Overleg:Jacob van Duvenvoorde

Wapen

Beste OSeveno, het wapen dat in dit lemma geplaatst is zou van het geslacht Duvenvoorde zijn. Dat is mi niet juist. De Duvenvoordens voerden het Wassenaar-wapen met breking door kleurwisseling: 3 wassenaars in zwart op goud, in plaats van zilver op rood. Dat is al vanaf rond 1300. Haagschebluf (overleg) 2 jan 2016 04:49 (CET)

B.

Beste Haagschebluf: In dat geval moet dit worden gecorrigeerd. Weet je echt zeker dat het gedeelde wapen (B.), waarvan duidelijk is dat zijn zoon Jacob Jacobsz. van Wassenaer Obdam (1610-1665) het wél voerde, niet ook door Jacob Gijsbertsz., zijn vader werd gevoerd ? Ik kon geen bron vinden, die het ene of het andere onderschrijft. Jacob Gijsbertsz. van Duvenvoorde (1574–1623) is degene die de naam Van Wassenaer (Obdam) heeft aangenomen en omstreeks diezelfde tijd zou ook het wapen Van Wassenaer zijn aangenomen, wat mij ook wel logisch lijkt. De ene bron zegt dat hij de naam Van Wassenaer aannam in 1620, de andere stelt echter dat dit al in 1590 zou zijn gebeurd. Het jaar 1590 lijkt te zijn gekozen omdat toen Gijsbert van Duvenvoorde is overleden, en zoon Jacob Gijsbertsz. hem toen opvolgde als stamhouder. Wat geldt indien beiden van toepassing zijn geweest ? Indien hij eerst het wapen voerde met 3 wassenaars in zwart op goud, en na de naamswijziging het gevierendeelde wapen (B.) ? Moeten dan beide wapens worden geplaatst ? Of meen je dat het zoon Jacob Jacobsz. was die werd geboren met het ene, en stierf met het andere wapen ? Twijfelachtig: Hij werd immers geboren in 1610, toen volgens de ene bron de familienaam nog niet was gewijzigd, maar volgens de andere wel. Zelf zou ik kiezen voor het wapen dat zij droegen ten tijde van hun overlijden. Overigens heb ik een wapen geplaatst omdat ik geen portret kon vinden van Jacob Gijsbertsz. van Duvenvoorde.

• Nederlands Adelsboek 1923, Jaargang 21: Wapen, sedert het begin der 17e eeuw gevoerd: Gevierendeeld: I en IV in rood drie zilveren wassenaars 2 en 1 (van Wassenaer); II en III in blauw een gouden dwarsbalk (Leidsche burggraven). Twee helmen, de eerste gekroond en met zilver-rode dekkleden, de tweede zonder kroon of wrong en met zwart gouden dekkleden. Helmtekens: 1^e 10 zwarte struisveren in twee rijen boven elkander, elk van vijf veren, opkomende uit een rode kuip met 2 gouden hoepels. 2^e een zwarte, met rood opgeslagen hoed, getopt met twee gouden molenwieken, in de vorm van een omgekeerde keper geplaatst. Schildhouders: rechts een roodgetongde gouden griffioen, links een roodgetongde gouden leeuw, Wapenspreuk: Mit gansch trouwe.
• Nationaal Archief: Het wapen van de familie Van Duvenvoorde was blijkens zegels vanaf 1360 drie wassenaars. (Abdij Rijnsburg, inv. 595.) In kleuren was het wapen: in goud drie wassenaars van sinopel – heraldisch zwart. Het wapen was daarmee in de veertiende eeuw gelijk aan dat van de hoofdtak Van Wassenaer maar daar vierendeelde Filips van Wassenaer na verkrijging van het Leidse burggraafschap in 1340 zijn wapen van drie wassenaars met de dwarsbalk van de burggraaf. Het wapen van de hoofdtak was echter in de dertiende eeuw anders geweest, namelijk gedwarsbalkt van acht stukken, waarover een St. Andrieskruis. Het was een wapen, dat opmerkelijk veel op dat van de hoofdstam Van Amstel leek. De moord op graaf Floris V kan niettemin de reden niet zijn geweest voor het nieuwe wapen, dat al in 1294 voorkomt. ("De Nederlandsche Leeuw", 1931, kolom 225-228) Hoe dit zij, het nieuwe wapen werd reeds kort na 1300 door de tak Polanen overgenomen en zo successievelijk door bijna alle andere takken. De uitzondering was de familie Van Raaphorst, die het wapen met de dwarsbalken behield. Het was Kerstant van Raaphorst, van wie als eerste van de familie een zegel is overgeleverd: gedwarsbalkt van zes stukken. (CSN., nr. 1141) Tenslotte liep één Van Duvenvoorde met een zegel van de veertiende eeuw uit de pas. Het was Jan van Duvenvoorde (†1324), jongere broer van bovengenoemde Floris van Duvenvoorde. Zijn zegel, dat van de periode 1280-1290 zal dateren, was: gedwarsbalkt van zes stukken, beladen met een schuinbalk. Van de familie Van Duvenvoorde was hij zo de enige met het oude wapen maar dat is genoeg om te mogen veronderstellen, dat deze familie tot het eind van de dertiende eeuw een dergelijk wapen met schuinbalken heeft gevoerd. Nadat de familie Van Duvenvoorde de naam Van Wassenaer had aangenomen, bedienden zij zich ook van het wapen, dat eertijds Filips van Wassenaer vanaf 1340 had gevoerd. Het was gevierendeeld: I en IV: in rood drie zilveren wassenaars en II en III: in azuur - heraldisch blauw- een gouden dwarsbalk met als hartschild Duvenvoorde.

Janskerk (Gouda) raam no. 4, gemaakt in 1594, met het wapen van Johan van Duvenvoorde, neef van Jacob Gijsbertsz van Duvenvoorde

• Op raam no. 4 van de gebrandschilderde glazen in de Grote of Sint-Janskerk in Gouda (gemaakt in 1594) staat het wapen van admiraal Johan van Duvenvoorde (later Van Wassenaer). Zijn jongere neef admiraal Jacob Gijsbertsz van Duvenvoorde volgde hem in het wijzigen van zijn geslachtsnaam. Uit dat oogpunt is het dus interessant om diens wapen te bekijken. Los van het hartschild (Warmond) is dat in gevierendeeld, met goud in I en IV en blauw in II en III. Op I en IV staan elk drie zwarte wassenaars (3, 1) en op II en III drie zilveren wassenaars (3, 1), gescheiden door een gouden dwarsbalk. Het helmteken is met twee molenwieken. Nu komt mij voor dat mijn analyse misschien kan worden gezien als origineel onderzoek, en dus op Wikipedia niet direct te gebruiken, maar het geeft informatie die kan worden betrokken bij het bestuderen van bronnen.

Johan II van Duvenvoorde wapen

oSeveno (Overleg) 2 jan 2016 19:19 (CET)

Beste OSeveno

1. Het is een heel ingewikkeld geslacht, met tig zijtakken. Ik probeer het chronologisch vanaf het begin op te bouwen en aan te passen in de verschillende lemmata. In de Ned Leeuw zijn er meerdere artikelen aan gewijd. Wanneer het wapen 3 zwarte wassenaars op goud precies overgegaan is op het wassenaarwapen ben ik nog niet helemaal uit.
2. Het gevierendeelde wapen I en IV de 3 zilveren manen op keel en II en III het wapen Van Leyden is voor het eerst gevoerd door Filips in 1340, toen hij burggraaf werd. Maar daar stammen de Duvenvoorders niet van af. Die zijtak bestond toen al ruim 100 jaar. Nadat deze burggraaftak uitgestorven was heeft Johan van Duvenvoorde (1577-1645) naam en wapen van het oudste wassenaargeslacht overgenomen.
3. In het wapenboek Beieren f. 054r staat het wapen (het gevierengedeelde) van Dirk III van Wassenaer (omstreeks 1325 - 1391). De 3 manen op keel was men rond 1300 gaan voeren. (Moet ik nog ergens een oude afbeelding van hebben, zoek ik op). Op f.057v staat het wapen van de Van Wassenaars nog een keer, dat zal van Dirk IV van Wassenaar (ca. 1333-1392) zijn. Er naast het gebroken wapen van her Aernt van Duuoyrd, 3 zwarte manen op goud. Op f.038v het wapen van her Jan van Woude, ook een gebroken wassenaarwapen: 3 zilveren manen op blauw met een dwarsbalk. Op f.041v het gebroken wapen van her Jan van Groenvelt ook een wassenaarstaak: zilver op uiteraard groen. Op f.042v her Henric vander Leck de variant Polanen/van der Leck: zwart op zilver. Op f.043 nog 2 Polanen varianen met een afbeeldinkje in de eerste maan. Het wapenboek is van rond 1400. Het betreft allemaal ridders die Albrecht bij gestaan hebben in zijn veldslagen.
4. Gebrandschilderd glas Gouda: ik denk dat u een link naar de verkeerde Duvenvoorde maakt, mi betreft hier Jan van Duvenvoirde (1547-1610) gehuwd met Odilia van Valckenaer. Ik heb daar geen wiki-lemma van kunnen vinden. De wapens in het Goudse glas betreffen hoogheemraden, dat moet een ander zijn dan de gelinkte. Haagschebluf (overleg) 3 jan 2016 10:03 (CET)