Portaal:Middeleeuwen/deelgebied/Samenlevingeneconomie
Ten tijde van de volksverhuizingen was de algemene dienstplicht voor alle vrije mannen gangbaar. Dit veranderde gedurende een aantal eeuwen; door militaire specialisatie ontstonden de aristocratische strijders, waardoor de gewone boeren zich bezig gingen houden met handenarbeid. Zo ontstond langsaam de vaste verdeling in drie standen: de geestelijken, de strijders en de boeren. In ruil voor bescherming van een aristocratische grootgrondbezitters werden veel vrije boeren horigen. Daarmee verloren zij hun vrijheid en moesten zij werken op het landgoed van de heer, het hofstelsel.
Handel was in de vroege Middeleeuwen minder grootschalig dan in de late Oudheid het geval was. Landbouw was de belangrijkste sector en gehandeld werd er voornamelijk binnen kleine geïsoleerde agrarische nederzettingen. Door het ontbreken van bevolkings- en belastingdruk was er geen prikkel om de grond intensief te gebruiken.