en U verveelt zich nooit! DannyCaes (overleg) 20 mrt 2020 21:03 (CET)

Expanderende en samenkomende concentrische schokgolven.

Ik weet heus wel dat Wikipedia helemaal niet de plaats is om met zelf bedachte hypothesen en theorieën op de proppen te komen, want daar dient Wikipedia niet voor, maar toch zou ik hier in deze overlegpagina iets willen beschrijven omtrent een mogelijke ontstaanswijze van de hooglandpoelen op de maan. Zou het niet kunnen dat tijdens de inslag van een interplanetair object met de afmetingen van een kleine asteroide, een stelsel expanderende concentrische schokgolven de volledige maan "rondgaan" om omstreeks de antipode van de inslag samen te komen en om aldaar een soort geconcentreerde maanbeving te veroorzaken? Dus dat een groot gedeelte van het regolith omstreeks de antipode een hevige schok ondergaat en wordt "omgeploegd"? Vandaar dus de opeenhopingen in de lagere gedeelten van de komvormige kraters (hooglandpoelen zouden dus concentraties van regolith zijn). DannyCaes (overleg) 21 mrt 2020 09:12 (CET)

Het denkbeeld van de expanderende en samenkomende concentrische schokgolven is er gekomen na het zitten mijmeren omtrent een grote gewichtloze bol water (bijvoorbeeld in het ruimtestation I.S.S.) waarbij een astronaut een veel kleiner waterbolletje doet "inslaan" op het oppervlak van de grotere bol. Wat zou er gebeuren? Aan het oppervlak van de veel grotere bol zou een stelsel expanderende en samenkomende concentrische rimpelingen zichtbaar zijn, die een aantal keren de volledige bol zouden "rondgaan" alvorens geleidelijk "uit te sterven". De antipode van de inslag van het kleinere waterbolletje zou daarbij aandachtig in het oog gehouden moeten worden, om te zien of de samenkomende concentrische rimpeling zich aldaar veel heviger voordoet. Uiteraard kan zo'n experiment dankzij de technologie ook op een digitale manier worden uitgevoerd, met behulp van een geavanceerd computerprogramma en driedimensionele visualisatie. Dus daar hoeft geen echt water in gewichtloze toestand aan te pas te komen. DannyCaes (overleg) 21 mrt 2020 09:29 (CET)