Overleg:Obductie (geologie)

"waarmee een stuk gesubduceerde Aardkorst langs een subductiezone omhoog beweegt, waarbij het over de subducerende tektonische plaat schuift" - dat stuk klopt niet - er blijkt niet uit dat het zware gesteente over het lichtere gesteente schuift, om het maar in heel simpel Nederlands te zeggen. Floris V 3 dec 2006 16:58 (CET)

Sorry, ik snap niet wat er fout aan is (?). Waarom moet het zwaardere gesteente over het lichtere schuiven? Er staat toch nergens dat het geobduceerde korstfragment zwaarder/lichter moet zijn dan de subducerende plaat? Woudloper 3 dec 2006 18:11 (CET)

Wacht, na drie keer lezen zie ik het ook. Het was vannacht ook erg laat. ;-) Floris V 3 dec 2006 18:39 (CET)

Aan de andere kant, de volgende alinea - "Obductie is te vergelijken met het onder water duwen van een pingpongballetje. Het balletje zal, zodra de onderduwende kracht wegvalt, weer omhoog bewegen. Dit komt door het verschil in dichtheid tussen het balletje en het water." - suggereert dat er licht materiaal subduceert en dat daar zwaar materiaal overheen schuift. En wat is het verschil tussen overrijdende plaat en obducerend stuk plaat? Je kunt het er wel ongeveer uit halen, maar het wordt niet met zoveel woorden gezegd.

Er zijn eigenlijk drie materialen aanwezig: de lichte subducerende korst, de zwaardere mantel (zeg maar het water waarin het balletje verdwijnt) en het fragment dat obduceert (van de subducerende korst afgebroken). Het fragment schuift over de rest van de subducerende korst heen omhoog. Het dichtheidscontrast dat dit veroorzaakt is met de mantel, niet met de onderliggende subducerende korst.

Als ik tijd heb zal ik een keer een tekeningetje toevoegen. Woudloper 3 dec 2006 19:17 (CET)

Ik had waarschijnlijk ook het Engels artikel in mijn achterhoofd, waar wel degelijk in staat dat oceanische of mantelkorst over (altijd lichtere) continentale korst schuift. Door de manier waarop hij dat opschrijft is er voor de leek zoals ik niet uit te komen wat hij daarmee anders bedoelt dan dat zwaarder gesteente bovenop lichter gesteente komt te liggen. Floris V 3 dec 2006 19:26 (CET)

Ik ben het niet helemaal met de Engelse wiki eens. Obductie is een proces, dat niet persee tot die situatie hoeft te leiden. Vaak komen in geobduceerde stukken korst mantelgesteenten en ofiolieten voor, die hebben inderdaad een hogere dichtheid dan de gesteenten waar ze doorgaans op terecht komen. Maar ook lichtere gesteenten kunnen in geobduceerde stukken korst zitten, en zwaardere in de plaat waar ze overheen schuiven, dus laat ik die toevoeging liever weg. Het zaait verwarring.

Ik denk dat het komt omdat de meeste geologen bij obductie al snel aan ofiolieten denken, omdat dat nu eenmaal interessante gesteenten zijn. Woudloper 3 dec 2006 19:54 (CET)

Je verhaal Mechanisme is voor mij te kort - het balletje is wel leuk, maar wat is precies de relatie met obductie? Wat is bij obductie het water en wat het balletje? En begrijp ik goed dat de overrijdende plaat het afgebroken stuk korst de subducerende plaat als het ware op duwt en dat het obducerende stuk daarom niet op de overrijdende plaat kan belanden? Floris V 3 dec 2006 22:52 (CET)

Ja. Het obducerende stuk wordt als het ware tussen de twee tektonische platen in de mantel uitgeknepen. Vanzelfsprekend komt het er niet ongeschonden vanaf, meestal zijn geobduceerde gesteenten hoog metamorf (zeg maar: opgebakken) en ernstig gedeformeerd. Dingen als sedimentaire structuren vind je dan niet meer terug.

Het balletje is inderdaad geen sterke vergelijking. Woudloper 3 dec 2006 23:28 (CET)

Het wordt al duidelijker. Maar 'omhoog beweegt' in de openingszin suggereert iets actiefs en 'uitgeknepen' hierboven iets passiefs. Ik vermoed dat zulke subtiliteiten me parten spelen. Kun je je oog nog eens over de tekst laten gaan en doen alsof het nieuw voor je is? Floris V 3 dec 2006 23:38 (CET)

Over actief vs passief: volgens mij is het hetzelfde. Er is een dichtheidsverschil dat ervoor zorgt dat het fragment omhoog wil (actief), en de omringende mantel (relatief) naar beneden (passief). We hebben het over dieptes waarop alleen plastische deformatie plaatsvindt, als bij klei. Het fragment wordt uitgesmeerd door de schuifbeweging die het moet maken om omhoog te komen, uitgeknepen is niet het goede woord eigenlijk. Het hangt trouwens sterk van de grootte en sterkte van het fragment af hoe geschonden het er vanaf komt. Woudloper 4 dec 2006 00:22 (CET)

Oké, I take your word for it. Dan terug naar waar het mee begon. Je had gelijk dat het artikel over de Riftvallei in de gaten gehouden moest worden - Lucy is namelijk helemaal niet in de Olduvaikloof gevonden, wat daar min of meer gesuggereerd wordt, tenzij de hele riftvallei snel door sediment wordt opgevuld, en ik weet niet zo zeker of er wel een exemplaar van Australopithecus afarensis ooit zover gekomen is. Maar terug naar de obductie dus - bestaat zoiets als een obductiezone? Floris V 4 dec 2006 01:18 (CET)

Nee. Obductie is iets dat met kleine fragmenten korst gebeurd, dus van een lange lateraal continue "zone" kun je niet spreken. Over Lucy weet ik niets, misschien geeft de Engelse of Duitse wiki daar meer info over? Woudloper 4 dec 2006 07:45 (CET)

"Lucy" is gevonden in de Afarstreek in Ethiopië. Dat staat ook in het artikel over A. afarensis. Maar ja, als iemand het eenmaal heeft opgeschreven kan zo'n fout een taai bestaan gaan leiden. Ik kwam eens bij toeval op een artikel over een of ander beest dat in Midden-Amerika leefde omstreeks de tijd dat de landengte van Panama ontstond of eigenlijk nog daarvoor. In het artikel stond doodleuk dat die landengte nog onder de zeespiegel lag. Strikt genomen was dat ook zo, dat gesteente lag inderdaad onder water, maar de suggestie die daarmee gewekt werd was toch niet juist. Floris V 4 dec 2006 12:20 (CET)