Bronzen standbeeld Belle op de De Wallen bij de Oude Kerk in Amsterdam. Het werd op initiatief van Mariska Majoor in maart 2007 onthuld met het opschrift "Respect sex workers all over the world".
Sekswerkersrechten[1] is een verzamelterm voor een breed scala aan mensenrechten, waaronder het recht op gezondheid en arbeidsrechten, voor sekswerkers en hun cliënten. Deze worden opgeëist door individuen en organisaties over de hele wereld en soms (gedeeltelijk) erkend door overheden.[1] De doelstellingen van de sekswerkersrechtenbeweging zijn divers, maar over het algemeen streven zij naar de decriminalisering en destigmatisering van sekswerk en voor een waarborging van eerlijke behandeling door wettelijke en culturele actoren op lokaal en internationaal niveau voor alle mensen in de seksindustrie.[2]
De term 'sekswerk' verwijst voornamelijk naar prostitutie, maar omvat ook pornofilms, sekslijnen, webcamwerk, striptease, (paal)dansen in een nachtclub en andere seksgerelateerde diensten. Sommigen hanteren een bredere definitie van de term, waarbij ook "ondersteunend personeel" zoals managers, tussenpersonen, cameramensen, uitsmijters bij stripclubs enzovoort onder 'sekswerk' vallen. Het debat over sekswerk wordt vaak als een vrouwenrechtenkwestie beschouwd, vooral door degenen die stellen dat prostitutie inherent onderdrukkend is en het willen verbieden of verboden houden, maar er zijn ook veel mannelijke of non-binaire sekswerkers die belang hebben bij sekswerkersrechten. De meeste sekswerkers willen niet dat zij als criminelen worden gezien en menen dat wetten tegen prostitutie, pornografie en andere onderdelen van de seksindustrie hun rechten schenden. Dit zou velen van hen namelijk dwingen om illegaal te werken, wat extra juridische, financiële, veiligheids- en gezondheidsrisico's met zich meebrengt.[3]
De rode paraplu is het meest herkenbare symbool van sekswerkersrechten geworden.
Sinds sekswerkers in 2001 op de 49e Biënnale van Venetië rode paraplu's gebruikten, is de rode paraplu internationaal het meest herkenbare symbool van sekswerkersrechten geworden.[4][5]
In Nederland behartigen onder meer de organisaties PROUD (opvolger van De Rode Draad, 1985–2012),[6]Soa AIDS Nederland[7] en Red Light United (specifiek voor raamwerkers op De Wallen)[8] de rechten van sekswerkers. In België zijn dat onder andere UTSOPI (landelijk),[9] Violett (waaronder Ghapro vzw[10] en Pasop vzw; Vlaanderen en Brussel), Espace P (Wallonië en Brussel) en Icar (Wallonië); Alias (Brussel) en Boysproject (Antwerpen) richten zich specifiek op mannelijke en trans sekswerkers.[11]TAMPEP, met het hoofdkantoor in Amsterdam, richt zich met name op de medische rechten en belangen van migrantensekswerkers in heel Europa.[12] De European Sex Workers' Rights Alliance (ESWA) is de grootste koepelorganisatie voor sekswerkersrechten in Europa en Centraal-Azië, gevestigd in Amsterdam.[13] Aldaar publiceerden de oprichters op 15 februari 1985 – tijdens het eerste Wereldhoerencongres – het World Charter for Prostitutes' Rights.[14][15]
Met ingang van 1 juni 2022 werd het sekswerk uit het strafrecht gelicht. "Concreet betekent het dat zelfstandige sekswerkers nu volledig legaal te werk kunnen gaan. Voor de sekswerker-werknemer moeten we wel nog een stap zetten", aldus minister Van Quickenborne.[21][22]
↑Sanders, Teela, Maggie O'Neill, Jane Pitcher (2009). Prostitution: Sex Work, Policy and Politics. SAGE Publications, Londen, p. 101. ISBN 9781849204361. Geraadpleegd op 23 februari 2021 "Decriminalization continues to be at the heart of many sex worker rights organizations."
↑Carrabine, Eamonn (2020). Criminology: A Sociological Introduction. Routledge, Abingdon, p. 253. ISBN 9781351343824. Geraadpleegd op 23 februari 2021 "Sex workers' organisations have been campaigning against neo-abolitionist policies and the criminalisation of commercial sex as detrimental to their lives and working conditions, and advocate for the complete decriminalisation of prostitution (see Plate 12.2) (Macioti and Garofalo Geymonat 2016)."
↑Tremblay, Francine (2020). Organizing for Sex Workers’ Rights in Montréal: Resistance and Advocacy. Rowman & Littlefield, Lanham ( Maryland), p. 87. ISBN 9781498593908. Geraadpleegd op 23 februari 2021 "Sex workers' organizations and their allies favor decriminalization of prostitution because of the harms that stigmatization, discrimination, and criminalization bring to sex workers' lives and work."
↑Flowers, R. Barri (2011). Prostitution in the Digital Age: Selling Sex from the Suite to the Street. ABC-CLIO, Santa Barbara (Californië), p. 49. ISBN 9780313384615. Geraadpleegd op 23 februari 2021 "There are some who support Nevada's legal prostitution industry in specific and the legalization or decriminalization of prostitution in general, such as the sex workers rights' organizations, COYOTO (Call Off Your Old Tired Ethics) and PONY (Prostitutes of New York). (...) There appears to be stronger support among prostitutes' rights groups and many self-employed sex workers for decriminalization than legalization of prostitution, as "legalization is understood to mean decriminalization accompanie by strict municipal regulation of prostitution.""
↑Cruz, Katie (2020). Criminality at Work. Oxford University Press, Oxford, "10. The Work of Sex Work. Prostitution, Unfreedom, and Criminality at Work", 192–196. ISBN 9780198836995. Geraadpleegd op 23 februari 2021 "The central and uniting demand of the sex worker rights movement around the world is the decriminalization of consensual adult sex work. (...) Sex worker rights activists and their allies are united on the need for decriminalization of prostitution-related activities."
Zie Lijst van sekswerkersorganisaties voor het hoofdartikel over dit onderwerp.